OBAVEZUJE SE tužena da na ime troškova postupka isplati tužilji iznos od 98.207,00 dinara, u roku od 15 dana od prijema presude sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž1 332/2022 od 24.05.2022. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužilje i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju P1 380/2021 od 09.11.2021. godine kojom je odbijen, kao neosnovan, tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da se obaveže tužena da joj na ime potraživanja koje ima prema Zdravstvenom centru u Vranju po rešenju Osnovnog suda u Vranju II 4347/17 od 31.07.2017. godine na ime duga zbog neisplaćenih troškova prevoza za dolazak i odlazak sa rada, za period od februara 2013. godine do aprila 2016. godine, isplati mesečne iznose označene u izreci presude, sa zakonskom zateznom kamatom po mesečnom dospeću do isplate, na ime troškova parničnog postupka u predmetu P1 894/15 iznos od 50.200,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 23.12.2016. godine do isplate i na ime troškova izvršnog postupka u predmetu Ii 4347/17 iznos od 7.534,00 dinara i kojom je obavezana tužilja da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 19.500,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je, zbog pogrešne primene materijalnog prava, blagovremeno izjavila reviziju predviđenu članom 404. ZPP (posebna revizija).

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, u ovom sporu potrebno je dozvoliti odlučivanje o tužiljinoj posebnoj reviziji, jer priložene odluke revizijskog suda u istim ili bitno istovetnim činjenično-pravnim sporovima potvrđuju neujednačenu sudsku praksu.

Iz tog razloga, na osnovu člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku(„Službeni glasnik RS“, br. 72/11 ... 18/20, u daljem tekstu ZPP), odlučeno je kao u prvom stavu izreke.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija tužilje osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju proizlazi da je tužilja u radnom odnosu u Zdravstvenom centru Vranje, koji joj, kao poslodavac, nije isplatio troškove prevoza za dolazak i odlazak sa rada za period od februara 2013. godine do aprila 2016. godine, što je utvrđeno na osnovu pravnosnažne presude Osnovnog suda u Vranju P1 894/15 od 30.08.2016. godine. Nakon toga tužilja je podnela predlog za izvršenje na osnovu kojeg je doneto rešenje o izvršenju II 4347/17 od 31.07.2017. godine, kojim je određeno izvršenje na novčanim sredstvima izvršnog dužnika Zdravstvenog centra Vranje. Doneto rešenje o izvršenju sprovodi javni izvršitelj Stanko Filipović u predmetu Ii 1750/17. Tokom postupka je takođe utvrđeno da rešenje o izvršenju i zaključak javnog izvršitelja o sprovođenju izvršenja, po dostavljanju Narodnoj banci Srbije, Organizaciji za prinudnu naplatu nije sprovedeno u roku od 15 dana. Druge radnje nisu preduzimane. Tužilja navedeno potraživanje prema izvršnom dužniku nije namirila. Utvrđeno je da je račun Zdravstvenog centra Vranje od 11.05.2016. godine neprekidno u blokadi 1819 dana. Na osnovu nalaza i mišljenja veštaka finansijske struke, utvrđeno je da je osnivač Zdravstvenog centra Vranje Republika Srbija – Ministarstvo zdravlja i da se isti finansira iz različitih izvora i to pretežno iz ustupljenih javnih prihoda tj. iz sredstava dobijenih od strane Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje - Filijale u Vranju.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da u ovom slučaju nema mesta primeni člana 14. stav 3. Zakona o stečaju i obavezi tužene države (osnivača Zdravstvenog centra Vranje) na isplatu tužiljinog novčanog potraživanja. Po stanovištu sudova, izvršni postupak protiv izvršnog dužnika Zdravstvenog centra Vranje još uvek je u toku, a iz dokaza koje je tužilja predložila nesumnjivo ne proizlazi da ne postoji mogućnost naplate njenog novčanog potraživanja u izvršnom postupku.

Izloženo pravno stanovište nižestepenih sudova nije pravilno

Odredbom člana 14. stav 1. Zakona o stečaju („Službeni glasnik RS“ broj 104/2009... 95/2018), pored ostalog, propisano je da se stečajni postupak ne sprovodi ni prema pravnim licima čiji je osnivač Republika Srbija, Autonomna pokrajina ili jedinica lokalne samouprave, a koja se isključivo ili pretežno finansiraju kroz ustupljene javne prihode ili iz republičkog budžeta, odnosno budžeta autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave. Prema stavu 3. navedene odredbe, za obaveze pravnog lica nad kojim se u skladu sa stavom 1. tog člana ne sprovodi stečajni postupak, solidarno odgovaraju njihovi osnivači.

Poštujući ovu zakonsku odredbu, kod utvrđene činjenice da tužilja svoje novčano potraživanje ne može naplatiti, jer se izvršni dužnik nalazi u neprekidnoj blokadi od 11.05.2016. godine i da se nad njim ne može sprovesti postupak stečaja, tužena solidarno odgovara za dugove izvršnog dužnika čiji je osnivač i koji se pretežno finansira kroz ustupljene javne prihode iz Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje. Dakle, solidarna odgovornost tužene za obaveze Zdravstvenog centra u Vranju, čiji je osnivač, postoji na osnovu citirane odredbe Zakona o stečaju u slučaju kada su ispunjeni materijalno-pravni uslovi za otvaranje stečajnog postupka, što je i trajnija nesposobnost dužnika za plaćanje. Zbog toga su nižestepeni sudovi pogrešno primenili materijalno pravo kada su zaključili da je uslov za odgovornost tužene okončanje izvršnog postupka, odnosno njegova obustava iz razloga predviđenih članom 129. stav 1. tačke 6. i 7. Zakona o izvršenju i obezbeđenju.

Sledstveno izloženom, na osnovu člana 416. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u drugom stavu izreke.

Odluka o troškovima postupka, sadržana u trećem stavu izreke, doneta je na osnovu člana 165. stav 2. u vezi sa članovima 153. stav 1. i 154. stav 1. ZPP. Tužilji su dosuđeni troškovi postupka za sastav tužbe u iznosu od 9.000,00 dinara, sastav žalbe u iznosu od 18.000,00 dinara i revizije u iznosu od 18.000,00 dinara; zastupanja na dva održana ročišta u iznosu od po 10.500,00 dinara; sudske takse za tužbu prvostepenu presudu, žalbu i drugostepenu presudu u iznosu od po 4.601,00 dinar i sudske takse za reviziju i odluku po reviziji u iznosu od po 9.202,00 dinara, što sve ukupno iznosi 98.207,00 dinara. Visina troškova određena je prema vrednosti predmeta spora, primenom Advokatske i Taksene tarife. O traženoj zateznoj kamati na troškove postupka, odlučeno je primenom člana 277. stav 1. i člana 324. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima.

Predsednik veća - sudija

Vesna Subić, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić