.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev 7293/2022
25.10.2023. godina
Beograd
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Zvezdane Lutovac, predsednika veća, Ivane Rađenović, Vladislave Milićević, Tatjane Matković Stefanović i Tatjane Miljuš, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., Opština ..., čiji je punomoćnik Dragan Svorcan, advokat iz ..., protiv tuženog BB iz ..., čiji je punomoćnik Nenad Ranković, advokat iz ..., radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1849/21 od 11.02.2022. godine, u sednici održanoj 25.10.2023. godine, doneo je
R E Š E NJ E
NE PRIHVATA SE odlučivanje o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1849/21 od 11.02.2022. godine u potvrđujućem delu.
ODBACUJE SE, kao nedozvoljena, revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1849/21 od 11.02.2022. godine u potvrđujućem delu.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Aranđelovcu P 185/21 od 21.04.2021. godine, stavovima prvim, drugim i trečim izreke, usvojen je tužbeni zahtev tužioca i utvrđeno da je po osnovu održaja vlasnik delova nepokretnosti označenih kao: kat. parcela .. njiva treće klase, ukupne površine 0.90,49 ha, i to površine od 0.00,71 ha, koja se prostire u merama i granicama bliže opisanim u stavu prvom izreke, upisane u listu nepokretnosti .. KO ..., što je tuženi dužan da prizna i trpi da se tužilac uknjiži kao vlasnik na označenom delu nepokretnosti, odnosno kao suvlasnik sa udelom od 71/9049 na navedenoj kat. parceli na osnovu ove presude, kod Službe za katastar nepokretnosti Aranđelovac i u svim drugim javnim evidencijama, kat. parcela .., njiva treće klase, ukupne površine 0.90,49 ha, i to površine od 0.00,60 ha, koja se prostire u merama i granicama bliže označenim u stavu drugom izreke, upisane u list nepokretnosti .. KO ..., što je tuženi dužan da prizna i trpi i da se tužilac uknjiži kao vlasnik na označenom delu nepokretnosti, odnosno kao suvlasnik sa udelom od 60/9049 na navedenoj parecli na osnovu ove presude kod Službe za katastar nepokretnosti Aranđelovac i u svim drugim javnim evidencijama i kat. parcela .., njiva treće klase, ukupne površine od 0.90,50 ha, i to površine od 0.02,41 ha, koja se prostire u merama i granicama bliže označenim u stavu trećem izreke, upisane u list nepokretnosti .. KO ..., što je tuženi dužan da prizna i trpi da se tužilac uknjiži kao vlasnik na označenom delu nepokretnosti, odnosno kao suvlasnik sa udelom od 241/9050 na navedenoj kat. parceli, na osnovu presude, kod Službe za katastar nepokretnosti Aranđelovac i u svim drugim javnim evidencijama. Stavom četvrtim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu na ime troškova parničnog postupka plati iznos od 63.800,00 dinara.
Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1849/21 od 11.02.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena prvostepena presuda u delovima stavova prvog, drugog i trećeg izreke kojima je usvojen tužbeni zahtev tužioca i utvrđeno da je tužilac po osnovu održaja vlasnik: delova nepokretnosti označenih kao: kat. parcela .., njiva treće klase, ukupne površine 0.90,49 ha, i to površine od 0.00,71 ha, kat. parcela .., njiva treće klase, ukupne površine 0.90,49 ha, i to površine od 0.00,60 ha i kat. parcela .., njiva treće klase, ukupne površine 0.90,50 ha, i to površine 0.02,41 ha, sve u merama i granicama bliže označenim u tim stavovima izreke, što je tuženi dužan da prizna i trpi da se tužilac uknjiži kao vlasnik na označenim delovima navedenih nepokretnosti na osnovu presude kod Službe za katastar nepokretnosti Aranđelovac i u svim drugim javnim evidencijama i u stavu četvrtom izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je prvostepena presuda u preostalom delu stavova prvog, drugog i trećeg izreke, tako što je odbijen deo tužbenog zahteva tužioca kojim je tražio da se na osnovu ove presude uknjiži kao suvlasnik sa udelom od 71/9049 na kat. parceli .. KO ... (tačka 1.), kao suvlasnik sa udelom od 60/9049 na kat. parceli .. KO ... (tačka 2.) i kao suvlasnik sa udelom od 241/9050 na kat. parceli .. KO ... (tačka 3.), sve kod Službe za katastar nepokretnosti Aranđelovac i u svim drugim javnim evidencijama. Stavom trećim izreke, odbijen je kao neosnovan zahtev tuženog za naknadu troškova drugostepenog postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu u potvrđujućem delu tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava, s tim što je predložio da se revizija smatra izuzetno dozvoljenom (član 404. ZPP).
Primenom člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11...10/23-drugi zakon ), posebna revizija se može izjaviti zbog pogrešne primene materijalnog prava i protiv drugostepene presude koja se ne bi mogla pobijati revizijom, ako je po oceni Vrhovnog kasacionog suda, potrebno razmotriti pravna pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse, kao i kada je potrebno novo tumačenje prava. Prema stavu 2. istog člana, ispunjenost uslova za izuzetnu dozvoljenost revizije Vrhovni kasacioni sud ceni u veću od pet sudija.
Predmet tužbenog zahteva je utvrđenje prava svojine tužioca po osnovu održaja na delovima tri kat. parcele i to: .., .. i .., upisanim u listu nepokretnosti .. KO ... kao svojina tuženog u realnom delu (u merama i granicama bliže opisanim u nalazu veštaka), što je tuženi dužan da prizna i trpi da se tužilac uknjiži kao vlasnik u traženom idelnom delu, na osnovu presude kod Službe za katastar nepokretnosti u Arađelovcu i u svim drugim javnim evidencijama. Prema utvrđenom činjeničnom stanju tužilac je u savesnoj državini navedenih delova predmetnih parcela (uključujući i njegovog pravnog prethodnika) više od 40 godina, koristeći i smatrajući ih kao svoje (deo kao svoje kućno dvorište, deo kao put i deo na kome je čuvao ovce i gajio šljive), ne znajući da pripadaju susednim parcelama, što mu niko nije osporavao, sve do 2016.godine kada je tuženi kupio navedene parcele i hteo da ih ogradi, pri čemu su mere i granice delova ovih parcela koje tužilac drži utvrđene nalazom i mišljenjem veštaka geodetske struke. Predmetne parcele su vraćene ocu pravnog prethodnika tuženog pre više od 20 godina, određeni vremenski period su bile u društvenoj svojini na kojima nije mogla da se stiče svojina održajem. Dana 04.07.1996. godine, prestao je da važi član 29. Zakona o osnovama svojinsko-pravnih odnosa kojim je bilo propisano da se svojina na nepokretnosti koja se nalazi u društvenom vlasništvu ne može steći održajem. Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da je do dana podnošenja tužbe 26.10.2018. godine, proteklo više do 20 godina, zbog čega su ispunjeni uslovi za sticanje svojine održajem na predmetnom zemljištu iz člana 28. stav 4. Zakona o osnovama svojinsko- pravnih odnosa (vanredni održaj).
Po oceni Vrhovnog suda, imajući u vidu sadržinu tražene pravne zaštite, način presuđenja i date razloge o osnovanosti tužbenog zahteva (kada je reč o sticanju prava svojine održajem na realnom delu predmetnih kat. parcela), u ovom slučaju nisu ispunjeni uslovi za primenu instituta posebne revizije iz člana 404. Zakona o parničnom postupku. Ne postoji potreba za razmatranjem pravnog pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, za ujednačavanjem sudske prakse, niti je potrebno novo tumačenje prava u pogledu primene člana 28. Zakona o osnovama svojinsko pravnih odnosa (koji se odnosi na sticanje prava svojine po osnovu vanrednog održaja), već se to pitanje rešava zavisno od konkretne činjenične i pravne situacije. U konkretnom slučaju, Vrhovni sud je našao da su nižestepeni sudovi prema činjenicama utvrđenim u ovoj pravnoj stvari doneli odluku u skladu sa pravnim stavovima izraženim kroz odluke Vrhovnog kasacionog suda.
Na osnovu iznetog, primenom člana 404. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u stavu prvom izreke.
Ispitujući dozvoljenost revizije, u smislu člana 410. stav 2. tačka 5. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni sud je našao da revizija nije dozvoljena.
Naime, odredbom člana 403. stav 3. ZPP, propisano je da revizija nije dozvoljena u imovinskopravnim sporovima ako vrednost predmeta spora pobijanog dela ne prelazi dinarsku protivvrednost 40.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe.
Tužba u ovoj pravnoj stvari podneta je 26.10.2018. godine, radi utvrđenja prava svojine, a vrednost predmeta spora iznosi 50.000,00 dinara.
Imajući u vidu da se radi o imovinskopravnom sporu u kome se tužbeni zahtev odnosi na nenovčano potraživanje, u kome pobijana vrednost predmeta spora ne prelazi dinarsku protivvrednost 40.000 evra prema srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe, to je Vrhovni sud našao da je revizija nedozvoljena.
Na osnovu člana 413. u vezi člana 410. stav 2. tačka 5. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni sud je odlučio kao u stavu drugom izreke.
Predsednik veća – sudija
Zvezdana Lutovac,s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
