.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 1350/2023
19.04.2023. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici iz radnog odnosa tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Milica Petrović, advokat iz ..., protiv tuženog JKP GSP „Beograd“ iz Beograda, čiji je punomoćnik Dragan Jovanović, advokat iz ..., radi isplate naknade troškova za ishranu u toku rada, odlučujući o reviziji tuženog, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 3124/22 od 02.11.2022. godine, u sednici veća održanoj 19.04.2023. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 3124/22 od 02.11.2022. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 5270/2021 od 07.12.2021. godine, stavom prvim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca, kojim je tražio da se obaveže tuženi da za novembar i decembar 2018. godine i januar, februar, mart i april 2019. godine isplati tužiocu na ime razlike u visini naknade troškova za ishranu u toku rada koja se isplaćuje u gotovom novcu ukupan iznos od 9.527,90 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno određene novčane mesečne iznose. Stavom drugim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca, kojim je tražio da se obaveže tuženi da za novembar i decembar 2018. godine i januar, februar, mart i april 2019. godine isplati tužiocu na ime razlike u visini predviđene i isplaćene naknade troškova za ishranu u toku rada koja se isplaćuje u bonovima ukupan iznos od 5.202,60 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno određene novčane mesečne iznose. Stavom trećim izreke, obavezan je tužilac da naknadi tuženom troškove parničnog postupka u iznosu od 1.270,00 dinara.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 3124/22 od 02.11.2022. godine, stavom prvim izreke, preinačena je prvostepena presuda, tako što je usvojen navedeni tužbeni zahtev tužioca i obavezan tuženi da isplati tužiocu na ime razlike u visini naknade troškova za ishranu u toku rada, koja se isplaćuje u gotovom novcu ukupan iznos od 9.597,90 dinara i na ime razlike u visini predviđene i isplaćene naknade troškova za ishranu u toku rada koja se isplaćuje u bonovima ukupan iznos od 5.202,60 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno određene novčane mesečne iznose. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da isplati tužiocu na ime troškova prvostepenog postupka iznos od 93.024,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate, dok je odbijen kao neosnovan zahtev tuženog za naknadu troškova prvostepenog postupka u iznosu od 1.270,00 dinara. Stavom trećim izreke, obavezan je tuženi da isplati tužiocu na ime troškova postupka po žalbi iznos od 22.984,00 dinara. Stavom četvrtim izreke, odbijen je kao neosnovan zahtev tuženog za naknadu troškova drugostepenog postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju, kao posebnu, zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 403. stav 2. tačka 2. a u vezi sa članom 408. Zakona parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“, br. 72/2011...18/2020), Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija tuženog neosnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u spornom periodu bio zaposlen kod tuženog i za taj period mu je isplaćen naknada za ishranu srazmerno broju radnih dana po vrednosti jednog obroka u bonu 140,20 dinara i u novcu 210,30 dinara. Predmet tužbenog zahteva je neisplaćena razlika do iznosa predviđenih Kolektivnim ugovorima koji su u spornom periodu važili.
Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev tužioca, jer je zaključio da se kod korisnika javnih sredstava u utuženom periodu imperativno primenjivao Zakon o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata, odnosno zarada i drugih stalnih primanja kod korisnika javnih sredstava („Službeni glasnik RS“, broj 116/2014), te da je tuženi u hijerarhiji primene propisa bio dužan da primeni imperativne odredbe člana 4. ovog zakona a ne član 64. stav 1. Kolektivnog ugovora JKP GSP „Beograd“ od 11.10.2018. godine, kojim je naknada troškova ishrane sa 300,00 dinara po Kolektivnom ugovoru tuženog od 06.07.2013. godine (pre primene zakona) i po članu 63. stav 1. Kolektivnog ugovora tuženog od 28.01.2015. godine („Službeni list grada Beograda“, br. 4/15 i 60/15) uvećana na iznos od 500,00 dinara.
Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu, tako što je usvojio tužbeni zahtev tužioca za isplatu traženih razlika u visini naknade troškova za ishranu u toku rada koja se isplaćuje u gotovom novcu i u visini predviđene i isplaćene naknade troškova za ishranu u toku rada koja se isplaćuje u bonovima, jer je zaključio da isplatom naknade troškova za ishranu u toku rada u nižem iznosu od pripadajućeg neto iznosa od 500,00 dinara po radnom danu, tužiocu data manja prava od prava utvrđenih Kolektivnim ugovorom tuženog („Službeni list grada Beograda“, broj 96 od 11.10.2018. godine) i Posebnim kolektivnim ugovorom za javna preduzeća u komunalnoj i stambenoj delatnosti grada Beograda („Službeni list grada Beograda“, broj 78/2018).
Kako je u spornom periodu kolektivnim ugovorima kod tuženog kao poslodavca i posebnim kolektivnim ugovorom bila jasno i nedvosmisleno ugovorena visina naknade troškova ishrane u toku rada koja će se isplatiti zaposlenima, to tužilac ima pravo na isplatu naknade ovih troškova u tako ugovorenim iznosima bez umanjenja za poreze i doprinose po principu obračuna bruto zarade u smislu članu 105. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, br. 24/2005... 95/2018-autenično tumačenje) . U slučaju kada se u kolektivnom ugovoru navedene konkretan novčani iznos koji se na ime naknade troškova ima isplatiti zaposlenom, to se ne može na štetu zaposlenog pretpostaviti da je reč o ugovorenom bruto iznosu, jer je to suprotno odredbi člana 118. stav 1. tačka 5. Zakona o radu koja propisuje pravo zaposlenog na naknadu troškova za ishranu u toku rada u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu, ako poslodavac ovo pravo nije obezbedio na drugi način.
Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je primenom člana 414. stav 1. ZPP, odlučio kao izreci.
Predsednik veća - sudija
Jelica Bojanić Kerkez,s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
