OBAVEZUJE SE tužilac AA iz ... da tuženom JP „EPS“ – Ogranak TENT Beograd - Obrenovac, Organizacioni deo TE „Kolubara“, Veliki Crljeni, naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 55.140,00 dinara, u roku od osam dana od dana prijema prepisa presude.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Lazarevcu P1 145/18 od 25.02.2019. godine, stavom 1. izreke, usvojen je tužbeni zahtev tužioca, pa je tuženi obavezan da mu na ime naknade štete zbog isplaćene zarade po osnovu smenskog rada za period od 01.01.2011. godine do 31.12.2013. godine, isplati iznose, sa kamatom, navedene u tom stavu izreke. Stavom 2. izreke, obavezan je tuženi da za tužioca, na dosuđene iznose uplati doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom Fondu penzijskog i invalidskog osiguranja zaposlenih. Stavom 3. izreke, odbijen je tužbeni zahtev tužioca BB iz ... kojim je tražio da se tuženi obaveže da mu na ime naknade štete zbog manje isplaćene zarade po osnovu smenskog rada za period od 01.01.2011. godine do 31.12.2013. godine isplati iznose, sa kamatom navedene u tom stavu izreke, kao i da za tužioca, na te iznose, uplati doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom Fondu penzijskog i invalidskog osiguranja zaposlenih, kao neosnovan. Stavom 4. izreke, tuženi je obavezan da tužiocu AA na ime naknade troškova parničnog postupka isplati iznos od 116.790,00 dinara. Stavom 5. izreke obavezan je tužilac BB da tuženom naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 5.500,00 dinara.

Apelacioni sud u Beogradu je, presudom Gž1 1347/19 od 15.01.2020. godine, odbio, kao neosnovanu, žalbu tuženog i potvrdio presudu Osnovnog suda u Lazarevcu P1 145/18 od 25.02.2019. godine u stavu prvom, drugom i četvrtom izreke.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je izjavio blagovremenu reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava i predložio da sud o reviziji odluči kao o izuzetno dozvoljenoj, u smislu odredbe člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku, radi potrebe ujednačavanja sudske prakse.

Imajući u vidu različitu sudsku praksu u istoj pravnoj situaciji, izraženu u presudama nižestepenih sudova i revizijskog suda, Vrhovni kasacioni sud nalazi da su ispunjeni uslovi propisani odredbom člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11 ... 87/18), za odlučivanje o reviziji tuženog, kao izuzetno dozvoljenoj, pa je, radi potrebe ujednačavanja sudske prakse, doneo odluku kao u prvom stavu izreke.

Odlučujući o reviziji, na osnovu odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija tuženog osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac AA je zaposlen kod tuženog, na neodređeno vreme, a u spornom periodu obavljao je rad u režimu smenskog rada. Veštačenjem je utvrđeno da u koeficijentu osnovne zarade tužioca, složenost poslova učestvuje sa 54%, odgovornost posla sa 14%, uslovi rada sa 32%, od čega je smenski rad vrednovan procentom od 6,7%. Tužiocu je, osim koeficijenta radnog mesta, dodatno vršeno uvećanje osnovne zarade u visini od 5%, na osnovu sporazuma od 01.01.2010. godine. Razlika između zarade za smenski rad obračunate i isplaćene od strane tuženog i zarade koja bi tužiocu bila isplaćena da je uvećanje po osnovu rada u smeni vršeno u procentu od 26%, je utvrđena vešačenjem, u iznosima koji su navedeni u stavu 1. izreke prvostepene presude.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da je tužbeni zahtev tužioca AA osnovan, jer, bez obzira na vrednovanje smenskog rada u osnovnoj zaradi, tužiocu pripada pravo na uvećanje od 26%, odnosno na razliku od isplaćenog do punog uvećanja, na osnovu odredbe člana 108. stav 1. tačka 2. Zakona o radu. Poslodavac ovlašćen da svojim opštim aktom vrednuje rad u smeni, kao element za utvrđivanje osnovne zarade, ali je, po mišljenju nižestepenih sudova, dužan da zaposlenom, za obavljene časove smenskog rada, isplati uvećanu zaradu u visini zakonom propisanog minimuma od 26% od osnovne zarade, što ovde nije slučaj, pošto tužiocu AA, koji je radio u režimu smenskog rada, uvećanje nije isplaćeno u tom, nego u nižem procentu.

Po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, osnovano se izjavljenom revizijom ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Odredbom člana 108. stav 1. tačka 2. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/05 ... 54/09), propisano je da zaposleni ima pravo na uvećanu zaradu u visini utvrđenoj opštim aktom i ugovorom o radu i to za rad noću i rad u smenama, ako takav rad nije vrednovan prilikom utvrđivanja osnovne zarade, najmanje 26% od osnovice.

U konkretnom slučaju, veštačenjem je utvrđeno da je tužiocu u koeficijent za obračun zarade uračunato uvećanje za smenski rad, predviđeno metodologijom i u skladu sa tim mu je i isplaćivana zarada. Zbog toga tužilac neosnovano potražuje, po osnovu rada u smeni, isplatu zarade uvećane za 26%, jer to uvećanje zaposlenom pripada samo u slučaju kada smenski rad nije vrednovan pri uvećanju osnovne zarade, što ovde nije slučaj. U situaciji kada je smenski rad vrednovan pri utvrđivanju osnovne zarade, što je ovde slučaj, isključena je mogućnost primene uvećanja zarade od najmanje 26% od osnovice, jer je u toj situaciji smenski rad vrednovan kroz utvrđenu osnovnu zaradu.

Na osnovu izloženog, primenom odredbe člana 416. stav 1. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u stavu drugom izreke.

Odluku o troškovima celokupnog postupka, sadržanu u stavu trećem izreke, Vrhovni kasacioni sud je doneo primenom odredbe člana 165. stav 2. u vezi člana 151. stav 3. i 154. Zakona o parničnom postupku. Tuženi je u ovom postupku uspeo i zato ima pravo na naknadu troškova u ukupnom iznosu od 55.140,00 dinara, koji obuhvataju izdatke na ime angažovanja punomoćnika, advokata za sastav revizije u iznosu od 12.000,00 dinara, za sudske takse na žalbu i odluku drugostepenog suda po žalbi u iznosu od 14.380,00 dinara i na reviziju i odluku po reviziji u iznosu od 28.760,00 dinara, a prema opredeljenom zahtevu tuženog, shodno odredbi člana 163. stav 2. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća – sudija

Vesna Popović,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić