Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je blagovremeno izjavila reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava, sa predlogom da se o reviziji odluči u smislu člana 404. ZPP, radi ujednačavanja sudske prakse.

Članom 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“, br.72/11 ... 18/20), propisano je da je revizija izuzetno dozvoljena zbog pogrešne primene materijalnog prav i protiv drugostepene presude koja ne bi mogla da se pobija revizijom, ako je po oceni Vrnhovnog kasacionog suda potrebno da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa ili pravna pitanja u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse, kao i ako je potrebno novo tumačenje prava (posebna revizija), dok je stavom dva istog člana propisano da o dozvoljenosti i osnovanosti revizije iz stava 1. ovog člana odlučuje Vrhovni kasacioni sud u veću od pet sudija.

Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 404. ZPP, ocenio da je revizija tužilje izuzetno dozvoljena, radi ujednačavanja sudske prakse, s obzirom na pravni stav usvojen na Sednici građanskog odeljenja Vrhovnog kasacionog suda održanoj 09.02.2016. godine, kao i da je ovaj sud u više svojih odluka izrazio stav u pogledu osnovanosti zahteva u identičnim činjenično pravnim situacijama.

Ispitujući pobijanu presudu primenom člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374, stav 2, tačka 2. ZPP, na koju ovaj sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je sa PU „Duga“ zaključila ugovor o vršenju usluga povodom celodnevnog boravka deteta u ovoj predškolskoj ustanovi. Navedenim ugovorom tužilja se obavezala da za pružene usluge plaća učešće u ekonomskoj ceni u visini utvrđenoj Odlukom o ceni usluga, koja je iznosila 4.500,00 dinara mesečno počev od dana zaključenja ugovora. Odlukom SO Grada Aranđelovca od 28.04.2009. godine utvrđena je cena usluga u DU „Duga“ na osnovu člana 143. Zakona o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja, Pravilnika o merilima za utvrđivanje cena usluga u dečijim ustanovama i člana 22. Statuta. Članom 1. navedene Odluke utvrđena je visina cene usluga za celodnevni boravak dece u visini od 3.000,00 do 4.500,00 dinara mesečno po detetu u zavisnosti od neto prihoda po članu domaćinstava. SO Aranđelovac je 16.07.2014. godine na osnovu člana 50. stav 2. Zakona o predškolskom obrazovanju i vaspitanju donela Odluku o ceni usluga i regresnoj skali za boravak dece u PU „Duga“ i utvrdila ekonomsku cenu u visini od 22.397,00 dinara mesečno po detetu, uz učešće korisnika od 16,07% do 24,11%, u zavisnosnosti od visine prihoda po članu domaćinstva. Iz nalaza i mišljenja sudskog veštaka finansijske oblasti proizlazi da je u periodu od 01.04.2013. godine do 31.07.2014. godine tužilja manje platila 11.394,57 dinara, primenom Odluke od 28.04.2009. godine.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su odbili, kao neosnovan zahtevg tužilje, a usvojili protivtužbeni zahtev tužene i obavezali tužilju da tuženoj zbog manje plaćene naknade za korišćenje usluga celodnevnog boravka za dete u periodu od aprila 2013. godine zaključno sa majem 2014. godine plati 11.394,57 dinara, sa kamatom od 02.11.2017. godine do isplate.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, osnovani su navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava, i da je zbog pogrešne primene materijalnog prava činjenično stanje nepotpuno utvrđeno.

Tužilja je tužbom tražila da se utvrdi da joj je naneta šteta zbog više plaćenog učešća u ceni celodnevnog boravka deteta u predškolskoj ustanovi u periodu od 01.04.2013. godine do 01.07.2014. godine u visini od po 1.900,00 dinara mesečno, i da se obaveže tužena da joj vrati više naplaćeni iznos sa kamatom.

Odlukom SO Grada Aranđelovca od 28.04.2009. godine utvrđena je cena usluga u DU „Duga“ za celodnevni boravak dece u visini od 3.000,00 – 4.500,00 dinara po detetu u zavisnosti od neto prihoda po članu domaćinstva, na osnovu člana 143. Zakona o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja, Pravilnika o merilima za utvrđivanje cene usluga u dečijim ustanovama i člana 22. Statuta. Sledeću odluku SO Aranđelovac donela je tek 16.07.2014. godine na osnovu člana 50. stav 2. Zakona o predškolskom obrazovanju i vaspitanju, kojom je utvrdila ekonomsku cenu u iznosu od 22.397,00 dinara, uz učešće korisnika usluga od 16,07% do 24,11%, u zavisnosti od visine prihoda po članu domaćinstava.

Zakonom o osnovama sistema o obrazovanju i vaspitanju („Službeni glasnik RS“, br. 72/2009) članom 155. propisan je način finansiranja delatnosti ustanove, a između ostalog da se sredstva za finansiranje utvrđuju na osnovu ekonomske cene, a da bliže uslove i merila za njeno utvrđenje propisuje ministar. Članom 159. propisano je između ostalog da se u budžetu u jedinicama lokalne samouprave obezbeđuju sredstva za ostvarivanje delatnosti predškolskog vaspitanja i obrazovanja u visini od 80% od ekonomske cene po detetu, dok je članom 180. propisano da će se član 155. postepeno primenjivati počev od školske 2011/2012 godinu, a da će se primenjenivati na sve počev od školske 2014/2015 godine.

Zakonom o predškolskom vaspitanju i obrazovanju („Službeni glasnik RS“, br. 18/2010) članom 9. Propisano je da jedinica lokalne samouprave osniva predškolsku ustanovu, dok je članom 50. propisano da roditelj deteta učestvuje u obezbeđivanju sredstava za ostvarivanje delatnosti predškolske ustanove u visini od 20% od ekonomske cene po detetu, a da odluku o visini cene donosi osnivač.

Imajuću u vidu da je tužilja sa predškolskom ustanovom zaključila ugovor o pružanju usluga na osnovu kog je predškolska ustanova naplaćivala cene usluga tužilji, a da je Odlukom SO Grada Aranđelovca od 28.04.2009. godine utvrđena visina cene ove usluge, to je pravilan zaključak nižestepenih sudova da je u ovoj parnici pasivno legitimisana tužena Opštine Aranđelovac.

Tužena je Odlukom od 28.04.2009. godine utvrdila cenu usluga u DU „Duga“, pa kako su nakon donošenja ove Odluke doneti Zakon o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja i Zakon o predškolskom vaspitanju i obrazovanju, kojima je propisano da se sredstva za finansiranje utvrđuju na osnovu ekonomske cene, a da bliže uslove i merila za njeno utvrđenje propisuje ministar, kao i visina učešća u ceni jedinice lokalne samouprave, to sledi da Odluka tužene od 28.04.2009. godine nije u skladu sa navedenim zakonima. S obzirom da su nižestepeni sudovi na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka utvrdili da je tužilja u periodu od 01.04.2013. godine do 31.07.2014. godine platila manje na ime cene za izvršene usluge, koji je svoj nalaz i mišljenje zasnovao na Odluci tužene od 28.04.2009. godine, a ne na napred navedenim zakonima, to sledi da su nižestepeni sudovi zbog pogrešne primene materijalnog prava pogrešno utvrdili činjenično stanje, zbog čega su nižestepene presude ukinute. Odluka nižestepenih sudova je i u suprotnosti sa pravnim stavom usvojenim na Sednici Građanskog odeljenja Vrhovnog kasacionog suda održanoj 09.02.2016. godine, prema kom pravnom stavu rešenje jedinice lokalne sauprave o ceni usluga celodnevnog boravka dece u predškolskoj ustanovi nije opšti pravni akt i ne podleže oceni ustavnosti odnosno zakonitosti iz člana 63. Zakona o Ustavnom sudu.

U ponovnom postupku, prvostepeni sud će postupajući po primedbama, a radi pravilne primene materijalnog prava pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje, primenom odredbi Zakona o predškolskom vaspitanju, Zakona o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja i Pravilnika o merilima za utvrđivanje cene usluga u dečijim ustanovama, nakon čega će doneti odluku o tužbenom i protivtužbenom zahtevu.

Kako su ukinute i drugostepena i prvostepena presuda i predmet vraćen prvostepenom sudu na ponovno suđenje, ukinuta je i odluka o troškovima postupka, s obzirom na to da će se o troškovima postupka povodom revizije kao i o drugim troškovima odlučiti u konačnoj odluci, primenom člana 165. stav 3. ZPP.

Sa napred navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 404. i 416. stav 2. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Dobrila Strajina, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić