Pravnosnažnom presudom, primenom materijalnog prava iz odredbi Zakona o zaštiti prava na suđenje u razumnom roku, Zakona o obligacionim odnosima, Ustava Republike Srbije i Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, citiranih u obrazloženju nižestepenih presuda, obavezana je tužena da tužiocu naknadi imovinsku štetu izazvanu povredom prava na suđenje u razumnom roku u predmetu Privrednog suda u Užicu St 31/11, u visini neisplaćenog potraživanja tužioca iz radnog odnosa prema stečajnom dužniku „Jelova gora“ a.d. Užice, utvrđenog iz Zaključka o listi utvrđenih i osporenih potraživanja od 07.08.2012. godine, a umanjenog za iznos razlike između dospele zakonske zatezne kamate pripisane glavnici obračunate konfornom i proporcionalnom metodom. Ovo zbog toga što postupak stečaja, pokrenut 24.05.2011. godine nad stečajnim dužnikom „Jelova gora“ a.d. Užice u kojem je tužiocu priznato potraživanje iz radnog odnosa, nije okončan ni nakon donošenja rešenja Privrednog suda u Užicu R4st 61/2020 od 09.09.2020. godine, kojim je utvrđeno da je tužiocu u stečajnom postupku povređeno pravo na suđenje u razumnom roku i naloženo stečajnom sudiji da u roku od četiri meseca preduzme sve zakonom propisane mere, kako bi se stečajni postupka što pre okončao.

Nižestepeni sudovi su, na osnovu utvrđenog činjeničnog stanja, odluku o osnovanosti tužbenog zahteva za naknadu imovinske štete i objektivnoj odgovornosti tužene za dugove preduzeća sa većinskim društvenim (državnim) kapitalom, kakvo je bilo preduzeće „Jelova gora“ a.d. Užice, u odnosu na koje tužilac ima novčano potraživanje iz radnog odnosa, doneli u skladu sa sudskom praksom ovog suda, izraženom u presudama donetim u istovetnom činjenično-pravnom sporu, u skladu sa pravnim stanovištem izraženim u brojnim odlukama Evropskog suda za ljudska prava i Ustavnog suda Republike Srbije, kao i u skladu sa zaključkom usvojenim na sednici Građanskog odeljenja Vrhovnog kasacionog suda od 02.11.2018. godine prema kojem Republika Srbija odgovara za materijalnu štetu nastalu zbog potpunog ili delimičnog neizvršenja pravnosnažnih i izvršnih sudskih odluka, odnosno u stečaju utvrđenih potraživanja zaposlenih iz radnog odnosa koja su bez njihove krivice ostala neizvršena i u postupku stečaja vođenom nad stečajnim dužnikom sa većinskim društvenim ili državnim kapitalom, uz uslov da je prethodno utvrđena povreda prava na suđenje u razumnom roku.

Odluku o visini tužbenog zahteva, u pobijanom delu, nižestepeni sudovi su doneli u skladu sa pravnim stavom Vrhovnog kasacionog suda usvojenim na sednici Građanskog odeljenja od 02.04.2013. godine, a zauzetim nakon odluke Ustavnog suda Uz 82/2009 od 12.07.2012. godine („Službeni glasnik RS “, broj 73 od 27.07.2012. godine) kojom je utvrđeno da odredba člana 3. stav 1. Zakona o visini stope zatezne kamate („Službeni list SRJ“ broj 9/01) u delu koji glasi: „primenom konformne metode“, nije u saglasnosti sa Ustavom. Prema navedenom pravnom stavu Vrhovnog kasacionog suda o sprovođenju izvršenja na osnovu izvršne isprave donete primenom neustavnog propisa, čija je primena u ovom slučaju moguća po analogiji (stečaj je po svojoj prirodi, institut kolektivnog namirenja poverilaca generalnim izvršenjem na imovini stečajnog dužnika), ako izvršna isprava glasi na novčani iznos u kome je glavnici pripisana dospela kamata obračunata konformnom metodom po Zakonu koji je u tom delu proglašen neustavnim, sud će po službenoj dužnosti, izvršiti razgraničenje i novi obračun kamate izvršiti tako što će do 03.03.2001. godine primeniti konformni metod, od tada do 17.05.2011. godine metod prostog interesnog računa, a od tada pa nadalje po odredbama člana 2. i 3. Zakona o visini stope zatezne kamate.

U konkretnom slučaju, nakon donošenja Zaključka o listi potraživanja od 07.08.2012. godine, kojim su utvrđena potraživanja tužioca prema stečajnom dužniku, stečajni upravnik je dostavio sudu 23.08.2013. godine listu utvrđenih i osporenih potraživanja sa preračunom zakonske zatezne kamate proporcionalnom metodom, pa je tužbeni zahtev odbijen za iznos razlike između dospele zakonske zatezne kamate pripisane glavnici obračunate konfornom i proporcionalnom metodom.

Iz navednog razloga nisu ispunjeni uslovi da se u ovoj parnici prihvati odlučivanje o reviziji tužioca kao izuzetno dozvoljenoj, pa je primenom člana 404. ZPP odlučeno kao u stavu prvom izreke.

Ispitujući dozvoljenost revizije na osnovu člana 410. stav 2. tačka 5. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da revizija nije dozvoljena.

Članom 468. stav 1. ZPP je propisano da su sporovi male vrednosti sporovi u kojima se tužbeni zahtev odnosi na potraživanje u novcu koje ne prelazi dinarsku protivvrednost 3.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe.

Članom 479. stav 6. ZPP propisano je da u postupcima o sporovima male vrednosti protiv odluke drugostepenog suda revizija nije dozvoljena.

Tužba u ovoj pravnoj stvari podneta je 19.01.2021. godine. Prvostepena presuda doneta je 24.05.2021. godine. Drugostepena presuda doneta je 17.08.2021. godine. Vrednost predmeta spora pobijanog dela pravnosnažne presude je iznos od 221.493,42 dinara, što prema srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe ( 1 evro = 117,5792 dinara) predstavlja dinarsku protivvrednost iznosa 1.883,78 evra.

Kako se u konkretnom slučaju radi o sporu male vrednosti u kojem je vrednost pobijanog dela ispod navedenog zakonskog limita, revizija tužioca nije dozvoljena, u smislu člana 479. stav 6. ZPP.

Na osnovu člana 413. ZPP, odlučeno je kao u stavu drugom izreke ovog rešenja.

Predsednik veća - sudija

Vesna Subić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić