Rešenjem Višeg suda u Nišu Gž 720/18 od 22.10.2019. godine odbijena je kao neosnovana žalba protivnika predlagača i potvrđeno rešenje Osnovnog suda u Nišu R1 273/2016 od 24.10.2017. godine. Stavom drugim izreke odbijeni su kao neosnovani zahtevi predlagača i protivnika predlagača za naknadu troškova žalbenog postupka.

Protiv pravosnažnog rešenja donetog u drugom stepenu, protivnik predlagača je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava, pozivajući se na odredbu člana 404. ZPP.

Predlagači su podneli odgovor na reviziju.

Ocenjujući dozvoljenost izjavljene revizije u smislu odredbe člana 404. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da su u ovom slučaju ispunjeni uslovi za odlučivanje o reviziji protivnika predlagača kao izuzetno dozvoljenoj. U konkretnom slučaju radi se o postupku za određivanje naknade za eksproprisanu nepokretnost i za rodno voće, pa imajući u vidu da su vođeni vanparnični postupci u kojima su doneta rešenja koja obavezuju krajnjeg korisnika na isplatu naknade, na koje se revident poziva u reviziji, to su, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, ispunjeni uslovi za primenu instituta izuzetne dozvoljenosti revizije iz člana 404. ZPP radi ujednačavanja sudske prakse.

Ispitujući pobijano rešenje u smislu odredbe člana 408. i člana 420. stav 6. ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11 sa izmenama i dopunama), u vezi sa članom 27. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija osnovana.

U postupku nije učinjena navedena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravnosnažnim rešenjem Opštinskog sekretarijata za finansije Opštine Niš broj 04-465-5/90 od 02.03.1991. godine, eksproprisana je, između ostalih, katastarska parcela broj .../... KO ..., površine 301 m2, vlasništvo DD iz ..., u korist Opštine Niš a za potrebe krajnjeg korisnika preduzeća za proizvodnju i promet stanova „Veletehna CIP“ Beograd, radi izgradnje više stambenih zgrada i individualne usmerene stambene izgradnje u .... . Ovde predlagači su zakonski naslednici pokojnog DD, a pravni sledbenik krajnjeg korisnika „Veletehne CIP“ Beograd je Kompanija „Braća Karić“ DOO u stečaju.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja nižestepeni sudovi su utvrdili naknadu za eksproprisanu nepokretnost- katastarsku parcelu .../... u površini od 301 m2 KO ... i naknadu za rodno voće na ovoj katastarskoj parceli veštačenjem, pa su obavezali protivnika predlagača, Grad Niš, da predlagačima isplati tako utvrđenu naknadu.

Ceneći istaknuti prigovor nedostatka pasivne legitimacije na strani protivnika predlagača, nižestepeni sudovi su našli da je isti neosnovan, obzirom da je odredbom člana 8. stav 1. Zakona o eksproprijaciji („Službeni glasnik RS“, broj 53/95 ... 106/16) propisano da se eksproprijacija može vršiti između ostalog i za potrebe Grada Niša, a u konkretnom slučaju eksproprijacija predmetne parcele izvršena je u korist Opštine Niš, zbog čega je Grad Niš, kao njen pravni sledbenik dužan da plati naknadu za eksproprijaciju izvršenu u njegovu korist a za potrebe drugog pravnog lica, obzirom da se primenjuje odredba člana 72. stav 2. Zakona o eksproprijaciji („Službeni glasnik RS“, broj 53/95 ... 106/16) kojim je propisano, u stavu 2, da postupak određivanja naknade za eksproprisanu nepokretnost, u kome do dana stupanja na snagu ovog zakona nije zaključen sporazum o naknadi, odnosno nije doneta pravnosnažna sudska odluka, okončaće se po odredbama ovog zakona.

Međutim, po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda protivnik predlagača Grad Niš nije pasivno legitimisan u ovoj pravnoj stvari.

Naime, postupak eksproprijacije je okončan pravnosnažnim rešenjem Opštinskog sekretarijata za finansije Opštine Niš broj 04-465-5/90 od 02.03.1991. godine, koje je doneto na osnovu člana 31 Zakona o eksproprijaciji (Sl. glasnik SRS, 40/84 sa izmenama i dopunama i Sl. glasnik RS 6/90) kojim je, stavom prvim izreke, u korist Opštine Niš a za potrebe krajnjeg korisnika Preduzeća za proizvodnju i promet stanova „Veletehna CIP“ Beograd, izvršena eksproprijacija, između ostalih i katastarske parcele pravnog predhodnika predlagača, radi izgradnje više stambenih zgrada i individualne usmerene stambene izgradnje u ... .

Odedbom člana 11 stav 4 Zakona o eksproprijaciji (Sl. glasnik SRS, br. 40/84, sa izmenama i dopunama dopunama i Sl. glasnik RS 6/90) propisano je da naknadu za eksproprisanu nepokretnost plaća korisnik eksproprijacije.

Korisnik eksproprijacije je pravno lice u čiju korist i za čije potrebe je izvršena eksproprijacija, u konkretnom slučaju to je pravni predhodnik Kompanije „Braća Karić“ DOO u stečaju. Tačno je da je pravnosnažnim rešenjem Opštinskog sekretarijata za finansije Opštine Niš broj 04-465-5/90 od 02.03.1991. godine izvršena eksproprijacija katastarske parcele vlasništvo pravnog predhodnika predlagača u korist Opštine Niš, a za potrebe krajnjeg korisnika preduzeća za proizvodnju i promet stanova „Veletehna CIP“ Beograd, ali je tim rešenjem upravo kao korisnik eksproprijacije određen krajnji korisnik koji je i obezbedio sredstva za isplatu naknade ranijim vlasnicima, što proizilazi iz obrazloženja napred navedenog rešenja. Prema tome, obaveza je krajnjeg korisnika da isplati naknadu za eksproprisanu nepokretnost koju on nije platio, a čija visina će biti određena u skladu sa odredbom člana 72. stav 2. sada važećeg Zakona o eksproprijaciji.

Prema tome, krajnji korisnik eksproprijacije, odnosno lice u čiju korist je izvršena eksproprijacija, a to je u konkretnom slučaju pravni sledbenik Preduzeća za proizvodnju i promet stanova „Veletehna CIP“ Beograd, je po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda pasivno legitimisan u ovoj pravnoj stvari.

Sa iznetih razloga, na osnovu odredbe člana 420. stav 6. u vezi odredbe člana 416. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Branislav Bosiljković, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić