Protiv stava 1. izreke pravnosnažnog rešenja donetog u drugom stepenu, protivnik predlagača je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni sud je ispitao drugostepeno rešenje, u pobijanom delu, primenom odredbe člana 408, u vezi člana 420. stav 1. i 6. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'', br. 72/11 ... 18/20), odredbe člana 92. Zakona o uređenju sudova (''Službeni glasnik RS'', br. 10/23) i odredbe člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku („Službeni glasnik SRS“, br. 25/82 i 48/88 i „Službeni glasnik RS“, br. 46/95... 14/2022) i utvrdio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravnosnažnim rešenjem Odeljenja za opštu upravu i zajedničke inspekcijske poslove Opštinske uprave Opštine Žabari br. 465-5/2019-03 od 27.05.2019. godine, usvojen je predlog predlagača – korisnika eksproprijacije PD ''Gastrans'' d.o.o. Novi Sad, za eksproprijaciju nepokretnosti – zemljišta radi izgradnje sistema za transport prirodnog gasa magistralnog gasovoda, granica Bugarske – granica Mađarske, utvrđen kao javni interes Zakonom o utvrđivanju javnog interesa i posebnim postupcima eksproprijacije i dokumentacije radi realizacije izgradnje magistralnog gasovoda granica Bugarske – granica Mađarske (''Službeni glasnik RS'', br. 17/93, 95/18), između ostalog, k.p. br. .../... KO ..., površine od 2 ha 66 ari i 58 m2, upisana u LN br. ... KO ..., kao privatna svojina AA iz ... (predlagača). Predmetna k.p. br. .../... KO ... je u okviru granica prostornog plana područja posebne namene magistralnog gosovoda granica Bugarske – granica Mađarske, saglasno podacima iz službene evidencije za pojas uže i šire zaštite gasovoda, predviđena kao građevinska parcela objekta gasovoda za izgradnju kompresorske stanice 1. U upravnom postupku nije postignut sporazum o naknadi predlagaču pa je predmet dostavljen vanparničnom sudu. Veštačenjem od strane sudskog veštaka građevinske struke utvrđena je tržišna vrednost k.p. br. .../... KO ..., kao građevinskog zemljišta, površine 26.658 m2 u iznosu od 10.396.620,00 dinara (39.000,00 dinara po aru).

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su naknadu predlagaču za eksproprisanu nepokretnost odredili primenom odredbe člana 41. stav 2. i 42. Zakona o eksproprijaciji, u vezi odredbe člana 2. Zakona o utvrđivanju javnog interesa i posebnim postupcima o eksproprijaciji i pribavljanja dokumentacije radi realizacije izgradnje magistralnog gasovoda granica Bugarske i granica Mađarske (''Službeni glasnik RS'', br. 17/13 ... 95/18), prihvatajući cenu utvrđenu veštačenjem, imajući u vidu da je sudski veštak svoj nalaz i mišljenje zasnovao na činjenici da je predmetno zemljište građevinsko.

Po oceni Vrhovnog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo.

Odredbom člana 41. stav 2. Zakona o eksproprijaciji (''Službeni glasnik RS'', br. 53/95...106/2016), propisano je da se visina naknade u novcu za eksproprisane nepokretnosti određuje po tržišnoj ceni, prema okolnostima u momentu zaključenja sporazuma o visini naknade, a ako sporazum nije postignut, prema okolnostima u momentu donošenja prvostepene odluke o naknadi. Na osnovu odredbe člana 42. istog Zakona, naknada za eksproprisano poljoprivredno zemljište i građevinsko zemljište određuje se u novcu prema tržišnoj ceni takvog zemljišta, ako zakonom nije drukčije propisano (stav 1.).

Na osnovu odredbe člana 2. Zakona o utvrđivanju javnog interesa i posebnim postupcima o eksproprijaciji i pribavljanja dokumentacije radi realizacije izgradnje magistralnog gasovoda granica Bugarske i granica Mađarske (''Službeni glasnik RS'', br. 17/13 ... 95/18), propisano je da se utvrđuje javni interes za eksproprijaciju, nepotpunu eksproprijaciju i privremeno zauzimanje nepokretnosti obuhvaćenih Uredbom o utvrđivanju prostornog plana područja posebne namene magistralnog gasovoda granica Bugarske i granica Mađarske (''Službeni glasnik RS'', br. 119/12, 98/13 i 52/18), sa izmenama i dopunama ove Uredbe, radi izgradnje prolaza, upravljanja i održavanja objekta magistralnog gasovoda granica Bugarske - granica Mađarske. Prema odredbi člana 12. stav 1. tog Zakona, zemljište na katastarskim parcelama koje je Prostornim planom i članom 2. ovog Zakona predviđeno za izgradnju nadzemnih objekata magistralnog gasovoda GP – BM, smatra se građevinskim zemljištem i ne vrši se prenamena uređena posebnim zakonom.

Prostornim planom područja posebne namene magistralnog gasovoda granica Bugarske - granica Mađarske (''Službeni glasnik RS'', br. 119/2012, 98/2103, 58/2018 i 36/2019), a u skladu sa članom 12. stav 1. Zakona o o utvrđivanju javnog interesa i posebnim postupcima o eksproprijaciji i pribavljanja dokumentacije radi realizacije izgradnje magistralnog gasovoda granica Bugarske i granica Mađarske, parcele, među kojima je i predmetna k.p. br. .../..., su spojene u novoformiranu parcelu br. ... KO ..., koja se smatra građevinskim zemljištem predviđenim za izgradnju nadzemnih objekata magistralnog gasovoda GB – GM.

Na osnovu odredbe člana 88. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji (''Službeni glasnik RS'', br. 72/2009...52/2021), kada se planskim dokumentom promeni namena poljoprivrednog i šumskog u građevinsko zemljište, organ nadležan za donošenje planskog dokumenta je dužan da u roku od 15 dana od dana stupanja na snagu tog dokumenta, organu nadležnom za poslove državnog premera i katastra dostavi planski dokument koji sadrži popis kat.parc. kojima je promenjena namena ili opis granica planskog dokumenta, sa popisom kat.parc. sa odgovarajućim grafičkim prikazom. Od dana stupanja na snagu planskog dokumenta kojim je izvršena promena namene poljoprivrednog i šumskog zemljišta u građevinsko zemljište, vlasnik takvog zemljišta ostvaruje sva prava na građevinskom zemljištu, u skladu sa ovim zakonom (stav 9.).

U konkretnom slučaju, na osnovu Planskog akta – Prostornog plana područja posebne namene magistralnog gasovoda granica Bugarske - granica Mađarske, donetog na osnovu odredbe člana 12.stav 1. Zakona o utvrđivanju javnog interesa i posebnim postupcima o eksproprijaciji i pribavljanja dokumentacije radi realizacije izgradnje magistralnog gasovoda granica Bugarske - granica Mađarske, formirana je građevinska parcela u koju je, između ostalog, ušla i predmetna kat.parcela vlasništvo predlagača, što znači da predlagaču naknada za predmetnu parcelu pripada na osnovu njene tržišne vrednosti kao građevinskog zemljišta o kojoj se izjasnio sudski veštak u svom nalazu i mišljenju na kom je zasnovana odluka nižestepenih sudova. Zbog toga, revident neosnovano u reviziji ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Pravilna je i odluka o troškovima parničnog postupka, jer je doneta pravilnom primenom odredbe člana 153. i člana 154. Zakona o parničnom postupku, u vezi člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku.

Iz izloženih razloga, Vrhovni sud je odluku kao u izreci doneo primenom odredbe člana 414. stav 1., u vezi člana 420. stav 6. Zakona o parničnom postupku i na osnovu člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku.

Predsednik veća - sudija

Gordana Komnenić, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić