U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti. Revizijsko ukazivanje da je učinjena bitna povreda odredaba postupka iz člana 374. stav 2.tačka 12. ZPP, nije od značaja jer odredbom člana 407. ZPP ta povreda nije propisana kao revizijski razlog.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je bila u radnom odnosu kod tuženog na određeno vreme u periodu od 01.11.2017. godine do ...2020. godine na poslovima ... sa sedmim stepenom stručne spreme – diplomirani ... na osnovu više sukcesivno zaključenih ugovora o radu na određeno vreme. Tužilja između zaključenih ugovora nije imala prekida u radu. Rešenjem o otkazu ugovora o radu od ...2020. godine tužilji je otkazan ugovor o radu od ...2020. godine zbog isteka roka na koji je zasnovan radni odnos na određeno vreme. Tužilji je prestao radni odnos danom dostavljanja navedenog rešenja ...2020. godine.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su ocenili da je neosnovan tužbeni zahtev tužilje, s obzirom na to da je u spornom periodu bio na snazi Zakon o budžetskom sistemu koji propisuju zabranu zasnivanja radnog odnosa sa novim licem radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta, da su navedene odredbe lex specialis u odnosu na odredbe Zakona o radu, kojima se propisuju uslovi za preobražaj radnog odnosa sa određenog na neodređeno vreme. Kako tužilja spada u kategoriju lica sa kojim tuženi nije mogao da zasnuje radni odnos na neodređeno vreme, nije bilo uslova za preobražaj tužiljinog radnog odnosa kod tuženog sa određenog u radni odnos na neodređno vreme. Tužilji je radni odnos kod tuženog prestao po sili zakona, istekom roka na koji je zasnovan u smislu člana 175. tačka 1. Zakona o radu, zbog čega tužiljin zahtev u ovoj pravnoj stvari nije osnovan.

Vrhovni sud nalazi da nisu osnovani revizijski navodi tužilje o pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Odredbom člana 37. Zakona o radu propisano je da ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme, za zasnivanje radnog odnosa čije je trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba (stav 1), poslodavac može zaključiti jedan ili više ugovora o radu iz stava 1. ovog člana na osnovu kojih se radni odnos sa istim zaposlenim zasniva za period koji sa prekidima ili bez prekida ne može biti duži od 24 meseca (stav 2), ako je ugovor o radu na određeno vreme zaključen suprotno odredbama ovog zakona ili ako zaposleni ostane da radi kod poslodavca najmanje pet radnih dana po isteku vremena za koje je ugovor zaključen, smatra se da je radni odnos zasnovan na neodređeno vreme (stav 6).

Tuženi je javno preduzeće koje po članu 2. stav 1. tačka 5. Zakona o budžetskom sistemu („Službeni glasnik RS", broj 54/09... 62/13 i 63/13 - ispravka), spada u korisnike javnih sredstava, pa se u odnosu na njega primenjuju odredbe i tog zakona. Zakonom o izmenama i dopunama tog Zakona („Službeni glasnik RS“ broj 108/2013 od 06.12.2013. godine) u članu 27e dodati su novi stavovi 34. i 35. kojima je propisano da korisnici javnih sredstava ne mogu zasnivati radni odnos sa novim licima radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta do 31.12.2015. godine, a izuzetno od tog stava radni odnos sa novim licima može se zasnovati uz saglasnost tela Vlade, na predlog nadležnog ministarstva, odnosno drugog nadležnog organa, uz prethodno pribavljeno mišljenje ministarstva, a postupak za pribavljanje saglasnosti propisan je Uredbom o postupku za pribavljanje saglasnosti za novo zapošljavanje i dodatno radno angažovanje kod korisnika javnih sredstava („Službeni glasnik RS „ br. 113/2013, 21/2014, 118/2014, 22/2015 i 59/2015). Navedena odredba člana 27e stav 34. Zakona novelirana je kasnijim izmenama i dopunama („Službeni glasnik RS“ broj 142/2014... 149/2020), tako da korisnici javnih sredstava ne mogu zasnivati radni odnos sa novim licima radi popunjavanja slobodnih odnosno upražnjenih radnih mesta do 31. decembra 2016. godine („Službeni glasnik RS“ broj 103/2015), zatim do 31. decembra 2017. godine („Službeni glasnik RS“ broj 99/16), do 31. decembra 2018. godine („Službeni glasnik RS“ broj 113/17), do 31. decembra 2019. godine („Službeni glasnik RS“ broj 95/18 i 31/19), odnosno do 31. decembra 2020. godine („Službeni glasnik RS“ broj 72/2019 i 149/2020). Članom 105. navedenog Zakona propisano je da ako su odredbe drugih zakona, odnosno propisa u suprotnosti sa ovim zakonom, primenjuju se odredbe ovog zakona.

Po nalaženju Vrhovnog suda, pravilan je zaključak nižestepenih sudova da su odredbe Zakona o budžetskom sistemu, kojima se propisuje zabrana zasnivanja radnog odnosa sa novim licem radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta, lex specialis u odnosu na odredbe Zakona o radu kojima se propisuju uslovi za preobražaj radnog odnosa sa određenog na neodređeno vreme, saglasno članu 105. Zakona o budžetskom sistemu. Kako je u spornom periodu od 01.11.2017. godine do 31.12.2020. godine, na snazi bio Zakon o budžetskom sistemu, tuženi je sa tužiljom koji spada u kategoriju novih lica mogao samo izuzetno, uz saglasnost tela Vlade, da zasnuje radni odnos na neodređeno vreme. S obzirom da ta saglasnost nije postojala, nije bilo uslova za preobražaj radnog odnosa tužioca u konkretnom slučaju, pa su neosnovani navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Pravilno je odlučeno i o naknadi troškova postupka na osnovu članova 153. stav 1. i 154. stav 2. ZPP.

Kako se navodima revizije ne dovodi u sumnju pravilnost i zakonitost pobijane presude, Vrhovni sud je na osnovu odredbe člana 414. stav 1. ZPP odlučio kao u stavu prvom izreke.

Predsednik veća-sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković