U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branke Dražić, predsednika veća, Danijele Nikolić i Katarine Manojlović Andrić, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Nebojša Božović advokat iz ..., protiv tuženog BB iz ..., čiji je punomoćnik Dragan Bojanić advokat iz ..., radi zaštite od nasilja u porodici, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 288/21 od 20.07.2021. godine, u sednici veća održanoj 20.10.2021. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 288/21 od 20.07.2021. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Paraćinu P2 441/20 od 06.05.2021. godine, u prvom stavu izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se prema tuženom odredi mera zaštite od nasilja u porodici tako što bi se tuženom zabranilo dalje uznemiravanje, ugrožavanje spokojstva i ograničavanje kretanja tužioca i to u porodičnom dvorištu ispred tužiočeve kuće u ... u ulici ... broj .., kao i na teritoriji Grada Paraćina. U drugom stavu izreke, obavezan je tužilac da tuženom naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 222.750,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti presude do isplate.

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 288/21 od 20.07.2021. godine, u prvom stavu izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužioca i potvrđena prvostepena presuda. U drugom stavu izreke, odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom člana 408. Zakona o parničnom postupku, pa je našao da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je otac tuženog, a pored tuženog ima još jednog sina. Između stranaka postoje nerešeni imovinski odnosi i zbog toga se između njih vodi veći broj parničnih postupaka. Nakon smrti tužiočeve supruge, a majke tuženog, tužilac je zasnovao vanbračnu zajednicu sa VV. Tuženi se tome nije protivio ali je želeo da tužilac izvrši deobu imovine između njega i brata, tako da su od zasnivanja vanbračne zajednice tužioca i VV počeli sukobi između parničnih stranaka. Na placu u ulici ... u ... postoje dve kuće. Sa desne strane se nalazi kuća koju koristi tužilac, a sa leve strane kuća koju koriste njegovi sinovi – stariji sin sa porodicom u prizemlju a mlađi na spratu. Tužilac sa svojom vanbračnom suprugom živi u vikendici u naselju ... u ..., dok kuću u ... povremeno obilazi radi provetravanja. U dnu placa postoje četiri garaže koje koriste stranke. Dana 07.08.2019. godine stranke su se sukobile zato što je tuženi svoju prikolicu parkirao u garaži koju koristi tužilac. Tužilac je pozvao tuženog da pomeri prikolicu i tada su se posvađali. Pri tom je tužilac vukao prikolicu na jednu stranu, a tuženi na drugu.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno su nižestepeni sudovi primenili materijalno pravo kada su odbili tužbeni zahtev nalazeći da nema uslova za određivanje mere zaštite od nasilja u porodici prema tuženom koja je tražena tužbenim zahtevom.

Odredbom člana 197. stav 1. Porodičnog zakona, propisano je da je nasilje u porodici ponašanje kojim jedan član porodice ugrožava telesni integritet, duševno zdravlje ili spokojstvo drugog člana porodice. Odredbom stava 2. istog člana, propisano je da se, pod nasiljem u porodici, između ostalog, naročito smatra nanošenje ili pokušaj nanošenja telesne povrede, izazivanje straha pretnjom ubistva ili nanošenja telesne povrede članu porodice ili njemu bliskom licu, vređanje, kao i svako drugo drsko, bezobzirno i zlonamerno ponašanje.

Odredbom člana 198. stav 1. Porodičnog zakona, propisano je da protiv člana porodice koji vrši nasilje, sud može odrediti jednu ili više mera zaštite od nasilja u porodici, kojom se privremeno zabranjuje ili ograničava održavanje ličnih odnosa sa drugim članom porodice. Odredbom člana 2. istog člana, propisano je da su mere od zaštite od nasilja u porodici: 1. izdavanje naloga za iseljenje iz porodičnog stana ili kuće, bez obzira na pravo svojine, odnosno zakupa nepokretnosti; 2. izdavanje naloga za useljenje u porodični stan ili kuću bez obzira na pravo svojine, odnosno zakupa nepokretnosti; 3. zabrana približavanja članu porodice na određenoj udaljenosti; 4. zabrana pristupa u prostor oko mesta stanovanja ili mesta rada člana porodice; 5. zabrana daljeg uznemiravanja člana porodice. Odredbom stava 3. istog člana, propisano je da mera zaštite od nasilja u porodici može trajati najviše godinu dana. Odredbom stava 4. istog člana, propisano je da se vreme provedeno u pritvoru kao i svako lišenje slobode u vezi s krivičnim delom odnosno prekršajem uračunava u vreme trajanja mere zaštite od nasilja u porodici. Odredbom člana 199. istog zakona, propisano je da se mera od zaštite od nasilja u porodici može produžavati sve dok ne prestanu razlozi zbog kojih je mera bila određena.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, pravilno zaključuju nižestepeni sudovi da je u konkretnom slučaju došlo do porodične svađe između stranaka, ali da u ponašanju tuženog nema elemenata koji ukazuju na izvršenje radnje nasilja u porodici u smislu člana 197. Porodičnog zakona. U tom smislu nisu ni ispunjeni uslovi za određivanje iz člana 198. Porodičnog zakona.

Neosnovani su navodi revizije o tome da je zaključak da se radi o porodičnoj svađi koji su sudovi zauzeli nejasan i da nisu dali razloge o tome u čemu se sastoji razlika između porodične svađe i nasilja u porodici. Naime, iz citirane odredbe člana 197. jasno je da je nasilje u porodici takvo ponašanje kojim se ugrožava telesni integritet, duševno zdravlje ili spokojstvo nekog od članova porodice od strane drugog člana porodice a naročito nanošenje ili pokušaj nanošenja telesne povrede, izazivanje straha pretnjom ubistvom ili nanošenjema telesne povrede članu porodice ili njemu bliskom licu, vređanje i svako drugo drsko, bezobzirno i zlonamerno ponašanje, što ovde nije bio slučaj. O tome su u obrazloženju pobijane presude dati pravilni i jasni razlozi, tako da revizijski navodi predstavljaju ponavljanje navoda isticanih u žalbi.

Na osnovu člana 414. Zakona o parničnom postupku, doneta je odluka kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Branka Dražić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić