U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Ljubice Milutinović, predsednika veća, Jasminke Stanojević i Biljane Dragojević, članova veća, u parnici tužioca D.Š. iz C., J.I.Š. iz C. i V.A. iz C., čiji je zajednički punomoćnik M.S.G., advokat iz S., protiv tuženog Ž.B. d.o.o. K., koga zastupa punomoćnik T.V., advokat iz N.S., odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 697/15 od 06.05.2015. godine, u sednici održanoj 09.12.2015. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 697/15 od 06.05.2015. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 697/15 od 06.05.2015. godine, stavom prvim izreke, preinačena je presuda Osnovnog suda u Vrbasu P1 1540/2013 od 03.07.2014. godine, tako što je usvojen tužbeni zahtev tužilaca i obavezan tuženi da tužiocima isplati pojedinačne novčane iznose bliže opisane u tom delu izreke, sa zakonskom zateznom kamatom od dana dospelosti do isplate. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da tužiocima naknadi troškove parničnog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donesene u drugom stepenu tuženi je izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pravilnost pobijane presude u smislu člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužioci su u radnom odnosu kod tuženog. Odlukom direktora je tužiocima umanjena zarada za 12% usled smanjenog radnog učinka koji je utvrđen na osnovu praćenja kvaliteta rada, obima obavljenog posla i odnosa prema radnim obavezama na osnovu razrađenih kriterijuma iz člana 51. Pravilnika o radu tuženog. Mesečni iznosi utvrđeni su prema nalazu i mišljenju veštaka. Prema Pojedinačnom kolektivnom ugovoru tuženog članom 51. propisano je da se radni učina zaposlenog utvrđuje na osnovu kvaliteta, obima obavljenog posla i odnosa zaposlenog prema radnim obavezama i da radni učinak utvrđuje mesečno generalni direktor odnosno lice koje on ovlasti prilikom obračuna i isplate zarade. U članu 52. propisano je da se po osnovu radnog učinka iz člana 51. osnovna zarada može uvećati za 15% odnosno umanjiti za najviše 15%. Prema nalazu i mišljenju veštaka vršena je opšta ocena rezultata rada kod tuženog u spornom periodu, kako na nivou ostvarenog obima proizvodnje, tako i sa stanovišta postignutih finansijskih rezultata poslovanja pa je utvrđeno da je smanjenje zarada tužilaca proizašlo kao posledica opštih rezultata poslovanja tuženog kao rezultat kolektivno slabijeg rezultata a ne kao rezultat ocene merenja manjeg učinka pojedinca.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno je drugostepeni sud tužiocima dosudio tražene iznose.

Prema članu 106. Zakona o radu zarada za obavljeni rad i vreme provedeno na radu sastoji se od osnovne zarade dela zarade za radni učinak i uvećane zarade. Po članu 107. istog zakona, osnovna zarada se određuje na osnovu uslova utvrđenih pravilnikom potrebnih za rad na poslovima za koje je zaposleni zaključio ugovor o radu i vremena provedenog na radu (stav 1). Radni učinak se određuje na osnovu kvaliteta i obima obavljenog posla, kao i odnosa zaposlenog prema radnim obavezama (stav 2). Opštim aktom utvrđuju se elementi za obračun i isplatu osnovne zarade po osnovu radnog učinka iz st. 1. i 2. ovog člana (stav 3).

Iz citiranih odredbi proizlazi da se radni učinak utvrđuje na osnovu ostvarenja individualne norme, kolektivnih normi, prosečnog ostvarenja norme i ocene rukovodioca na koji način su ustanovljena merila. U ovom slučaju, kako pravilno zaključuje drugostepeni sud, tužiocima je doneto rešenje o umanjenju zarade zbog kolektivno slabijeg rezultata, sa identičnim obrazloženjem rešenja o umanjenju zarade. Kako je u konkretnom slučaju poslodavac bio u obavezi da za svakog od tužioca navede u čemu se sastoji pad njegovog/njenog radnog učinka, a poslodavac to nije učinio već je samo uopšteno naveo pad radnog učinka i smanjio zaradu, pravilno je drugostepeni sud primenio materijalno pravo kada je zaključio da je ovakav propust tuženog takve prirode da je pravilnost ocene rezultata rada tužilaca dovedena u sumnju što predstavlja nezakonito postupanje.

Neosnovano se u reviziji ukazuje da tužioci nisu pobijali rešenje o umanjivanju zarade, te da zbog toga nisu mogli podneti ovakvu tužbu. Naime, Zakon o radu za podnošenje ovakve tužbe ne predviđa kao prethodni uslov podnošenje tužbe za poništaj rešenja o umanjenju zarade.

Na osnovu člana 414. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća sudija

Ljubica Milutinović,s.r.