Ispitujući pobijanu drugostepenu presudu u granicama revizijskih navoda, u smislu odredbe člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija tuženog neosnovana.

U postupku donošenja drugostepene presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti. Revizija ne može da se izjavi zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. ZPP, u smislu odredbe člana 407. stav 1. tačka 1), 2) i 3) ZPP. Drugostepenom presudom nije učinjena ni bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. ZPP, na koju se neosnovano ukazuje revizijom tuženog.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je zasnovao radni odnos kod tuženog na određeno vreme, po osnovu Ugovora o radu od 31.03.2017. godine, stupivši na rad kod tuženog 03.04.2017. godine. Tužiocu je produžavano trajanje radnog odnosa aneksima ugovora. Aneksima zaključenim u periodu od 29.05.2017. godine do 01.05.2018. godine tužiocu je produžavan radni odnos produženjem vremenskog perioda za koji je zasnovan, a u aneksima zaključenim u periodu od 22.06.2018. godine do 26.02.2021. godine navedeno je da se radni odnos produžava zbog potrebe realizacije projekata po odgovarajućim ugovorima navedenim u tim aneksima. Tužilac je kod tuženog sve vreme obavljao poslove ... i ... poslove na ... . Tužiocu je prestao radni odnos rešenjem tuženog od 26.03.2021. godne, sa danom 31.03.2021. godine, usled isteka vremenskog perioda za koji je zasnovan.

Polazeći od utvrđene činjenice da je tužilac sve vreme obavljao isti posao kod tuženog, u vremenskom periodu dužem od 24 meseca, nižestepeni sudovi zaključuju da su ispunjeni uslovi propisani odredbom člana 37. stav 6. Zakona o radu za preobražaj radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme. Nižestepeni sudovi su stanovišta da nema mesta primeni izuzetka propisanog odredbom člana 37. stav 4. tačka 2. Zakona o radu, imajući u vidu da je tužilac od stupanja na rad 03.04.2017. godine do prestanka radnog odnosa 31.03.2021. godine sve vreme obavljao iste poslove kod tuženog. Drugostepeni sud nalazi da je preobražaj radnog odnosa nastupio dana 03.04.2019. godine, po isteku roka od 24 meseca od dana stupanja tužioca na rad, a ne dana 03.04.2017. godine kada je tužilac stupio na rad kod tuženog, kako to utvrđuje prvostepeni sud.

Vrhovni kasacioni sud je stanovišta da su nižestepene odluke donete pravilnom primenom materijalnog prava na utvrđeno činjenično stanje.

Ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme, u skladu sa odredbom člana 37. Zakona o radu, kada za to postoje objektivni razlozi koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba. Radni odnos zasnovan na određeno vreme, u skladu sa stavom 2. iste odredbe, ne može trajati duže od 24 meseca. Izuzeci od vremenskog ograničenja trajanja radnog odnosa na određeno vreme propisani su odredbom istog člana u stavu 4. Jedan od izuzetaka, propisan u tački 2, jeste rad na projektu čije je vreme unapred određeno, a najduže do završetka projekta. Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je kod tuženog sve vreme obavljao iste poslove i to poslove ... i ... poslove na ... . Imajući u vidu da je tužilac te poslove obavljao kod tuženog sve vreme od stupanja na rad 03.04.2017. godine do dana prestanka radnog odnosa 31.03.2021. godine, pravilan je zaključak nižestepenih sudova da nije reč o povećanom obimu posla koji je iziskivao angažman tužioca, već je potreba za poslovima tužioca bila stalna. Osim toga, u aneksima ugovora o radu, kojima je tužiocu produžavan radni odnos, nije navedeno da se radni odnos produžava zbog povećanog obima posla. Taj razlog zasnivanja radnog odnosa na određeno vreme nije naveden ni u rešenju kojim je tužilac zasnovao radni odnos kod tuženog. Prvostepeni sud utvrđuje, a drugostepeni sud prihvata, da tuženi nije dokazao ni da je tužiocu u periodu od 22.06.2018. godine do 26.02.2021. godine (poslednji zaključeni aneks) produžavan radni odnos radi realizacije projekata navedenih u tim aneksima. Sudu nisu prezentirani navedeni projekti, uz pozivanje tuženog da je reč o poslovnoj tajni, koja nije mogla biti stavljena tužiocu na uvid. Iz navedenog nižestepeni sudovi izvode zaključak da tuženi nije dokazao da je to razlog iz kog su tužiocu aneksirani ugovori o radu počev od 22.06.2018. godine. Kako radni odnos zasnovan na određeno vreme ne može trajati duže od 24 meseca, u skladu sa odredbom člana 37. stav 2. Zakona o radu i kako nema mesta primeni izuzetka propisanog navedenom odredbom u stavu 4. tačka 2. Zakona o radu, pravilna je odluka nižestepenih sudova kojom je utvrđen preobražaj radnog odnosa tužioca u radni odnos na neodređeno vreme. Pravilno je stanovište drugostepenog suda da je preobražaj radnog odnosa nastupio po isteku 24 meseca od dana stupanja tužioca na rad, što je bilo na dan 03.04.2019. godine, jer je tužilac kontinuirano radio u periodu od 03.04.2017. godine.

Revizijom tuženog prvenstveno se pobija utvrđeno činjenično stanje i ukazuje da nije utvrđena bitna činjenica da je tužiocu radni odnos na određeno vreme produžavan radi realizacije odgovarajućih projekata. Revident ukazuje da ugovori povodom kojih su realizovani projekti predstavljaju poslovnu tajnu i da je samo sud mogao da izvrši uvid u te ugovore pa se ne može izvesti zaključak da tuženi nije dokazao navedenu činjenicu. S tim u vezi, revident smatra da nisu nastupili uslovi za preobražaj radnog odnosa u radni odnos na neodređeno vreme, u smislu odredbe člana 37. stav 4. tačka 2. Zakona u radu.

Revizija ne može da se izjavi zbog pogrešno ili nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja, u skladu sa odredbom člana 407. stav 2. ZPP. Prvostepeni sud je ocenom izvedenih dokaza i primenom pravila o teretu dokazivanja utvrdio da tuženi nije dokazao da je tužiocu produžavan radni odnos radi realizacije projekata, niti zbog povećanog obima posla. Vrhovni kasacioni sud ukazuje da je navedena činjenica, u pogledu koje je tuženi snosio teret dokazivanja, mogla biti utvrđena i drugim dokaznim sredstvima, a ne samo dostavljanjem ugovora koji po navodima tuženog predstavljaju poslovnu tajnu. Kako nije utvrđeno da je tužiocu produžavan radni odnos na određeno vreme radi realizacije projekta, čije je vreme unapred određeno, te imajući u vidu utvrđenu činjenicu da je tužilac sve vreme obavljao iste poslove kod tuženog, neosnovani su revizijski navodi tuženog da nisu bili ispunjeni uslovi za preobražaj radnog odnosa u skladu sa odredbom člana 37. stav 2. Zakona o radu. Vrhovni kasacioni sud je cenio i ostale revizijske navode tuženog i našao da su neosnovani i bez uticaja na pravilnost drugostepene presude.

U skladu sa iznetim odlučeno je kao u izreci, primenom odredbe člana 414. stav 1. ZPP.

Predsednik veća - sudija

Jasmina Stamenković,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić