Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev 8752/2023
24.01.2024. godina
Beograd

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u vanparničnom predlogu predlagača Autonomne Pokrajine Vojvodine, čiji je zakonski zastupnik Pravobranilaštvo AP Vojvodine iz Novog Sada, protiv protivnika predlagača Grada Novog Sada, čiji je zakonski zastupnik Pravobranilaštvo Grada Novog Sada, radi naknade, odlučujući o reviziji predlagača izjavljenoj protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu Gž 2196/19 od 17.11.2022. godine, u sednici veća održanoj dana 24.01.2024. godine, doneo je

R E Š E NJ E

ODBIJA SE kao neosnovana revizija predlagača izjavljena protiv rešenja Višeg suda u Novom Sadu Gž 2196/19 od 17.11.2022. godine.

ODBIJA SE zahtev protivnika predlagača za naknadu troškova revizijskog postupka.

O b r a z l o ž e nj e

Rešenjem Osnovnog suda u Novom Sadu R1 57/16 od 29.01.2019. godine, prvim stavom izreke, obavezan je protivnik predlagača da na ime naknade za eksproprisane nepokretnosti upisane u LN broj .. KO Petrovaradin, sa navedenim površinama i katastarskim oznakama kao u tom stavu izreke, isplati iznos od 37.106.338,00 dinara. Drugim stavom izreke, obavezan je protivnik predlagača da predlagaču naknadi troškove postupka u iznosu od 593.125,00 dinara.

Rešenjem Višeg suda u Novom Sadu Gž 2196/19 od 17.11.2022. godine (donetim nakon rasprave održane u drugostepenom postupku), prvim stavom izreke, usvojena je žalba protivnika predlagača i ukinuto rešenje Osnovnog suda u Novom Sadu R1 57/16 od 29.01.2019. godine. Drugim stavom izreke, odbijen je predlog predlagača za obavezivanje protivnika predlagača na isplatu naknade za eksproprisane nepokretnosti upisane u LN broj .. KO Petrovaradin, sa katastarskim oznakama i površinom označenom u tom stavu izreke, u iznosu od 37.106.338,00 dinara, kao i zahtev za naknadu troškova postupka. Trećim stavom izreke, obavezan je predlagač da protivniku predlagača naknadi troškove prvostepenog i drugostepenog postupka u iznosu od 397.620,00 dinara. Četvrtim stavom izreke, obavezan je predlagač da protivniku predlagača naknadi troškove žalbenog postupka u iznosu od 91.440,00 dinara.

Protiv pravnosnažnog rešenja donetog u drugom stepenu predlagač je blagovremeno izjavio reviziju, zbog pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Protivnik predlagača je dostavio odgovor na reviziju predlagača.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji u skladu sa članom 408. ZPP („Sl. glasnik RS“, broj 72/11 sa izmenama i dopunama), Vrhovni sud je našao da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, dana 29.12.1998. godine, između pravnog prethodnika predlagača – JP „Srbijašume“ Beograd – Šumsko gazdinstvo Novi Sad, kao nosioca prava korišćenja i JP Zavod za izgradnju Grada iz Novog Sada, zaključen je sudski neoveren Sporazum broj 06-10672 o regulisanju imovinsko-pravnih poslova. Predmet sporazuma je bila isplata naknade za useve, zasade i zemljište – kp br. .. površine 2 a 61 m2, kp br. .., površine 56 a 55 m2, kp br. .., površine 4 a 62 m2, kp br. .. površine 59 a, 01 m2, kp br. .., površine 33 m2, kp br. .., površine 1 ha 94 m2, kp br. .. površine 2 a 61 m2, kp br. .. površine 1 a 61 m2 i kp br. .. površine 22 a, 37 m2, sve u KO Petrovaradin, na kome je titular prava korišćenja bilo navedeno Šumsko gazdinstvo Novi Sad, a koje pravo je tim Sporazumom uz naknadu preneto JP Zavod za izgradnju Grada iz Novog Sada radi izgradnje fabrike vode „Petrovaradinska ada“, definisane skicom lokaliteta tog postrojenja izgrađenom od strane DP Geodetski zavod „Geoplan“ iz Novog Sada, pod brojem PD 3 – 403/98 od 07.08.1998. godine. Korisnik zemljišta se navedenim sporazumom saglasio da pravo korišćenja prenese Opštini Novi Sad za cenu od po 5,78 dinara / m2, koja je za ukupnu površinu navedenih kat. parcela od 25.065 m2 iznosila 144.875,70 dinara. Sporazum je sadržao i saglasnost korisnika da se Opština Novi Sad u zemljišnim knjigama može uknjižiti kao vlasnik zemljišta kada se za to steknu zakonski uslovi. Po navedenom Sporazumu, pravnom prethodniku predlagača, bivšem korisniku zemljišta JP „Srbijašume“ Beograd, Šumsko gazdinstvo Novi Sad, dana 30.12.1998. godine, isplaćena je naknada od 341.429,70 dinara, uz njegovu saglasnost da, po seči mlade šume, zasada i useva, Opština Novi Sad uđe u posed označenog zemljišta.

Na osnovu odluke Skupštine AP Vojvodine po osnivanju JP „Vojvodina šume“ Novi Sad, donošenja rešenja Trgovinskog suda u Novom Sadu, broj 1 FI 2147/02 od 11.06.2002. godine i 3 FI 2652/02 od 02.08.2002. godine, deobnog bilansa JP „Srbijašume“ Beograd, broj 6746/03 od 05.11.2003. godine i odluka JP „Srbijašume“ broj 22/03-2 od 10.11.2003. godine i broj 2210/HM – 2 od 17.11.2003. godine, JP „Vojvodina šume“ kao pravni prethodnik predlagača upisano je kao nosilac prava korišćenja na zemljištu koje je kasnije preneto u korist Grada Novog Sada, radi izgradnje postrojenja za preradu vode „Petrovaradinska ada“.

Rešenjem RGZ – Komisije za izlaganje na javni uvid podataka o nepokretnostima i pravima na njima za KO „Petrovaradin“, donetim dana 15.11.2011. godine pod brojem 951-16-1133/11-C, predmetno zemljište prethodno upisano kao državna svojina RS sa pravom korišćenja JP „Vojvodina šume“ prešlo je u javnu svojinu AP Vojvodine.

Rešenjem Vlade RS broj 465-797/13 od 12.02.2013. godine utvrđen je javni interes za administrativni prenos nepokretnosti („Sl. glasnik RS“, br.16/13), u cilju izgradnje postrojenja za preradu vode „Petrovaradinska ada“ prema urbanističkom projektu izdatom od strane JP „Urbanizam“ Zavod za urbanizam iz Novog Sada. Za korisnika administrativnog prenosa određen je Grad Novi Sad, protivnik predlagača.

Rešenjem Gradske uprave za urbanizam i stambene poslove – Uprave za imovinsko-pravne poslove i imovinu Grada Novog Sada V-01-463-6/13 od 28.03.2013. godine, pravnosnažnim dana 16.05.2013. godine, radi izgradnje navedenog postrojenja eksproprisane su, odnosno administrativno prenete u korist Grada Novog Sada, označene katastarske parcele.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, drugostepeni sud je, po ukidanju prvostepenog rešenja shodno članu 387. stav 1. tačka 6. u vezi sa članom 402. ZPP, predlog predlagača odbio kao neosnovan. Polazeći od odredbe člana 71a u vezi sa članom 1, 2. i 71. Zakona o ekspoprijaciji, prema kojoj se odredbe tog zakona koje se odnose na eksproprijaciju shodno primenjuju i na administrativni prenos, taj sud je zaključio da je rešenjem Vlade RS od 12.02.2013. godine utvrđen javni interes za administrativni prenos nepokretnosti u javnoj svojini AP Vojvodine na korisnika administrativnog prenosa Grad Novi Sad, radi izgradnje postrojenja za preradu vode „Petrovaradinska ada“, u kom cilju je još 1998. godine započet postupak rešavanja imovinsko-pravnih odnosa sačinjavanjem Sporazuma između pravnih prethodnika stranaka od 29.12.1998. godine. Iz navedene hronologije događaja i pravnog sledbeništva proizlazi da je administrativni prenos zapravo pravni osnov promene nosioca prava na predmetnom zemljištu, a na osnovu odredbi Zakona o eksproprijaciji predlagaču može pripasti samo naknada za rad i sredstva uložena u to zemljište, a ne i tržišna cena samog zemljišta.

Po oceni revizijskog suda, neosnovano se revizijom predlagača osporava pravilnost rešenja donetog u drugostepenom postupku.

Članom 1. i 2. Zakona o eksproprijaciji propisano je da se nepokretnosti mogu eksproprisati ili se svojina na njima može ograničiti samo u javnom interesu utvrđenom na osnovu zakona, uz naknadu koja ne može biti niža od tržišne i da se javni interes za eksproprijaciju nepokretnosti utvrđuje zakonom ili odlukom Vlade u skaldu sa ovim zakonom.

U članu 71. Zakona, propisano je da u slučaju administrativnog prenosa zemljišta ili drugog prirodnog bogatstva u društvenoj svojini, nosilac prava na zemljištu ili drugom prirodnom bogatstvu, koje je stekao bez naknade, ima pravo na naknadu samo za rad i sredstva uložena u to zemljište ili drugo prirodno bogatstvo.

Članom 71a Zakona, propisano je da ako ovim zakonom nije drugačije određeno, odredbe koje se odnose na eksproprijaciju nepokretnosti shodno se primenjuju i na administrativni prenos nepokretnosti.

Iz činjeničnog stanja, pravilno i potpuno utvrđenog na raspravi održanoj pred drugostepenim sudom, sledi da je na osnovu Sporazuma o regulisanju imovinsko- pravnih odnosa pravnog prethodnika predlagača i JP Zavoda za izgradnju Grada Novog Sada, pravnom prethodniku predlagača JP „Srbijašume“ Beograd – ŠG Novi Sad, dana 30.12.1998. godine isplaćena ukupna naknada za zemljište površine 25.065 m2 i za posečenu mladu šumu, u visini od 341.429,70 dinara, nakon čega je Opština Novi Sad ušla u posed zemljišta. Na navedeni način taj sporazum je faktički u celosti realizovan, ali zbog odsustva sudske overe isti nije bilo moguće formalno-pravno sprovesti u javnim registrima, iz kog razloga rešenje o eksproprijaciji od 28.03.2013. godine, pravnosnažno dana 16.05.2013. godine, ima karakter pravno- tehničkog sprovedbenog akta.

Protivno revizijskim navodima, okolnost da je naknada za zemljište isplaćena 30.12.1998. godine u visini utvrđenoj navedenim sporazumom, bez uticaja je na osnovanost podnetog predloga, kod činjenice da je u zakonito provedenom postupku između vanparničnih stranaka došlo do administrativnog prenosa prava svojine, regulisanog citiranim odredbama Zakona o eksproprijaciji. Na osnovu izloženog, primenom člana 414. ZPP, odlučeno je kao u izreci. Zahtev protivnika predlagača za naknadu troškova revizijskog postupka, shodno članu 154. ZPP odbijen je, jer se ne radi o potrebnom trošku.