Rev 7794/2023 3.1.1.2.1; 3.1.1.3.2

Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev 7794/2023
20.03.2024. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Zvezdane Lutovac, predsednika veća, Ivane Rađenović i Vladislave Milićević, članova veća, u pravnoj stvari tužilaca Republike Srbije, koju zastupa Državno pravobranilaštvo sa sedištem u Beogradu i Gradske opštine Surčin, koju zastupa Gradsko pravobranilaštvo Grada Beograda – Odeljenje GO Surčun, uz učešće umešača na strani ovog tužioca Grada Beograda, koga zastupa Gradsko pravobranilaštvo Grada Beograda, protiv tuženih Kulturno umetničkog društva „Dušan Vukasović – Diogen“ sa sedištem u Surčinu i Proizvodno trgovinskog preduzeća „Ambar“ sa sedištem u Surčinu, koje zastupa zajednički punomoćnik Anđelko Ležajić, advokat iz ..., radi utvrđenja i predaje u posed, odlučujući o reviziji tuženih izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 6161/21 od 08.09.2022. godine, u sednici održanoj 20.03.2024. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženih izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 6161/21 od 08.09.2022. godine u preinačujućem delu (stavovi drugi, treći i četvrti izreke).

ODBIJAJU SE zahtevi tužioca Gradske opštine Surčin i umešača na strani ovog tužioca Grada Beograda za naknadu troškova odgovora na reviziju.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Višeg suda u Beogradu P 14300/18 od 29.10.2020. godine, koja je ispravljena rešenjem istog suda P 14300/18 od 26.02.2021. godine, stavom prvim izreke, odbijen je tužbeni zahtev tužilaca Republike Srbije i Gradske opštine Surčin kojim su tražili da se utvrdi da su ništavi ugovor zaključen između Mesne zajednice Surčin i tuženog Kulturno umetničkog društva „Dušan Vukasović-Diogen“ dana 26.05.1998. godine, overen 23.07.1998. godine pod brojem Ov 5797/98 i ugovor o kupoprodaji zaključen između tuženog Kulturno umetničkog društva „Dušan Vukasović-Diogen“ iz Surčina i tuženog Proizvodno trgovinskog preduzeća „Ambar“ iz Surčina, overen pred Prvim opštinskim sudom u Beogradu 20.03.2000. godine pod brojem Ov 175/2000. Stavom drugim izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac Gradska Opština Surčin tražila da se utvrdi da je korisnik nepokretnosti – lokala koji se nalaze na drugom spratu Tržnog centra „Šećer sokak“ u ulici Vojvođanska 79 u Surčinu, izgrađenog na katastarskoj parceli ... KO Surčin, a koji su označeni brojevima 1/B, 2/B, 3/B, 4/B, 5/B, 6/B, 7/B, 8/B, 10/B, 12/B, 13/B, 14/B, 15/B i 20/B i upisani su u list nepokretnosti broj ... KO Surčin, što su tuženi dužni da priznaju i trpe. Stavom trećim izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac Republika Srbija tražila da se utvrdi da je vlasnik nepokretnosti – lokala navedenih u prethodnom stavu izreke. Stavom četvrtim izreke, odbijen je tužbeni zahtev tužilaca da se tuženi obavežu da im predaju u posed nepokretnosti – lokale koji su bliže označeni u prethodnim stavovima izreke, oslobođene od svih lica i stvari. Stavom petim izreke, obavezani su tužioci da tuženima solidarno naknade troškove parničnog postupka u iznosu od 1.293.750,00 dinara (rešenjem o ispravci Višeg suda u Beogradu P 14300/18 od 26.02.2021. godine dopunjena je prvostepena presuda u pogledu odluke o troškovima postupka iz stava petog izreke, pa se ovo rešenje ima smatrati dopunskim rešenjem o troškovima).

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 6161/21 od 08.09.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijene su kao neosnovane žalbe tužilaca i umešača i potvrđena je ispravljena prvostepena presuda u stavovima trećem i četvrtom izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je ispravljena prvostepena presuda u stavu prvom izreke, tako što je usvojen tužbeni zahtev tužilaca i utvrđeno da su ništavi ugovor zaključen između MZ Surčin i tuženog Kulturno umetničkog društva „Dušan Vukasović-Diogen“ od 26.05.1998. godine, koji je overen 23.07.1998. godine pod brojem Ov 5797/98 i ugovor o kupoprodaji zaključen između tuženog Kulturno umetničkog društva „Dušan Vukasović- Diogen“ iz Surčina i tuženog Proizvodno trgovinskog preduzeća „Ambar“ iz Surčina, koji je overen pred Prvim opštinskim sudom u Beogradu 20.03.2000. godine pod brojem Ov 175/2000. Stavom trećim izreke, preinačena je ispravljena prvostepena presuda u stavu drugom izreke, tako što je usvojen tužbeni zahtev tužioca Gradske opštine Surčin i utvrđeno da je ovaj tužilac korisnik nepokretnosti – lokala koji se nalaze na drugom spratu Tržnog centra „Šećer sokak“ u ulici Vojvođanska broj 79 u Surčinu, izgrađenog na katastarskoj parceli ... KO Surčin, a koji su označeni brojevima 1/B, 2/B, 3/B, 4/B, 5/B, 6/B, 7/b, 8/B, 10/B, 12/B, 13/B, 14/B, 15/B i 20/B i upisani su u list nepokretnosti broj ... KO Surčin, što su tuženi dužni da priznaju i trpe. Stavom četvrtim izreke, preinačeno je rešenje o troškovima parničnog postupka iz stava petog izreke ispravljene prvostepene presude tako što je odlučeno da svaka stranka snosi svoje troškove postupka. Stavom petim izreke, odbijeni su zahtevi tužilaca i umešača za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu i to u preinačujućem delu (stavovi drugi, treći i četvrti izreke), tuženi su blagovremeno izjavili reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Tužilac Gradska opština Surčin i umešač na strani ovog tužioca Grad Beograda su podneli odgovore na reviziju, zahtevajući naknadu troškova za njihov sastav.

Ispitujući pravnosnažnu drugostepenu presudu u pobijanom delu na osnovu člana 403. stav 2. tačka 2. u vezi člana 408. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br. 72/11, 55/14, 87/18, 18/20 i 10/23, u daljem tekstu ZPP), koji se u ovom parničnom postupku primenjuje na osnovu člana 506. stav 2. istog zakona, Vrhovni sud je našao da revizija tuženih nije osnovana.

Donošenjem pobijane presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, Skupština opštine Zemun je 10.10.1967. godine donela rešenje kojim se MZ Surčin određuje za organ korišćenja na nepokretnostima koje se nalaze u Surčinu, na zemljištu parcele broj ... upisanoj u posedovni list broj .. u površini od 31 ar i 77 m2. Dana 31.03.1986. godine utvrđen je predlog odluke o uvođenju samodoprinosa na području MZ Surčin za period od 01.07.1986. godine do 30.06.1991. godine radi obezbeđenja sredstava za dogradnju i adaptaciju postojećeg Doma kulture „Lazar Mamuzić“ i radi komunalnog uređenja mesne zajednice. Savet MZ Surčin je 23.01.1991. godine ovlastio svog predsednika AA i predsednika Skupštine opštine BB da mogu u ime MZ da potpisuju ugovore sa kupcima lokala u objektu „Šećer sokak“ koji se nalazi u Surčinu, u ulici Vojvođanska broj 79. U periodu od 05.08.1991. godine do 14.11.1994. godine MZ Surčin je prodala veliki broj lokala u ovom tržnom centru fizičkim licima sa kojima je zaključivala kupoprodajne ugovore. U periodu od 1994. – 1996. godine, MZ Surčin je započela i izvodila radove na izgradnji Tržnog centra „Šećer sokak“. Tokom gradnje tržnog centra radove su finansirali AA i preduzeće PTP „Ambar“ čiji je on bio vlasnik jer MZ Surčin nije imala finansijskih sredstava za završetak radova. Zbog ulaganja svojih finansijskih sredstava, Savet MZ Surčin je 15.01.1997. godine doneo odluku da se AA predaju lokali broj 14 (površine 26 m2) i broj 20 (površine 40 m2). Nakon toga, Skupština MZ Surčin je donela odluku 25.06.1997. godine da se zemljište na katastarskoj parceli .. upisanoj u zemljišno knjižni uložak 4051 KO Surčin kao vlasništvo MZ Surčin, prenese na korišćenje KUD „Diogen“ iz Surčina. Istom odlukom bilo je predviđeno da se lokali u Tržnom centru „Šećer sokak“ koji nisu prodati prenesu u vlasništvo ovom KUD-u ugovorom o kompenzaciji. Dana 26.06.1997. godine zaključen je ugovor o kupoprodaji lokala koji su u izgradnji u Tržnom centru „Šećer sokak“ u Surčinu između MZ Surčin kao prodavca i PTP „Ambar“ kao kupca. Članom 1. ovog ugovora bila je predviđena obaveza MZ Surčin da izgradi i kupcu preda lokale broj 46 i 47 površine 43,20 m2 za cenu od 155.520,00 dinara. Dana 26.05.1998. godine zaključen je ugovor o prenosu obaveza dovršenja i prava korišćenja zgrade Doma kulture – pozorišta sa dvorištem u Surčinu u ulici Vojvođanska 79 na k.p. .., između MZ Surčin i KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ iz Surčina, koji je overen 23.07.1998. godine pred Četvrtim opštinskim sudom u Beogradu pod brojem Ov 5797/98. Ministarstvo finansija Republike Srbije je 11.06.1998. godine donelo rešenje kojim se odobrava da navedena pravna lica zaključe ugovor o prenosu prava korišćenja i raspolaganja zgrade i zemljišta i članom 1. ovog ugovora predviđena je obaveza KUD „Diogen“ da prava i imovinu stečenu ovim ugovorom može dalje prenositi samo pod uslovom da Dom kulture zadrži svoju kulturološku delatnost, dok je članom 2. predviđena njegova obaveza da bude investitor u daljoj rekonstrukciji Doma kulture i dovršenja Tržnog centra „Šećer sokak“. Članom 4. ugovora je predviđena obaveza KUD „Diogen“ da može da prodaje ili iznajmljuje neprodate lokale pod uslovom da se tako ostvareni prihod troši za dovršenje Doma kulture. Rešenjem Četvrtom opštinskog suda u Beogradu Dn. 210/99 od 11.02.1999. godine dozvoljena je uknjižba prava korišćenja na nepokretnostima društvene svojine, nosioca prava korišćenja MZ Surčin na katastarskoj parceli .. - zgrada i dvorište od 31 ar i 77 m2 u korist KUD „Diogen“. Ovo rešenje je stavljeno van snage rešenjem Dn 210/99 od 13.06.2000. godine sa obrazloženjem da je MZ Surčin rešenjem Opštine Zemun od 10.10.1967. godine određena samo za organ upravljanja, ali bez prava raspolaganja i otuđenja predmetne nepokretnosti. Dana 20.03.2020. godine zaključen je ugovor o kupoporodaji lokala u izgradnji u Tržnom centru „Šećer sokak“ između KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ kao prodavca i PTP „Ambar“ kao kupca, koji je overen pred Prvim opštinskim sudom u Beogradu pod brojem Ov 175/2000. Članom 1. ovog ugovora bila je predviđena obaveza prodavca da na ime kompenzacije za iznos od 960.000,00 dinara koji je AA uložio u dovršenje tržnog centra i izgradnju i opremu Radio stanice „Diogen“, preda u vlasništvo Preduzeću PTP „Ambar“ (čiji je AA vlasnik) lokale broj 44, 48 i 49, ukupne površine 60 m2. Istog dana potpisan je zapisnik između KUD „Diogen“ i PTP „Ambar“ kojim je konstatovano da se na ime kompenzacije za izgradnju Tržnog centra „Šećer sokak“ i zgrade KUD predaju u vlasništvo ovom preduzeću i njegovom vlasniku AA 6 lokala pojedinačne površine od po 20m2 na drugom spratu tržnog centra i to lokale označene brojevima 44, 45, 46, 47, 48 i 49. Dana 03.04.2007. godine između JP za obavljanje komunalne delatnosti od opšteg interesa za građane Gradske opštine Surčin kao zakupodavca i KUD „Diogen“ kao zakupca zaključen je ugovor o davanju u zakup neposrednom pogodbom, između ostalog i neizgrađenog građevinskog zemljišta katastarske parcele .. kao državna svojina Republike Srbije, a radi legalizacije bespravno podignutih poslovnih objekata sagrađenih na predmetnom zemljištu. Dana 10.09.2007. godine Gradska opština Surčin donela je rešenje kojim se odobravaju investitoru KUD „Diogen“ izvedeni radovi na novoizgrađenom poslovnom objektu na parceli broj .., koji se sastoji od 24 lokala u prizemlju, 20 lokala na prvom spratu i 20 lokala na drugom spratu. Dana 13.08.2007. godine zaključen je ugovor o regulisanju međusobnih obaveza u vezi sa uređivanjem građevinskog zemljišta u postupku legalizacije poslovnog objekta. Ugovorom o zakupu poslovnih prostorija od 01.04.2008. godine KUD „Diogen“ je izdao u zakup Gradskoj opštini Surčin poslovne prostorije u Tržnom centru „Šećer sokak“ (lokale 44, 45, 46, 46a, 46b, 47, 48, 49, 52, 53, 54, 55, 56, 60) za potrebe organa ove gradske opštine, za mesečni iznos od 190 evra po jednom lokalu. U listu nepokretnosti, na katastarskoj parceli broj .. upisano je zemljište pod zgradom i objektom površine 10 ari 52 m2, kao i zemljište uz zgradu – objekat od 3 ara i 15 m2. Kao oblik svojine na zemljištu upisana je državna svojina, a kao korisnik zemljišta upisana je Gradska opština Surčin, dok je na zgradi poslovnih usluga sagrađenoj na predmetnoj katastarskoj parceli upisan tuženi KUD „Diogen“ kao nosilac prava korišćenja, a na posebnim poslovnim prostorima – lokalima upisani su KUD „Diogen“ ili fizička lica kao nosioci prava korišćenja. AA je bio predsednik MZ Surčin u periodu od 1989. do 2005. godine, a zatim od 2005. do 2012. godine predsednik Opštine Surčin, a predsednik je i osnivač KUD „Dušan Vukasović-Diogen“ i vlasnik PTP „Ambar“.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je primenom materijalnog prava iz članova 103. i 109. Zakona o obligacionim odnosima zaključio da su ugovor o prenosu obaveza i prava dovršenja i korišćenja zgrade Doma kulture – pozorišta sa dvorištem u Surčinu, koji je zaključen 26.05.1998. godine između MZ Surčin i KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ iz Surčina i sudski overen 23.07.1998. godine i ugovor o kupoprodaji lokala u izgradnji u TC „Šećer sokaka“, koji je zaključen i sudski overen 20.03.2000. godine između KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ kao prodavca i PTP „Ambar“ kao kupca, pravno valjani ugovori zbog čega je odbio tužbeni zahtev za utvrđenje njihove ništavosti, kao i tužbene zahteve Republike Srbije za utvrđenje da je vlasnik, a Gradske opština Surčin da je korisnik pojedinačno naznačenih lokala koji se nalaze na drugom spratu izgrađenog TC „Šećer sokak“ u Surčinu. Ocenio je da tužioci nemaju pravo vlasništva, odnosno korišćenja na predmetnim lokalima, te da shodno tome nemaju ni pravo da traže da im se ovi lokali predaju u posed.

Drugostepeni sud je zauzeo stanovište da je sudski overen ugovor o prenosu obaveza i prava dovršenja i korišćenja zgrade Doma kulture-pozorišta sa dvorištem od 26.05.1998. godine ništav prema odredbi člana 8. stav 8. Zakona o sredstvima u svojini Republike Srbije koji je bio na snazi u vreme njegovog zaključenja, jer dobijena saglasnost Ministarstva finansija Republike Srbije za njegovo zaključenje nije bila dovoljna za punovažnost ovog ugovora u situaciji kada je ovaj zakon propisivao kao neophodan uslov saglasnost Vlade Republike Srbije za raspolaganje sredstvima u državnoj svojini, a koja je u konkretnom slučaju izostala. Posledično, ništav je i kasnije zaključen i sudski overen ugovor o kupoprodaji lokala od 20.03.2000. godine iz razloga što KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ na osnovu prethodnog ništavog ugovora nije mogao da stekne pravo na izgradnju tržnog centra, te nije mogao kasnije ni da raspolaže sa izgrađenim lokalima u smislu njihove dalje prodaje. Sledom toga je preinačio u tom delu prvostepenu presudu i usvojio tužbeni zahtev tužilaca za utvrđenje ništavosti navedenih sudski overenih ugovora. Takođe je zaključio da je tužilac Gradska opština Surčin korisnik lokala koji se nalaze na drugom spratu navedenog tržnog centra označenih brojeva i upisanih u list nepokretnosti broj .. KO Surčin. U odnosu na tužbeni zahtev Republike Srbije za utvrđenje da je vlasnik konkretno opredeljenih lokala u tom tržnom centru, kao i na zahtev tužilaca da se tuženi obavežu da im predaju u posed te lokale, drugostepeni sud je ocenio da tužioci nisu dokazali da su vlasnici predmetnih lokala u smislu Zakona o javnoj svojini, kao i da tuženi drže upravo one lokale koji su predmet tužbenog zahteva, pa je u tom delu potvrdio prvostepenu presudu.

Prema stanovištu Vrhovnog suda, drugostepena presuda je u pobijanom preinačujućem delu zasnovana na pravilnoj primeni materijalnog prava.

U konkretnom slučaju, MZ Surčin je u periodu od 1994. – 1996. godine započela i izvodila radove na izgradnji Tržnog centra „Šećer sokak“ u Surčinu (kao dogradnji uz postojeći Dom kulture) na katastarskoj parceli .. KO Surčin koja je u listu nepokretnosti upisana kao državna svojini sa pravom korišćenja zemljišta od strane Gradske opštine Surčin. Izgradnja novog tržnog centra uz rekonstrukciju postojećeg Doma kulture finasirana je u početku od sredstava samodoprinosa i sredstava ostvarenih prodajom lokala u izgradnji. Dok radovi još nisu bili završeni, skuština MZ Surčin (čiji je predsednik u to vreme bio AA) je 25.06.1997. godine donela odluku da se zemljište ove parcele prenese na brigu i korišćenje tuženom KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ iz Surčina (čiji je i predsednik takođe AA), kojem će se preneti i pravo raspolaganja na neprodatim lokalima. Nakon ove odluke, između MZ Surčin i navedenog KUD-a zaključen je 26.05.1998. godine ugovor o prenosu obaveza i prava dovršenja i korišćenja zgrade Doma kuluture – pozorišta sa dvorištem, kojim je bila predviđena obaveza KUD-a da bude investitor u daljoj rekonstrukciji Doma kulture i u dovršenju izgradnje TC „Šećer sokak“. Ministarstvo finansija RS je pre sudske overe ovog ugovora (koja je bila 23.07.1998. godine) donelo rešenje 11.06.1998. godine kojim se odobrava njegovo zaključenje. Polazeći od ovlašćenja iz člana 4. ovog ugovora da može da prodaje (ili iznajmljuje) neprodate lokale u tržnom centru pod uslovom da se tako ostvareni prihod koristi isključivo za dovršenje Doma kulture, tuženi KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ je u svojstvu prodavca zaključio i sudski overio 20.03.2000. godine ugovor o kuporodaji lokala u izgradnji sa tuženim PTP „Ambar“ kao kupcem.

U vreme zaključenja spornog ugovora između MZ Surčin i KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ 26.05.1998. godine, mesna zajednica je imala svojstvo pravnog lica sa ograničenom pravnom i poslovnom sposobnošću prema tada važećem Zakonu o teritorijanoj organizaciji i lokalnoj samoupravi. Međutim, mesna zajednica nije bila korisnik parcele na kojem je započeta izgradnja tržnog centra, već je ova parcela bila u državnoj svojini sa pravom korišćenja Gradske opštine Surčin. U vreme zaključenja ovog ugovora i kasnije ugovora o kupoprodaji lokala od 20.03.2000. godine na snazi je bio Zakon o sredstvima u svojini Republike Srbije („Službeni glasnik RS“, br.53/95, 3/96, 54/96 i 32/97) koji je propisivao uslove za raspolaganje nepokretnostima koje su u državnoj svojini, pa je tako članom 8. ovog zakona bilo propisano koji su organi nadležni da odlučuju o njihovom raspolaganju, uz propisanu sankciju ništavosti ako je ugovor zaključen suprotno odredbama ovog člana. Prema odredbi stava 1. ovog člana, o pribavljanju i otuđenju nepokretnosti koje koriste državni organi i organizacije, organi teritorijanih jedinica i druge organizacije iz člana 1. tačka 2. ovog zakona, odlučuje Vlada Republike Srbije.

Polazeći od citiranih odredbi navedenog zakona, pravilno je drugostepeni sud zaključio da je ugovor od 26.05.1998. godine između Mesne zajednice Surčin i tuženog KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ ništav jer je izostala saglasnost Vlade Republike Srbije za njegovo zaključenje. Radi se o ugovoru kojim je faktički raspolagano sa nedovršenim i nelegalizovanim objektom TC „Šećer sokak“ koji je građen na parceli u državnoj svojini zbog čega je, suprotno navodima revizije, bila neophodna saglasnost Vlade RS za ovakvo raspolaganje. Posledično, kako KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ nije mogao na osnovu tog ugovora da stekne pravo svojine na izgrađenom tržnom centru (bez obzira na finansiranje njegove gradnje), to nije mogao dalje da raspolaže lokalima u ovom tržnom centru, zbog čega je ništav i kasniji ugovor o kupoprodaji lokala zaključen između tuženih.

Nadalje, prema odredbi člana 72. stav 1. važećeg Zakona o javnoj svojini („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 88/13 i 105/14), nepokretnosti koje su na osnovu Zakona o sredstvima u svojini Republike Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona u državnoj svojini, postaju sredstva u javnoj svojini, ako ovima zakonom nije drugačije određeno. Stavom 3. istog člana propisano je da se na sredstvima iz stava 1. ovog člana koja koristi autonomna pokrajina, odnosno jedinica lokalne samouprave uspostavlja pravo javne svojine autonomne pokrajine, odnosno pravo javne svojine jedinice lokalne samouprave, pod uslovom i na način propisan ovim zakonom.

Primenom citiranih zakonskih odredbi, predmetna parcela .. KO Surčin na kojoj je izgrađen TC „Šećer sokak“ je na dan stupanja na snagu Zakona o javnoj svojini po sili zakona postala javna svojina Grada Beograda kao jedinice lokalne samuprave, dok Gradska opština Surčin (koja je u sastavu Grada Beograda) ima pravo korišćenja prema odredbi člana 18. stav 2. istog zakona.

Odrebom člana 102. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS“ br. 72/09) propisano je da se pravo korišćenja na građevinskom zemljištu pretvara u pravo svojine bez naknade, dok je odredbom stava 12. istog člana propisano da Republici Srbiji, autonomnoj pokrajini, odnosno jedinici lokalne samouprave, koji su upisani kao nosioci prava korišćenja na neizgrađenom i izgrađenom zemljištu u državnoj svojini u javnoj knjizi o evidenciji nepokretnosti i pravima na njima, na dan stupanja na snagu ovog zakona prestaje pravo korišćenja na tim nepokretnostima i prelazi u pravo javne svojine u korist Republike Srbije, autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave, bez naknade.

Pravilno je drugostepeni zaključio da je stupanjem na snagu citiranog zakona i ove odredbe, pravo korišćenja predmetne katastarske parcele u držanoj svojini na kojoj je bespravno izgrađen objekat tržnog centra sa lokalima transformisano u pravo svojine i to u konkretnom slučaju u pravo svojine jedinice lokalne samouprave – Grada Beograda, na kojoj pravo korišćenja ima Gradska opština Surčin.

Bez uticaja su revizijski navodi tuženih da je navedeni tržni centar gradio tuženi KUD „Dušan Vukasović – Diogen“ sredstvima tuženog PTP „Ambar“ i drugih lica koja su finansirala izgradnju lokala i da su zato oni njihovi vlasnici po osnovu gradnje, a da tužioci nemaju pravni osnov za sticanje stvarnih prava na njima. Ovo upravo iz već izloženih razloga koji se odnose na drugačiji pravni režim gradnje na građevinskom zemljištu u društvenoj, odnosno državnoj svojini u vreme gradnje bespravno izgrađenog objekta, zbog čega se na osnovu člana 75. stav 3. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS“, br. 47/03) važećeg u vreme gradnje, građevinsko zemljište na kojem se nalazi bespravno izgrađeni objekat (izgrađen suprotno zakonu) smatra neizgrađenim građevinskim zemljištem.

Preostalim revizijskim navodima pobija se utvrđeno činjenično stanje, što ne može biti revizijski razlog prema članu 407. ZPP.

Na osnovu izloženog, Vrhovni sud je primenom čl. 414. stav 1. ZPP odlučio kao u stavu prvom izreke ove presude.

Kako sastav odgovora na reviziju nije trošak koji je bio neophodan tužiocu Gradskoj opštini Surčin i umešaču Gradu Beogradu za vođenje ove parnice, to je primenom člana 154. stav 1. u vezi člana 165. stav 1. ZPP odlučeno kao u stavu drugom izreke.

Predsednik veća – sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković