Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je blagovremeno izjavila reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava i pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom odredbe člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br. 72/11...18/20) i utvrdio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti. Ukazivanje na bitnu povredu odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav . u vezi sa odredbom člana 383. ZPP, nije osnovana s obzirom da je drugostepeni sud nakon ukidanja drugostepene odluke od strane Vrhovnog kasacionog suda Rev2 3208/20 na utvrđeno činjenično stanje pravilno primenio materijalno pravo.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je u utuženom periodu obavljala poslove ... na ..., u smenama, po unapred utvrđenom rasporedu. Ugovorima o radu od 14.09.2016. godine i 23.07.2018. godine, ugovorena je vrsta i stepen stručne spreme i posebna znanja za rad na određenim poslovima, koji su određeni složenošću posla, odgovornošću za obavljanje posla i u uslovima rada, izraženi koeficijentom posla koji zaposleni obavlja i koji iznosi 1,7; da se zarada za obavljanje rada sastoji od osnovne zarade, uvećane zarade i dela zarade za radni učinak. Kolektivnim ugovorom tuženog od 27.04.2011. godine predviđeno je da su koeficijentima poslova vrednovani i uslovi rada po osnovu: rada na terenu, rada u smenama i drugim poslovima štetnim po zdravlje zaposlenih (član 45.). Pravilnikom o radu tuženog od 17.04.2015. godine predviđeno je da su u okviru pripadajućih koeficijenata za sistematizovane poslove vrednovani uslovi rada koji se odnose na rad u smenama ( članom 42. stav 2. tačka 2.). Veštačenjem od strane sudskog veštaka ekonomsko- finansijske struke utvrđena je uvećana zarada tužioca po osnovu smenskog rada tokom spornog perioda u pojedinačnim mesečnim iznosima.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je tužbeni zahtev tužilje usvojio, nalazeći da tužilji zarada nije pravilno obračunata i isplaćena i da je tuženi dužan da joj po osnovu smenskog rada isplati iznose utvrđene veštačenjem.

Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu tako što je tužbeni zahtev tužilje odbio. Ovo sa razloga što ugovorima o radu od 14.09.2016. godine i 23.07.2018. godine, nije ugovoreno pravo tužilje na uvećanje zarade po osnovu smenskog rada, iako su zaključeni nakon stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o radu od 29.07.2014. godine, saglasno članu 108. stav 4. Zakona o radu, niti je ovo pravo ustanovljeno aktima poslodavca.

Po oceni Vrhovnog suda, drugostepeni sud je pravilno primenio materijalno pravo.

Odredbom člana 108. stav 1. Zakona o radu (''Službeni glasnik RS'', br. 24/05 sa izmenama i dopunama objavljenim u ''Službenom glasniku RS'', br. 75/201 i 13/2017), propisano je da zaposleni ima pravo na uvećanu zaradu u visini utvrđenoj opštim aktom i ugovorom o radu i to za rad na dane praznika, za rad noću, za prekovremeni rad i za minuli rad. Prema odredbi stava 4. istog člana Zakona, opštim aktom i ugovorom o radu mogu da se utvrde i drugi slučajevi u kojima zaposleni ima pravo na uvećanu zaradu, kao što je uvećanje zarade po osnovu rada u smenama.

Dakle, poslodavac ima ovlašćenje da svojim opštim aktom i ugovorom o radu zaključenim sa zaposlenim utvrdi pravo zaposlenog na uvećanu zaradu i visinu te zarade, ali takođe može da svojim opštim aktom vrednuje rad u smenama kao element za utvrđivanje osnovne zarade.

U konkretnom slučaju, opštim aktima tuženog poslodavca –Kolektivnim ugovorom od 27.04.2011. godine, u članu 45. i Pravilnikom o radu od 17.04.2015. godine, u članu 42. stav 2. tačka 2., između ostalog je propisano je da su u okviru pripadajućih koeficijenata za sistematizovane poslove vrednovani i uslovi rada koji se odnose na rad u smenama. Dakle, opštim aktima poslodavca pravo na uvećanu zaradu nije utvrđeno kao posebno pravo zaposlenih, a ugovorima o radu koje je tužilja zaključila sa tuženim, nije ugovoreno da tužilja ima pravo na uvećanu zaradu po osnovu smenskog rada, iako je takva mogućnost predviđena nakon izmena i dopuna Zakona o radu od 29.07.2014. godine. Zbog toga, po oceni Vrhovnog suda, tuženi nije postupio suprotno zakonu, već je u svemu ispunio svoju obavezu prema tužiocu tako što mu je, u utuženom periodu, isplaćivana zarada uračunavanjem koeficijenta za smenski rad u osnovicu.

Revizijom tužilje osporava se utvrđena činjenica da je smenski rad vrednovan kroz osnovnu zaradu. Međutim, na osnovu odredbe člana 42. stav 2. Pravilnika o radu tuženog od 17.04.2015. godine, u okviru pripadajućih koeficijenata za sistematizovane poslove, vrednovani su i uslovi rada koji se odnose na rad u smenama. Tužilji, kao i svim zaposlenima kod tuženog, zarada je morala biti obračunata na način kako to predviđa važeći opšti akt tuženog. Pošto je u opštem aktu tuženog rad u smenama vrednovan kao element za utvrđivanje osnovne zarade, sledi da nema osnova za isplatu koeficijenta uvećanja od 26%, prema obračunu sudskog veštaka ekonomsko-finansijske struke, zbog čega je pobijanom drugostepenom odlukom pravilno odbijen tužbeni zahtev tužilje.

Iz izloženih razloga, Vrhovni sud je primenom odredbe člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Dobrila Strajina s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković