Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, reviziju je blagovremeno izjavio tužilac zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Tuženi je podneo odgovor na reviziju.

Ispitujući pobijanu odluku u smislu odredbe člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br.72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je sa tuženim zaključio više ugovora o radu na određeno vreme. Ugovorom o radu od ...2016. godine tužilac je zasnovao radni odnos na određeno vreme počev od ...2017. godine, do povratka zaposlenog BB sa funkcije na koju je je imenovan. Ugovorom o radu od ...2017. godine tužilac ponovo zasniva radni odnos na određeno vreme počev od ...2018. godine, do povratka zaposlenog sa funkcije na koju je imenovan i sa istim opisom poslova kao iz ugovora iz ... 2016. godine, sada kao ... Rešenjem Pokrajinske vlade od ...2020. godine, BB razrešen je dužnosti ... zaključno sa danom ...2020. godine, zbog ispunjavanja uslova za odlazak u starosnu penziju. Kako je prestao radni odnos zaposlenom koga je tužilac privremeno menjao tuženi je doneo rešenje od ...2020. godine, kojim je tužiocu prestao radni odnos, jer su prestali razlozi zbog kojih je sa tužiocem zasnovan radni odnos na određeno vreme. Nakon toga, tuženi je sa tužiocem zaključio Ugovor o radu na određeno vreme dana ...2020. godine, u trajanju od tri meseca, a najduže do ...2020. godine, a zatim i ugovor o radu na određeno vreme u trajanju od šest meseci, s obzirom da je postojala potreba za zapošljavanjem radi obavljanja poslova koje je tužilac već obavljao, a iz razloga što je na snazi bila zabrana zapošljavanja na neodređeno vreme, kao i zabrana zapošljavanja na određeno vreme preko 10% u odnosu na broj postojećih zaposlenih.

Prvostepeni sud je polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja zaključio da je došlo do preobražaja radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, u smislu odredbe člana 37. stav 4. tačka 1. Zakona o radu i usvojio tužbeni zahtev tužioca. Ovo iz razloga što je tužilac tri godine, tri meseca i 23 dana, odnosno od ...2017. godine do ...2020. godine, radio u kontinuitetu, bez prekida na istim poslovima radnog mesta ..., ... koji su kod tuženog sistematizovani.

Drugostepeni sud je odlučujući o žalbi tuženog došao do drugačijeg zaključka zbog čega je preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev tužioca. Prema stavu drugostepenog suda, tužilac je kod tuženog radio na određeno vreme, ali po dva različita osnova, pa se rad na određeno vreme tužicu po jednom osnovu, radi povećanog obima posla, nije mogao pripisati vremenu trajanja radnog odnosa na određeno vreme, kada je radio po drugom osnovu, radi zamene odsutnog zaposlenog.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, pobijana presuda je zasnovana na pravilnoj primeni materijalnog prava.

Odredbom člana 1. Odluke Pokrajinske skupštine o prenošenju osnivačnih prava na ustanovama kulture koje je osnovala Autnomna pokrajina Vojvodine na Vladu Autonomne Pokrajine Vojvodine („Službeni list APV“, broj 18/10 od 11.10.2010. godine), preneta su osnivačka prava nad ustanovama kulture koju je osnovala APV na Vladu APV i to između ostalih i na Muzej Vojvodine u Novom Sadu.

Odredbom člana 66. Zakona o zaposlenima u javnim službama („Službeni glasnik RS“, br. 113/17... 157/20), propisano je da radni odnos na određeno vreme može da se zasnuje radi zamene zaposlenog koji je imenovan za ... ... iz člana 1. ovog zakona, najduže za vreme trajanja jednog mandata direktora, osim ako zakonom kojim se uređuje rad javne službe nije drugačije određeno.

Odredbom člana 37. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, br. 24/05 ... 75/14), propisano je da ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme, za zasnivanje radnog odnosa čije je trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba (stav 1.); da poslodavac može zaključiti jedan ili više ugovora o radu iz stava 1. ovog člana na osnovu kojih se radni odnos sa istim zaposlenim zasniva za period koji sa prekidima ili bez prekida, ne može biti duži od 24 meseca (stav 2.); da se prekid kraći od 30 dana ne smatra prekidom perioda iz stava 2. ovog člana (stav 3.); da izuzetno od stava 2. ovog člana, ugovor o radu na određeno vreme može da se zaključi između ostalog ako je to potrebno zbog zamene privremeno odsutnog zaposlenog, do njegovog povratka (stav 4. tačka 1.); da poslodavac može sa istim zaposlenim da zaključi novi ugovor o radu na određeno vreme po isteku roka iz stava 4. tač. 1-3) ovog člana po istom, odnosno drugom pravnom osnovu, u skladu sa ovim članom (stav 5.);

Polazeći od sadržine navedenih normi, da bi radni odnos na određeno vreme prerastao u radni odnos na neodređeno vreme, potrebno je da rad zaposlenog traje duže od 24 meseca. U konkretnom slučaju, tužilac je radio kod tuženog na osnovu više zaključenih ugovora o radu na određeno vreme u kontinuitetu, prvo zbog zamene privremeno odsutnog zaposlenog, u periodu od od ...2017. do ...2020. godine, a kasnije zbog potrebe povećanog obima posla, u periodu od tri i šest meseci. U takvoj činjeničnoj i pravnoj situaciji do zasnivanja radnog odnosa na neodređeno vreme na osnovu ugovora o radu od ...2016. godine, nije moglo doći, jer je isti zaključen do povratka privremeno odsutnog zaposlenog, po kom osnovu saglasno navedenoj zakonskoj odredbi ne može doći do preobražaja radnog odnosa.

Pored toga, prema stavu Vrhovnog kasacionog suda, odredbe Zakona o budžetskom sistemu kojima se propisuje zabrana zasnivanja radnog odnosa sa novim licem radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta su lex specialis u odnosu na odredbe Zakona o radu, kojima se propisuju uslovi za preobražaj radnog odnosa sa određenog na neodređeno vreme. Naime, Zakonom o budžetskom sistemu, te Zakonom o izmenama i dopunama Zakona o budžetskom sistemu („Službeni glasnik RS“ broj 108/13), čije su norme obavezujuće i za tuženog, a koji je bio u primeni u vreme nastanka spornog odnosa, predviđeno je da korisnici javnih sredstava ne mogu zasnivati radni odnos sa novim licima radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta. Članom 105. istog zakona, propisano je da ako su odredbe drugih zakona, odnosno propisa, u suprotnosti sa ovim zakonom, primenjuju se odredbe ovog zakona.

Iz iznetih razloga neosnovani su navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava, pa je Vrhovni kasacioni sud primenom odredbe člana 414. stav 1. ZPP, odlučio kao u stavu prvom izreke.

Zahtev tužioca i tuženog za naknadu troškova revizijskog postupka su odbijeni primenom odredbe člana 165. ZPP i odlučeno kao u stavu drugom izreke, imajući u vidu da tužilac po reviziji nije uspeo, a da troškovi sastava odgovora na reviziju nisu bili nužni i neophodni za donošenje odluke o reviziji.

Predsednik veća - sudija

Jasminka Stanojević, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić