U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Dobrile Strajina i Marine Milanović, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Silvio Horvat, advokat iz ..., protiv tužene BB iz ..., čiji je punomoćnik Svetlana Lučić, advokat iz ..., radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 1225/18 od 14.03.2018. godine, u sednici održanoj 28.05.2020. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE, kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 1225/18 od 14.03.2018. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Višeg suda u Beogradu P 20774/10 od 10.11.2017. godine, u prvom stavu izreke, delimično je usvojen tužbeni zahtev i utvrđeno da je tužilac, po osnovu sticanja u bračnoj zajednici sa tuženom, suvlasnik polovine stana broj .. u prizemlju u zgradi u ulici ... broj .. u ..., površine 43 kvadratna metra, što je tužena dužna da prizna i trpi da se tužilac upiše kao suvlasnik sa navedenim udelom u katastar nepokretnosti. U drugom stavu izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se utvrdi da je po osnovu sticanja tokom trajanja bračne zajednice sa tuženom, pored udela utvrđenog u prvom stavu izreke, suvlasnik sa još jednom polovinom stana broj .. u prizemlju zgrade u ulici ... broj .. u ..., što je tužena dužna da prizna i trpi da se tužilac upiše kao suvlasnik sa navedenim udelom u katastar nepokretnosti, kao neosnovan. U trećem stavu izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se utvrdi da ima pravo susvojine na 3/4 idealna dela dvoiposobnog stana broj .. na desetom spratu na ... u ulici ... broj .., površine 65 kvadratnih metara, što je tužena dužna da prizna i trpi da se tužilac upiše kao suvlasnik sa navedenim udelom u katastar nepokretnosti, kao neosnovan. U četvrtom stavu izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se tužena obaveže da mu na ime svog dela duga nastalog tokom trajanja bračne zajednice za kupovinu kuće u ulici ... broj .. u ..., isplati iznos od 3.650 evra u dinarskoj protivvrednosti na dan isplate, sa kamatom koju propisuje Evrospka centralna banka počev od 01.01.2002. godine do isplate, kao neosnovan. U petom stavu izreke, odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove parničnog postupka.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 1225/18 od 14.03.2018. godine, u prvom stavu izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužioca i potvrđena prvostepena presuda u drugom, trećem i četvrtom stavu izreke. U drugom stavu izreke, odbijene su kao neosnovane žalbe tužioca i tužene i potvrđeno rešenje o troškovima parničnog postupka sadržano u petom stavu izreke prvostepene presude. U trećem stavu izreke, odbijen je kao neosnovan zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu, na osnovu člana 399. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ broj 125/04, 111/09), koji se primenjuje na osnovu člana 506. stav 1. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 9. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Takođe nisu učinjene ni druge bitne povrede odredaba parničnog postupka na koje se u reviziji ukazuje.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, stranke su bile u braku od ...1991. godine do ...2004. godine, kada su se razvele, a faktička zajednica stranaka je prestala u aprilu 2004. godine. Iz ovog braka stranke imaju dvoje dece koja su rođena 1991. i 1995. godine.

Tokom trajanja zajednice života, stranke su kupile stan u ulici ... broj .. u ... za kupoprodajnu cenu od 100.000 nemačkih maraka koja je trebalo da se isplati u više rata. Ugovor o kupoprodaji navedene nepokretnosti je zaključen i overen pod oznakom Ov br. ../2000 dana 21.01.2000. godine, i kao prodavci su označeni VV i GG, a kao kupac tužena. Prodavac VV je pre overe ugovora, na ime kupoprodajne cene za ovaj stan, primila od tužene iznos od 10.000 maraka dana 24.06.1998. godine i 30.000 maraka dana 24.07.1998. godine, a potom je na šest priznanica kao primalac novca označen DD, koji je za prodavca VV primio 10.000 maraka dana 15.10.1998. godine, 9.320 maraka dana 18.12.1998. godine, 5.000 maraka dana 15.11.1999. godine, 5.000 maraka dana 16.02.1999. godine, 10.000 maraka dana 19.03.1999. godine i 10.000 maraka dana 29.11.1999. godine. Na priznanicama od 01.10.1999. godine i 30.09.1999. godine kao primalac novca od 3.000 i 5.000 maraka, označena je ĐĐ, a na priznanici od 08.10.1999. godine kao primalac novca u iznosu od 2.000 maraka je označena EE.

Tužena je, kao davalac izdržavanja, sa ŽŽ, kao primaocem izdržavanja, zaključila 27.05.1997. godine ugovor o doživotnom izdržavanju, po kome je ugovorena naknada za izdržavanje stan primaoca izdržavanja, u ulici ... broj .. u ..., a primalac izdržavanja je preminula 2008. godine.

Tužilac je pre zaključenja braka sa tuženom bio vlasnik ugostiteljskog objekta u ulici ... broj .. u ... i vozila marke ... . Tužena je pre zaključenja braka bila vlasnik trgovinske radnje za prodaju ... proizvoda. Tokom trajanja braka je tužilac ostvarivao zaradu i obavljao različite poslove. Tužena je bila zadužena za brigu o deci, a godinu dana pre razvoda braka je obavljala i poslove održavanja higijene u objektima drugih lica i tako ostvarivala zaradu.

Tužiočev otac, kao prodavac, zaključio je dana 11.10.2000. godine predugovor o prodaji stana u ulici ... broj .. u ... za cenu od 56.000,00 dinara i kupac mu je na ime prvog dela kapare predala 4.000 nemačkih maraka, s tim da mu isplati još 3.000 maraka. Majka tužene je kao prodavac sa ZZ, kao kupcem, dana 14.03.2003. godine, zaključila ugovor o prodaji stana u ulici ... broj .. u ... za cenu od 1.200.000,00 dinara.

Tužilac je tokom postupka tvrdio da je stan u ulici ... broj .., stekao isključivo svojim novčanim sredstvima koje je pozajmljivao od prijatelja i rodbine i da je dugove kasnije sam vraćao, novcem koji je zaradio, s tim što mu je ostalo da vrati još 19.700 evra. S druge strane, tužena je tvrdila da je ona isključivi vlasnik ovog stana pošto je 100.000 nemačkih maraka koliko je stan plaćen dobila na poklon od članova svoje porodice.

Utvrđeno je da je tužena od majke, nakon prodaje stana u ulici ..., dobila na poklon određeni novčani iznos. Takođe je utvrđeno i da je tužilac pozajmljivao novac po raznim osnovama od prijatelja i rodbine, ali je novac kojima su dugovi vraćani poticao upravo od roditelja i tužioca i tužene, odnosno njihove posebne imovine, tako da stranke nisu uspele da dokažu da su njihovi udeli drugačiji od zakonske pretpostavke da su udeli supružnika jednaki.

Kod tako utvrđenog činjeničnog stanja pravilan je zaključak nižestepenih sudova da je osnovan tužbeni zahtev za utvrđivanje prava svojine tužioca, po osnovu sticanja u bračnoj zajednici sa tuženom, sa 1/2 dela na stanu u ulici ... broj .. u ..., dok je preko tog udela neosnovan, kao i da je neosnovan tužbeni zahtev da se utvrdi da je tužilac suvlasnik sa 3/4 dela na stanu u ... ulici broj .. u ..., kao i zahtev da se tužena obaveže da mu na ime svog udela dela duga nastalog tokom trajanja bračne zajednice za kupovinu kuće u ulici ... isplati 3.650 evra u dinarskoj protivvrednosti.

Naime, imovina koju su supružnici stekli radom u toku trajanja zajednice života u braku, predstavlja njihovu zajedničku imovinu, primenom člana 171. stav 1. Porodičnog zakona („Službeni glasnik RS“ broj 18/05...6/15). Zakonska je pretpostavka da su udeli supružnika podjednaki na osnovu člana 180. stav 2. ovog zakona, a veći udeo jednog supružnika u sticanju zajedničke imovine, zavisi od njegovih ostvarenih prihoda, vođenja poslova u domaćinstvu, staranja o deci, staranja o imovini i drugih okolnosti od značaja za održavanje ili uvećanje vrednosti zajedničke imovine u trenutku prestanka zajednice života, kako je propisano članom 180. stav 3. Porodičnog zakona.

Pravilnom primenom člana 171. stav 1. i 180. stav 2. Porodičnog zakona, utvrđeno je da zajedničku imovinu parničnih stranaka, stečenu u toku trajanja bračne zajednice života, predstavlja stan u ulici ... broj .. u ..., a da je doprinos parničnih stranaka u sticanju zajedničke imovine podjednak, jer stranke nisu uspele da dokažu da su njihovi udeli drugačiji od zakonske pretpostavke da su udeli supružnika jednaki, pa je pravilno utvrđeno da je tužilac po ovom osnovu, suvlasnik sa 1/2 idealnog dela na navedenom stanu.

Kako je stan u ... ulici, u smislu člana 194. Zakona o nasleđivanju, postao vlasništvo tužene tek nakon prestanka bračne zajednice stranaka, ta nepokretnost ne predstavlja zajedničku imovinu parničnih stranaka, stečenu u toku trajanja bračne zajednice života, pa sudovi osnovano zaključuju da ova nepokretnost ne predstavlja zajedničku imovinu, odnosno imovinu stečenu u toku trajanja braka parničnih stranaka.

Pravilan je zaključak sudova o tome da je neosnovan tužbeni zahtev da se tužena obaveže da tužiocu na ime dela duga nastalog tokom trajanja bračne zajednice za kupovinu kuće u ulici ... isplati iznos od 3.650 evra, pošto je tužilac isticao da se radi o dugovima nastalim za vreme trajanja bračne zajednice ali tokom postupka nije dokazao da su isplaćeni, te je pravilnom primenom člana 187. Porodičnog zakona doneta odluka i o ovom delu tužbenog zahteva.

Vrhovni kasacioni sud je cenio i navode revizije, pa je našao da su neosnovani, jer navodi revizije predstavljaju ponavljanje navoda koji su isticani i u žalbi protiv prvostepene presude, a koje je drugostepeni sud ocenio kao neosnovane, dajući za tu ocenu jasne i potpune razloge koje ovaj sud u svemu prihvata.

Na osnovu člana 414. Zakona o parničnom postupku, doneta je odluka kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Slađana Nakić Momirović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić