Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužioci su blagovremeno izjavili reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava sa pozivom na odredbu člana 404. ZPP.

Prema članu 404. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11 ... 10/23 - dr. zakon) revizija je izuzetno dozvoljena zbog pogrešne primene materijalnog prava i protiv presude koja se ne bi mogla pobijati revizijom ukoliko Vrhovni kasacioni sud oceni da je potrebno da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse ili ako je potrebno novo tumačenje prava (posebna revizija). O dozvoljenosti i osnovanosti te revizije odlučuje Vrhovni kasacioni sud u veću od pet sudija.

Po oceni Vrhovnog suda uslovi za primenu instituta izuzetno dozvoljene revizije iz člana 404. stav 1. ZPP, u konkretnom slučaju nisu ispunjeni. Imajući u vidu vrstu spora i sadržinu tražene sudske zaštite, način presuđenja i razloge koje su nižestepeni sudovi dali za svoje odluke, u konkretnom slučaju ne postoji potreba za razmatranjem pravnih pitanja od opšteg interesa ili pravnih pitanja u interesu ravnopravnosti građana. Tužbenim zahtevom se traži utvrđenje prava svojine tužilaca na kat. parceli .., ukupne površine 0.14,66 ha, i porodičnoj stambenoj zgradi, površine 50 m2, sagrađene na navedenoj kat.parceli, upisanih u Listu nepokretnosti .. KO ... i utvrđenje da su tužioci vlasnici i držaoci zemljišta pod zgradom – objektom površine 0.00,50 ha i pašnjaka treće klase u površini od 0.16 ha, što bi tuženi bio dužan da prizna i omogući tužiocima upis kod RGZ SKN Prokuplje sa određenim udelima, a u suprotnom presuda suda će služiti kao osnov za promenu prava svojine. Zahtev je usmeren prema tuženom kao licu koje je u Listu nepokretnosti upisano kao nosilac prava svojine na predmetnim nepokretnostima.

Pravilna primena materijalnog prava u sporovima sa zahtevom kao u konkretnom slučaju, zavisi od utvrđenog činjeničnog stanja, a u reviziji se ne ukazuje na drugačije odluke donete u istoj činjeničnoj i pravnoj situaciji. Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužioci su rešenjem o nasleđivanju Osnovnog suda u Prokuplju O 1182/15 od 23.02.2016. godine oglašeni za naslednike sa određenim udelima na zaostavštini pok. NJNJ koju, između ostalog, čini vanknjižno pravo svojine na kat. parceli .. KO ..., na osnovu pravnosnažne i izvršne presude na osnovu priznanja Opštinskog suda u Prokuplju P 831/92 od 16.12.1992. godine (kojom je njihovom pravnom prethodniku priznato pravo svojine na delu ove parcele površine 26,78 ara) donete u odnosu na Kompaniju „Hisar“ AD Prokuplje kao tada upisanog nosioca prava korišćenja ove kat. parcele kod RGZ SKN Prokuplje. Tuženi je ishodovao pravnosnažnu i izvršnu presudu Osnovnog suda u Prokuplju P 188/14 od 16.05.2014. godine u odnosu na kompaniju „Hisar“ AD Prokuplje kojom je utvrđeno da je on vlasnik i držalac po osnovu održaja i građenja nepokretnosti upisanih u List nepokretnosti .. KO ... – porodične stambene zgrade „...“ sagrađene na kat. parceli .. površine 50 m2 i vlasnik i držalac zemljišta pod tim objektom, kao i zemljište na parceli .. – pašnjak treće klase, površine 14 ari i 16 m2 (koje nepokretnosti su kasnije upisane u listu nepokretnosti .. KO ...). Premerom iz 1940. godine matična kat. parcela .. KO ... (ukupne površine 0.56,78 ha), po kulturi zgrada u površini od 0.00,56 ha, dvorište površine 0.05,00ha i pašnjak treće klase površine 0.51,22ha bila je upisana u posedovni list br. .. na OO iz ... sa 1/1. Promenom iz 1953. godine (na osnovu akta NOO sreza) ova parcela je upisana u posedovni list br. .. kao Opštenarodna imovina – kolonistička zemlja, udeo 1/1, a kao korisnik je upisana zemljoradnička zadruga Žitni Potok sa udelom 1/1. Promenom iz 1984. godine, bez upisanog pravnog osnova, kao korisnik upisan je RO „Prokupac“ Prokuplje - OOUR poljoprivredna zadruga „Žitni Potok“ sa udelom 1/1, uz formiranje kat. parcele .. po kulturi zgrada u površini od 0.00,53 ha, njiva šeste klase u površini od 0.11,40 ha. Promenom iz 1987. godine, bez pravnog osnova, na ovoj kat. parceli upisan je SOUR AIK „Niš“ OOUR „Hisar“ Prokuplje, RJ za poljoprivrednu proizvodnju i koperaciju Žitni Potok sa udelom 1/1. U postupku izrade katastra nepokretnosti predmetna kat. parcela .. KO ... upisana je kao državna svojina – Republika Srbija, a kompanija „Hissar“ AD Prokuplje kao držalac sa udelom 1/1. Promenom iz 2011. godine, kao posledice izrade Digitalnog katastarskog plana (koji je stupio na snagu 01.07.2011. godine), predmetna parcela je upisana kao zemljište pod zgradom – objektom površine 0.00,50 ha i pašnjak treće klase površine 0.14,16 ha. Promenom iz 2015. godine, na osnovu presude P 188/14 od 16.05.2014. godine, na predmetnoj parceli upisan je kao vlasnik ovde tuženi – nosilac prava privatne svojine sa udelom 1/1.

Imajući u vidu pravilo o teretu dokazivanja nižestepeni sudovi su odbili ovako postavljen tužbeni zahtev, jer tužioci nisu dokazali da postoji identitet između kat.parcele .. KO ..., koja je bila vanknjižna svojina njihovog pravnog prethodnika NJNJ sa površinom od 26,78 ari, na kojoj su pravnosnažnim ostavinskom rešenjem O 1182/15 od 23.02.2016. godine oglašeni za naslednik i sporne kat. parcele .. KO ... površine 14,66 ara na kojoj je upisano pravo svojine i državine u korist tuženog. Kako su nižestepene odluke donete primenom relevantnog materijalnog prava, pri čemu su u tumačenju pravila o teretu dokazivanja iz člana 231. ZPP nije odstupilo od sudske prakse izražene u brojnim odlukama Vrhovnog kasacionog suda i Vrhovnog suda, to nisu ispunjeni uslovi odlučivanja o posebnoj reviziji. U preostalom delu revizijom se ukazuje na bitne povrede postupka i pogrešno i nepotpuno utvrđeno činjenično stanje što se ne može isticati u posebnoj reviziji.

Imajući u vidu izneto na osnovu člana 404. stav 2. ZPP, odlučeno je kao u stavu prvom izreke.

Ispitujući dozvoljenost izjavljene revizije u smislu člana 410. stav 2. tačka 5. ZPP, Vrhovni sud je utvrdio da revizija nije dozvoljena.

Prema članu 403. stav 3. ZPP, revizija nije dozvoljena u imovinsko-pravnim sporovima ako vrednost predmeta spora pobijanog dela ne prelazi dinarsku protivvrednost od 40.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe.

Tužba za utvrđenje prava svojine u ovoj parnici podneta je 09.08.2018. godine, sa označenom vrednošću predmeta spora od 10.000,00 dinara.

Kako se u konkretnom slučaju radi o imovinskopravnom sporu u kome vrednost predmeta spora pobijanog dela ne prelazi dinarsku protivvrednost 40.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe, Vrhovni sud je našao da revizija tužilaca nije dozvoljena.

Na osnovu člana 413. ZPP, Vrhovni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Ivana Rađenović, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković