U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija Vesne Popović, predsednika veća, Božidara Vujičića i dr Ilije Zindovića, članova veća, u parnici tužioca AA iz …, čiji je punomoćnik Snežana Knežević Radovanović, advokat iz …, protiv tuženog AD „BB“ ..., čiji je punomoćnik Ljubiša Pavlović, advokat iz ..., radi isplate razlike u zaradi i naknade zarade, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 2542/17 od 21.03.2018. godine, u sednici održanoj 28.11.2019. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 2542/17 od 21.03.2018. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Požegi P1 142/2017 od 11.07.2017. godine, stavom prvim izreke, usvojen je tužbeni zahtev pa je obavezan tuženi da tužiocu plati manje plaćene zarade i naknade zarade za period od 01.04.2014. godine do 30.04.2015. godine pojedinačne mesečne iznose sa zakonskom zateznom kamatom utvrđenoj Zakonom o zateznoj kamati koji su bliže određeni u izreci presude. Stavom drugim izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se obaveže tuženi da tužiocu na ime manje plaćene naknade troškova ishrane u toku rada za period od 01.04.2014. godine do 31.12.2014. godine plati 25.765,34 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na svaki pojedinačni iznos bliže određen u tom stavu izreke. Stavom trećim izreke, obavezan je tuženi da u korist tužioca na iznose iz stava prvog izreke plati doprinose za socijalno osiguranje i to: doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, doprinose za zdravstveno osiguranje Republičkom fondu za zdravstveno osiguranje, doprinose za osiguranje za slučaj nezaposlenosti Nacionalnoj službi za zapošljavanje. Stavom četvrtim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu na ime troškova spora plati 134.500,00 dinara sa zakonsom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 2542/17 od 21.03.2018. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena presuda Osnovnog suda u Požegi P1 142/2017 od 11.07.2017. godine u delu stava prvog izreke, kojim je obavezan tuženi da tužiocu za period od 01.02.2015. godine zaključno sa 30.04.2015. godine, plati na ime manje isplaćene zarade i naknade zarade ukupno 18.903,99 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno utvrđene iznose, u visini i rokovima određenim ovim stavom izreke, kao i u delu stava trećeg izreke, kojim je obavezan tuženi da za period od 01.02.2015. godine zaključno sa 30.04.2015. godine, na iznose zarada i naknada zarade iz ovog stava uplati za tužioca doprinose za socijalno osiguranje nadležnim fondovima penzijskog i invalidskog osiugranja, zdravstvenog osiguranja i osiguranja za slučaj nezaposlenosti. Stavom drugim izreke, preinačena je presuda Osnovnog suda u Požegi P1 142/2017 od 11.07.2017. godine u preostalim delovima stavova prvog i trećeg izreke, kao i u stavu četvrtom izreke, tako što je: 1) odbijen tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se obaveže tuženi da tužiocu plati manje isplaćene zarade i naknade zarade za period od 01.04.2014. godine do 31.01.2015. godine, pojedinačne iznose bliže određene u tom stavu izreke sa zakonskom zateznom kamatom na svaki iznos; 2) odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev u delu kojim je tužilac tražio da se obaveže tuženi da u korist tužioca, na iznose zarada i naknada zarada iz prethodnog stava izreke presude plati doprinose za socijalno osiguranje i to: za penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, doprinose za zdravstveno osiguranje Republičkom fondu za zdravstveno osiguranje, doprinose za slučaj nezaposlenosti Nacionalnoj službi za zapošljavanje; 3) obavezan je tuženi da tužiocu na ime troškova parničnog postupka plati 92.805,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu na osnovu člana 408. u vezi sa članom 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Sl. glasnik RS“, br.72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je kod tuženog zaposlen na neodređeno vreme i ugovorom o radu raspoređen na poslove ... sa drugim stepenom stručne spreme. Tužiočeva zarada za puno radno vreme iznosi 784 bodova, čiju vrednost utvrđuje direktor. Ugovorom o radu nije određena vrednost boda ni iznos osnovne zarade, a Pravilnikom o radu kod tuženog od 2005. godine posao koji tužilac obavlja vrednovan je koeficijentom 1,12. Prema nalazu i mišljenju sudskog veštaka ekonomsko-finansijske struke tuženi je u utuženom periodu isplatu zarade vršio određivanjem manje cene rada od cene rada koju je trebalo utvrditi u skladu sa Posebnim kolektivnim ugovorima za period njihovog važenja, kao i u periodu kada ovi ugovori nisu bili na snazi od 29.03.2014. godine do 22.01.2015. godine.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev i obavezao tuženog da tužiocu plati utuženi iznos, pošto je utvrdio da je visina isplaćenih zarada i naknada zarade niža od iznosa čija je visina za utuženi period utvrđena primenom PKU za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala i PKU za delatnost putne privrede.

Drugostepeni sud je delimično preinačio prvostepenu presudu sa pravilnim zaključkom da je prvostepeni sud pogrešno primenio materijalno pravo, te je odbijen tužbeni zahtev u delu u kojem je tražena isplata razlika zarade za period od 01.04.2014. godine zaključno sa 31.01.2015. godine.

Posebni kolektivni ugovor za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala bio je na snazi do 29.03.2014. godine, dok je Posebni kolektivni ugovor za delatnost putne privrede kod tuženog u primeni od 22.01.2015. godine, što znači da posle 29.03.2014. godine do 22.01.2015. godine nije bio u primeni nijedan od Posebnih kolektivnih ugovora kojima je regulisano pitanje načina utvrđivanja visine cene rada. Pravilnik o radu kod tuženog takođe ne propisuje način utvrđivanja visine cene rada kod tuženog. Minimalna zarada nije ugovorena ni ugovorom o radu, ni opštim aktom koji se u tom periodu primenjivao kod tuženog, ali je zarada koja je isplaćena u ovom periodu bila viša od minimalne zarade propisane članom 111. Zakona o radu.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, za navedeni period nije mogla biti primenjena odredba člana 52. Posebnog kolektivnog ugovora za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala, koji je važio do 29.03.2014. godine i kojim je bilo propisano da se osnovna zarada dobija množenjem koeficijenta posla i iznosa osnovne zarade za najjednostavniji rad kod poslodavca, koji se za koeficijent 1 ugovara u visini minimalne zarade uvećane za pripadajuće poreze i doprinose, jer je ovaj kolektivni ugovor prestao da važi pre tog perioda. U spornom periodu je zarada tužiocu isplaćivana u skladu sa ugovorom o radu, a utvrđeno je da je isplaćena zarada bila viša od minimalne zarade. Takođe se nije primenjivao nijedan od posebnih kolektivnih ugovora kojima je utvrđena visina cene rada koja nije bila propisana ni Pravilnikom o radu kod tuženog, iz čega proizlazi da tužiocu ne pripada tražena razlika zarade.

Suprotno revizijskim navodima, u postupku je utvrđeno da je tužiocu u spornom periodu isplaćivana zarada koja je bila viša od minimalne zarade propisane odredbom člana 111. Zakona o radu, pa se revizijom neosnovano ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Vesna Popović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić