U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stava 2. tačke 2) ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tuženi živi sa suprugom BB i dvoje dece. Rešenjem Osnovnog suda u Leskovcu Np 202/19 od 19.03.2019. godine tuženom je za još 30 dana produžena hitna mera privremene zabrane kontaktiranja i prilaska žrtvi izrečena naređenjem MUP, PU Leskovac, OKP 5878/19-1-3 od 19.03.2019. godine. Tuženi je 18.03.2019. godine, oko 23.30 časova, u alkoholisanom stanju, vikao na suprugu i udarao je po rukama da bi joj uzeo telefon kako ga ne bi prijavila policiji.

Prema nalazu i stručnom mišljenju Centra za socijalni rad Leskovac određivanje tuženom mera zaštite od nasilja u porodici je svrsishodno pošto se slična situacija desila i 2018. godine i nasilničko ponašanje tuženog pod dejstvom alkohola se odvija u prisustvu maloletne dece, a savetodavni rad sa tuženim nije dao rezultate.

Prema stanovištu nižestepenih sudova, tuženi prema supruzi vrši fizičko i psihičko nasilje koje se ponavlja zbog čega je opravdano određivanje mere zaštite od nasilja u porodici zabranom tuženom da dalje uznemirava suprugu.

Revizijski navodi kojima se ističe da je za pravilno i potpuno utvrđenje činjeničnog stanja tuženi morao dati izjavu u CSR Leskovac nisu osnovani. Prvostepeni sud je, u skladu sa članom 286. PZ, od CSR Leskovac zatražio da iznese svoje mišljenje o svrsishodnosti određivanja mera zaštite od nasilja u porodici. CSR Leskovac je procenio da obavljanje razgovora sa tuženim pre davanja mišljenja nije neophodno s obzirom na to da je sa tuženim obavljen razgovor kada se slična porodična situacija desila 2018. godine i da savetodavni rad sa tuženim nije dao rezultate. CSR Leskovac je ustanova stručna za posredovanje u porodičnim odnosima zbog čega sud nema razloga da sumnja u podobnost postupka na osnovu kojeg CSR daje svoje mišljenje o svrsishodnosti određivanja mera zaštite od nasilja u porodici.

Nisu osnovani revizijski navodi kojima se ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava. Nasilje u porodici definisano je odredbom člana 197. Porodičnog zakona tako što je u prvom stavu određeno da se pod nasiljem u porodici podrazumeva ponašanje kojim jedan član porodice ugrožava telesni integritet, duševno zdravlje ili spokojstvo drugog člana porodice. U drugom stavu istog člana navedeni su karakteristični vidovi nasilja (imenovani oblici nasilja) uz istovremeno određenje da se nasiljem u porodici smatra i svako drugo drsko, bezobzirno i zlonamerno ponašanje koje jedan član porodice ispoljava prema drugom članu porodice (neimenovani oblici nasilja). Nasilje u porodici podrazumeva svako ponašanje koje odstupa od standarda uobičajenog ophođenja i komuniciranja sa članovima porodice. Ponašanje jednog člana porodice se kvalifikuje kao nasilje u porodici kada je takvog obima i intenziteta da narušava mir i spokojstvo drugog člana porodice i prouzrokuje strah od narušavanja fizičkog i/ili duševnog integriteta, kao i od ponavljanja akata nasilja. Tuženi je 18.03.2019. godine u alkoholisanom stanju vikao na suprugu i udarao je po rukama. Navedeni akti tuženog su dovoljni da naruše duševno zdravlje i spokojstvo njegove supruge. Tuženi je i 2018. godine na sličan način vršio nasilje prema svojoj supruzi, a savetodavni rad na koji je tada upućen u CSR nije dao rezultate. Opisani postupak tuženog ukazuje na to da je tuženi sklon ponavljanju nasilja. Suprotno neosnovanim revizijskim navodima, ne može se smatrati da je događaj od 18.03.2019. godine samo incident u porodici koji ne zavređuje određivanje mere zaštite od nasilja u porodici jer je tuženi i 2018. godine izvršio nasilje u porodici na sličan način. Shodno navedenom, pravilno su nižestepeni sudovi primenili član 197. PZ smatrajući da akti tuženog predstavljaju nasilje u porodici.

Mere zaštite od nasilja u porodici propisane su članom 198. stavom 2. Porodičnog zakona i izriču se u skladu sa izvršenom vrstom nasilja i ciljem zaštite kao sankcija za učinjenu povredu, ali i iz preventivnih razloga radi sprečavanja budućeg uznemiravanja i nasilja i obezbeđenja spokojstva i bezbednosti, ne samo člana porodice prema kojem je nasilje izvršeno, već i ostalih članova porodice. Bez obzira na to što su tuženi i njegova supruga nastavili zajednički život, određivanje mera zaštite u porodici je svrsishodno i zbog njihovog preventivnog karaktera. U konkretnom slučaju nižestepenim presudama je određena najblaža propisana mera zaštite koja je srazmerna sadržini, intenzitetu i trajanju ispoljenog nasilja. Zabranom tuženom da dalje uznemirava suprugu se na adekvatan način sprečava mogućnost ponovnog ispoljavanja nasilja bez nesrazmerne represije prema tuženom. Svojim postojanjem mera zaštite opominje i upozorava tuženog da se uzdrži od svakog budućeg, pa i najmanjeg agresivnog ponašanja.

Shodno navedenom, Vrhovni kasacioni sud je, primenom člana 414. stava 1. ZPP, odlučio kao u prvom stavu izreke.

Vrhovni kasacioni sud je, primenom člana 165. stava 1. u vezi člana 153. ZPP, odbio zahtev tuženog za naknadu troškova revizijskog postupka jer nije uspeo u ovom postupku.

Predsednik veća – sudija

dr Dragiša B. Slijepčević, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić