Rev 5028/2020 3.1.1.10

Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 5028/2020
03.03.2022. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Vesne Subić, predsednika veća, Jelice Bojanić Kerkez i Zorana Hadžića, članova veća, u parnici tužilaca AA i BB (pravnog sledbenika tužilje sada pok. VV), obojice iz ..., čiji je zajednički punomoćnik Vladimir Rabrenović, advokat iz ..., protiv tuženog GG iz ..., (pravnog sledbenika tuženog sada pok. DD), čiji je punomoćnik Vladimir Ilić, advokat iz ..., radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tužilaca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 1801/20 od 13.05.2020. godine, u sednici veća održanoj 03.03.2022. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tužilaca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 1801/20 od 13.05.2020. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 1801/20 od 13.05.2020. godine, stavom prvim izreke, preinačena je presuda Drugog osnovnog suda u Beogradu P 1960/18 od 20.11.2019. godine, u stavovima prvom i trećem izreke, tako što je odbijen, kao neosnovan, tužbeni zahtev da se obaveže tuženi da pomeri postojeću žičanu ogradu (označenu crvenom debelom linijom na preglednoj skici veštačenja sudskog veštaka Milana Tucovića od 22.04.2017. godine, a koja čini sastavni deo ove presude) na katastarsku liniju između kat. parcele .../... i .../..., sa jedne strane i kat.parcele br. .../... i .../..., sa druge strane (označene zelenom debelom linijom na preglednoj skici veštačenja sudskog veštaka Milana Tucovića od 22.04.2017. godine, koja čini sastavni deo ove presude) i to u tački 6 od koje počinje kat.parc. .../... i da istu pomeri za 1,45m u dužini od 11,29 m do tačke 7, da pomeri za 2,82m u dužini od 10,07m do tačke 8, da pomeri za 5,23m u dužini od 14,01m do tačke 9, da pomeri za 10,04m u dužini od 12,09m do tačke 10, da pomeri za 13,74m (12,09m + 1,75m), tako da postojeću ogradu postavi od tačke 10 na kat. liniji između kat.parc. .../... i .../..., u širini od 1,75m do tačke Đ (prelomne kat.tačke), u širini od 12,09m do tačke D (prelomne kat. tačke), u dužini od 46,84m do tačke G (prelomna kat.tačka), te su obavezani tužioci da tuženom naknade troškove postupka u iznosu od 166.500,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od dana nastupanja uslova za izvršenje do isplate, dok je zahtev tuženog za isplatu zakonske zatezne kamate na troškove parničnog postupka za period od presuđenja do nastupanja uslova za izvršenje odbijen, kao neosnovan. Stavom drugim izreke, odbijena je, kao neosnovana, žalba tužilaca i potvrđena prvostepena presuda u stavovima drugom i četvrtom izreke, kojima je odbijen, kao neosnovan, tužbeni zahtev da tuženi pomeri postojeću žičanu ogradu ogradu (označenu crvenom debelom linijom na preglednoj skici vešačenja sudskog veštaka Milana Tucovića od 22.04.2017. godine, a koja čini sastavni deo ove presude) na katastarsku liniju između kat. parcele .../... i .../..., sa jedne strane i kat.parcele br. .../... i .../..., sa druge strane (označene zelenom debelom linijom na preglednoj skici veštačenja sudskog veštaka Milana Tucovića od 22.04.2017. godine, koja čini sastavni deo ove presude), i to u tački 1 (do ulice ... na kat.liniji kat.parc. .../...) da pomeri 2,57m u dužini od 23,36 m do tačke 7, da pomeri za 2,82m u dužini od 10,07m do tačke 8, da pomeri za 5,23m u dužini od 14,01m do tačke 9, da pomeri za 10,04m u dužini od 12,09m do tačke 2 (do zidane garaže), da pomeri za 1,40m u dužini 20,16m do tačke 3 (do šupe za seno), da pomeri za 1,20m u dužini od 5,11m do tačke 4 (do prelomne tačke b) da pomeri za o,72m u dužini od 5,80m do tačke 5 (do prelomne tačke v), da pomeri za 0,44m u dužini od 7,28m do tačke 6 (do prelomne kat.tačke g) od koje počinje kat.par. .../... te da se ovlaste tužioci da izvršenje ove radnje povere drugom licu ili da je učine sami na trošak tuženog, osim dela betonske ograde u dužini od 32,96m od tačke 1 prema tački 3, za koju bi se ovlastio tužilac AA da je o svom trošku pomeri na kat.liniju od tačke a) prema tački b) u dužini od 32,96m i odbijen zahtev tužilaca za isplatu zakonske zatezne kamate na troškove parničnog postupka od presuđenja do isplate. Stavom trećim izreke, obavezani su tužioci da tuženom naknade troškove drugostepenog postupka u iznosu od 12.000,00 dinara. Stavom četvrtim izreke, odbijen je, kao neosnovan, zahtev tužilaca za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužioci su blagovremeno izjavili reviziju, iz svih zakonskih razloga.

Ispitujući pobijanu presudu, u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/2011….18/2020, u daljem tekstu: ZPP), Vrhovni kasacioni sud je ocenio da revizija tužilaca nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a na druge bitne povrede odredaba parničnog postupka, zbog kojih se revizija može izjaviti, se navodima revizije određeno ne ukazuje.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac AA je upisan u LN br. ... KO ... kao nosilac prava svojine na kat.parc. .../..., ukupne površine 20 ari i 39 m2 (poljoprivredno zemljište „...“, zemljište pod zgradom - objektom, površine 96 m2, zemljište pod zgradom- objektom površine 1 a i 30 m2 i voćnjak III klase površine 18 a i 13 m2) na kojoj se nalazi porodična stambena zgrada i pomoćna zgrada-objekat, izgrađena bez odobrenja za gradnju, čiji vlasnik, odnosno držalac nije utvrđen.

U listu nepokretnosti br. ... KO ... tužilac AA je upisan kao nosilac prava korišćenja sa udelom od 1/3, a sada pok. VV kao nosilac prava korišćenja sa udelom od 2/3 na kat.parc. .../..., ukupne površine 17 ari i 11 m2 ( državna svojina, gradsko- građevinsko zemljište, ulica ... br. .../..., zemljište pod zgradom- objektom, površine 89 m2 i voćnjak III klase površine 16 a i 22 m2), na kojoj se nalazi porodična stambena zgrada - objekat izgrađen bez odobrenja za gradnju u privatnoj svojini, a kao držalac je evidentirana sada pok. VV.

Navedene kat.parcele .../... i .../... graniče se sa kat.parc. .../..., površine 15 ari i 74 m2 i kat. parc. .../... (gradska -građevinska zemljišta), na kojima je kao korisnik sa obimom udela 1/1 upisan pravni prethodnik tuženog DD.

U postupku radi uređenja međe, po predlogu tužioca AA i sada pok. VV protiv tuženog sada pok. DD, rešenjem od 20.06.2002. godine AA i VV su upućeni na parnicu radi dokazivanja jačeg prava na spornoj međaškoj površini između kat.parc. br. .../... i kat.parc. .../... u njihovom vlasništvu i kat.parc. br. .../... i kat.parc. .../... čiji je korisnik bio sada pok. DD.

Pravnosnažnim rešenjem od 08.01.2009. godine, iza smrti pok. DD, preminulog 27.05.2006. godine, pravo vlasništva na kući na kat.parc. .../..., sa pravom korišćenja te kat.parcele i na kat.parc. br. .../... je nasledio njegov sin, ovde tuženi GG.

Pravnosnažnim rešenjem od 06.07.2015. godine, iza smrti pok. VV, preminule 06.08.2013. godine, pravo korišćenja sa udelom od 2/3 na kat.parc. br. .../... i pravo državine sa 2/3 udela na porodičnoj stambenoj zgradi nasledio je BB, njen sin.

Iz nalaza i mišljenja sudskog veštaka geodetske struke utvrđeno je da u odnosu na katastarsku liniju postoji zauzeće parcela tužilaca br. .../... i deo .../... KO ... u korist parcela tuženog, u ukupnoj površini zauzeća od 400 m2, gledano do postojeće ograde (ograda na skici veštaka označena je crvenom debelom linijom, a katastarska linija je označena debelom zelenom linijom), te da bi se ograda mogla pomeriti u tački 1 za 2,50 m, u tački 2 do zidane garaže 1,40 m, u tački 3 - 1,20 m, u tački 4 do prelomne kat.tačke V - 0,44 m, u tački 6 do prelomne kat. tačke G- 1,45 m, u tački 7 - 2,82 m, u tački 8 - 5,23 m, u tački 9 - 10,04m i u tački 10 do kat.tački Đ i D u dužini 1,75 m + 12,09 m (prikazanim u preglednoj skici veštaka Milana Tucovića od 22.04.2017. godine). Pri tom, zauzeće pod objektom na štetu kat. parc. .../..., čiji je vlasnik tužilac AA, je minimalno i iznosi 0,41 m, a koje zauzeće se zanemaruje, jer u tehničkom smislu ne prelazi granicu od 0,5 m2, pa se smatra da ne postoji zauzeće i takva veličina se ne upisuje u LN, što znači da predmetni objekat ne prelazi u parcelu tužioca AA. Detaljnim pregledom starih arhivskih planova, sudski veštak je utvrdio da ne postoji razlika između starih analognih planova i sada važećih digitalnih planova.

Iz iskaza tužilaca, naročito iskaza tužioca AA i iskaza svedoka ĐĐ utvrđeno je da su međnu liniju između kat.parcela tužilaca i kat.parcela tuženog utvrdili pravni prethodnici tužilaca i tuženog i to još 1955. godine, kada je postavljena i ograda, što proizlazi i iz iskaza tuženog. Od tog trenutka pravni prethodnici tužilaca i tuženog na postavljenoj međnoj liniji su menjali ograde koje su predstavljale granicu između njihovih parcela i to tako što je prvo postojala žičana ograda, zatim je na jednom delu žičane ograde podignuta drvena ograda (koju je podigao otac tuženog), potom je na jednom delu drvene ograde tužilac podigao betonsku ogradu, a koju je na kraju tuženi uklonio, tj.i drvenu i žičanu ogradu uklonio i postavio novu žičanu ogradu, a što je sve rađeno na istom mestu, odnosno na mestu stare žičane ograde, uz koju su bile posađene voćke i drugo rastinje.

Na ovako utvrđeno činjenično stanje, pravilno je drugostepeni sud, primenom materijalnog prava iz člana 929. Srpskog građanskog zakonika iz 1844. godine ocenio pravilnom odluku prvostepenog suda kojom je tužbeni zahtev upravljen na izmeštanje ograde sa zauzetog dela kat.parc. .../... KO ... odbijen, kao neosnovan a u preostalom delu prvostepenu preusudu preinačio i odbio kao neosnovan zahtev tužioca za izmeštanje ograde sa zauzetog dela kat.parc. .../... .

Neosnovano se navodima revizije osporava pravilna primena materijalnog prava.

Tuženi je preko svojih pravnih prethodnika, a i lično u državini zauzetog dela ovih kat. parcela još od 1955. godine, i to u savesnoj državini, jer su njegovi pravni prethodnici sa pravnim prethodnicima tužilaca postavljanjem ograde utvrdili međnu liniju između međusobnih parcela, pa su pravni prethodnik tuženog i tuženi osnovano smatrali da drže svoj deo kat. parcela .../.. i .../... . Od postavljanja ograde, kat.parcele stranaka se koriste na isti način, bez pomeranja ograde, jer je prema utvrđenom činjeničnom stanju menjan samo izgled ograde, utoliko što je ograda prvo bila žičana, pa drvena, pa betonska i konačno žičana.

Samim tim je od 1955. godine do 1979. godine protekao rok od 24 godine za sticanje prava svojine tuženog održajem na delu kat. parc. .../... propisan paragrafom 929. Srpskog građanskog zakonika, koji se u konkretnom slučaju primenjuje na osnovu člana 4. Zakona o nevažnosti pravnih propisa donetih pre 06. aprila 1941. godine i za vreme neprijateljske okupacije.

Suprotno navodima revizije, isti rok se primenjuje i kod ocene ispunjenosti uslova za sticanje prava svojine tuženog održajem na delu kat.parc. .../..., jer je ta parcela bila u privatnoj svojini pravnih prethodnika tužilaca, a ne u društvenoj svojini, sve do 1985. godine kada je doneta Odluka Grada Beograda o određivanju gradskog građevinskog zemljišta („Službeni list Grada Beograda“ br. 30, od 31.12.1985. godine), na šta ukazuje i činjenica da je na toj parceli u smislu člana 24. i 26. Zakona o građevinskom zemljištu uknjiženo pravo korišćenja na neizgrađenom građevinskom zemljištu u korist tužioca AA sa 1/3 i sada pok. VV sa 2/3 idealnog dela.

Dakle, pravni prethodnici tuženog su bili u mirnoj i nesmetanoj savesnoj državini zauzetog dela kat.parc. .../... od 1955. godine, a rok za sticanje prava svojine na toj nepokretnosti održajem je protekao 1979. godine, pre donošenja Odluke Grada Beograda o određivanju gradskog građevinskog zemljišta i pre donošenja Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa („Službeni list SFRJ", br. 6/80 od 8. februara 1980. godine), prema kom se na stvari u društvenoj svojini nije moglo steći pravo svojine održajem.

Kod utvrđene činjenice da su međnu liniju između parcela stranaka utvrdili pravni prethodnici tužilaca i tuženog i na njoj postavili ogradu još 1955. godine, da se od tada parcele koriste na isti način, odnosno da osim što je menjan izgled ograde nije pomerano i njeno mesto, nisu osnovani navodi revizije kojima se osporava savesnost tuženog kao držaoca dela parcele koja je u vlasništvu tužilaca, niti je na drugačiju odluku o tužbenom zahtevu od uticaja okolnost što se tužilac AA od 1969. godine do 2008. godine nalazio u inostranstvu. S toga su neosnovani navodi revizije da je u konkretnom slučaju za ocenu sticanja prava svojine održajem u korist tuženog trebalo primeniti rok iz paragrafa 932. Srpskog građanskog zakonika.

Vrhovni kasacioni sud je cenio i ostale navode revizije, kojima se ne dovodi u sumnju pravilnost pobijane presude. Odluka o tužbenom je doneta pravilnom primenom materijalnog prava, za koju su dati dovljni i jasni razlozi, koje u svemu kao pravilne prihvata i ovaj sud. U reviziji se ponavljaju navodi koji su isticani u žalbi protiv prvostepene presude, a drugostepeni sud je u obrazloženju pobijane presude ocenio sve žalbene navode stranaka koji su bili od značaja za pravilnu odluku o izjavljenoj žalbi. U preostalom delu revizija osporava pravilnost utvrđenog činjeničnog stanja i stavlja primedbe na ocenu dokaza iz člana 8. ZPP, zbog čega se revizija ne može izjaviti prema članu 407. stav 2. ZPP.

Iz izloženih razloga, Vrhovni kasacioni sud je primenom člana 414. ZPP odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Vesna Subić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić

Preuzmite dokument u PDF formatu