U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija Vesne Popović, predsednika veća, Božidara Vujičića i dr Ilije Zindovića, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., ..., čiji je punomoćnik Snežana Knežević Radovanović, advokat iz ..., protiv tuženog AD „BB“ ..., čiji je punomoćnik Ljubiša Pavlović, advokat iz ..., radi isplate razlike zarade i naknade zarade, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 4220/17 od 10.05.2018. godine, u sednici održanoj 28.11.2019. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 4220/17 od 10.05.2018. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Požegi P1 165/2017 od 10.10.2017. godine, stavom prvim izreke, usvojen je tužbeni zahtev i obavezan tuženi da tužiocu plati naknadu štete zbog manje plaćene zarade i naknade zarade za period od 01.04.2014. godine do 30.04.2015. godine, ukupno 184.456,55 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki pojedinačni iznos bliže određen u tom stavu izreke. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da u korist tužioca na iznose iz stava prvog presude plati doprinose za socijalno osiguranje i to Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje, Republičkom fondu za zdravstveno osiguranje doprinose za zdravstveno osiguranje i Nacionalnoj službi za zapošljavanje doprinose za osiguranje za slučaj nezaposlenosti. Stavom trećim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu na ime troškova spora plati 132.289,13 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 4220/17 od 10.05.2018. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena presuda Osnovnog suda u Požegi P1 165/2017 od 10.10.2017. godine u delu stava prvog izreke, kojim je obavezan tuženi da tužiocu za februar, mart i april 2015. godine, plati na ime razlike zarade i naknade zarade ukupno 43.706,95 dinara sa kamatom po Zakonu o zateznoj kamati na pojedinačno utvrđene iznose u visini i rokovima određenim ovim stavom izreke, kao i u delu stava drugog izreke, kojim je obavezan tuženi da za februar, mart i april 2015. godine na iznose razlike zarade i naknade zarade iz stava prvog izreke, uplati u korist tužioca doprinose za socijalno osiguranje i to: doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, doprinose za zdravstveno osiguranje Republičkom fondu za zdravstveno osiguranje i doprinose za osiguranje za slučaj nezaposlenosti Nacionalnoj službi za zapošljavanje. Stavom drugim izreke, preinačena je presuda Osnovnog suda u Požegi P1 165/2017 od 10.10.2017. godine u preostalim delovima stavova prvog i drugog izreke, i u stavu trećem izreke, tako što je: 1) odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se obaveže tuženi da tužiocu na ime razlike zarade i naknade zarade za period od 01.04.2014. godine zaključno sa 31.01.2015. godine plati ukupno 140.749,60 dinara, sa kamatom prema Zakonu o zateznoj kamati na pojedinačne iznose bliže određene u izreci presude; 2) odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev u delu kojim je tražio da se tuženi obaveže da u korist tužioca, a na iznose razlike zarade i naknade zarade iz stava 2. ove presude za period od 01.04.2014. godine do 31.01.2015. godine, plati doprinose za socijalno osiguranje i to doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, doprinose za zdravstveno osiguranje Republičkom fondu za zdravstveno osiguranje i doprinose za slučaj nezaposlenosti Nacionalnoj službi za zapošljavanje; 3) obavezan je tuženi da tužiocu na ime troškova parničnog postupka plati 89.466,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu (stav drugi izreke), tužilac je izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Tuženi je dostavio odgovor na reviziju.

Ispitujući pobijanu presudu na osnovu člana 408. u vezi sa članom 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Sl. glasnik RS“, br.72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu kod tuženog na neodređeno vreme i obavljao je poslove ... prve grupe sa drugim stepenom stručne spreme na osnovu Ugovora o radu od 31.12.2010. godine. Zarada za puno radno vreme prema ovom ugovoru o radu iznosila je 1050 bodova, pri čemu nije određena vrednost boda, odnosno radnog časa. Na osnovu Ugovora o radu od 05.11.2014. godine, tužilac je obavljao poslove ... – ..., za koje je takođe potreban drugi stepen stručne spreme sa zaradom u visini od 1050 bodova, s tim što ni u ovom ugovoru nije određena vrednost boda, odnosno iznos osnovne zarade. Tužilac ne poseduje ugovor o radu u odnosu na utuženi period koji sadrži koeficijent i druge elemente za obračun zarade. Pravilnikom o radu tuženog od 2005. godine tužiočev rad je vrednovan koeficijentom 1,50. U periodu od 01.04.2014. godine do 31.05.2015. godine, ukupna mesečna zarada koja je isplaćivana tužiocu sadržala je osnovnu zaradu, naknadu zarade, uvećanu zaradu, naknadu za ishranu u toku rada i regres za korišćenje godišnjeg odmora i bila je veća od propisane minimalne zarade. Prema nalazu i mišljenju sudskog veštaka ekonomsko-finansijske struke tužiočeva zarada nije bila obračunata u skladu sa odredbama Posebnog kolektivnog ugovora za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala Srbije, niti sa Posebnim kolektivnim ugovorom za delatnost putne privrede RS, kojima je cena rada za najjednostavniji posao bila utvrđena u visini minimalne zarade koju propisuje Socijalno-ekonomski savet, kao i u skladu sa Zakonom o radu.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev i obavezao tuženog da tužiocu plati utuženi iznos, pošto je utvrdio da je visina isplaćenih zarada i naknada zarade niža od iznosa čija je visina za utuženi period utvrđena primenom PKU za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala i PKU za delatnost putne privrede.

Drugostepeni sud je delimično preinačio prvostepenu presudu sa pravilnim zaključkom da je prvostepeni sud pogrešno primenio materijalno pravo, te je odbio tužbeni zahtev kojim je tražena isplata razlike zarade za period od 01.04.2014. godine zaključno sa 31.01.2015. godine.

Posebni kolektivni ugovor za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala bio je na snazi do 29.03.2014. godine, dok je Posebni kolektivni ugovor za delatnost putne privrede kod tuženog u primeni od 22.01.2015. godine, što znači da posle 29.03.2014. godine do 22.01.2015. godine nije bio u primeni nijedan od Posebnih kolektivnih ugovora kojima je regulisano pitanje načina utvrđivanja visine cene rada. Pravilnik o radu kod tuženog takođe ne propisuje način utvrđivanja visine cene rada kod tuženog. Minimalna zarada nije ugovorena ni ugovorom o radu, ni opštim aktom koji se u tom periodu primenjivao kod tuženog, ali je zarada koja je isplaćena u ovom periodu bila viša od minimalne zarade propisane članom 111. Zakona o radu.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, za navedeni period nije mogla biti primenjena odredba člana 52. Posebnog kolektivnog ugovora za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala, koji je važio do 29.03.2014. godine i kojim je bilo propisano da se osnovna zarada dobija množenjem koeficijenta posla i iznosa osnovne zarade za najjednostavniji rad kod poslodavca, koji se za koeficijent 1 ugovara u visini minimalne zarade uvećane za pripadajuće poreze i doprinose, jer je ovaj kolektivni ugovor prestao da važi pre tog perioda. U spornom periodu je zarada tužiocu isplaćivana u skladu sa ugovorom o radu, a utvrđeno je da je isplaćena zarada bila viša od minimalne zarade. Takođe se nije primenjivao nijedan od posebnih kolektivnih ugovora kojima je utvrđena visina cene rada koja nije bila propisana ni Pravilnikom o radu kod tuženog, iz čega proizlazi da tužiocu ne pripada tražena razlika zarade.

Suprotno revizijskim navodima, u postupku je utvrđeno da je tužiocu u spornom periodu isplaćivana zarada koja je bila viša od minimalne zarade propisane odredbom člana 111. Zakona o radu, pa se revizijom neosnovano ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Vesna Popović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić