Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 2779/2021
06.04.2023. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislava Bosiljkovića, predsednika veća, Branke Dražić i Dragane Boljević, članova veća, u parnici iz radnog odnosa tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Milica Petrović advokat iz ..., protiv tuženog JKP „Gradsko saobraćajno preduzeće Beograd“ iz Beograda, čiji je punomoćnik Marko Joksić advokat iz ..., radi isplate razlike naknade troškova za ishranu u toku rada, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1070/21 od 12.03.2021. godine, u sednici veća održanoj dana 06.04.2023. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1070/21 od 12.03.2021. godine.
ODBIJA SE zahtev tužioca za naknadu troškova postupka po reviziji.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1070/21 od 12.03.2021. godine, stavom prvim izreke, preinačena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 1957/19 od 14.10.2020. godine tako što je usvojen tužbeni zahtev i obavezan tuženi da na ime razlike naknade troškova za ishranu u toku rada koja se isplaćuje u gotovom novcu za period od oktobra 2018. godine zaključno sa majom 2019. godine isplati ukupan iznos od 15.697,50 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačne novčane iznose navedene u tom stavu izreke počev od označenih datuma do isplate, kao i iznos od 9.149,40 dinara na ime razlike u visini naknade troškova za ishranu u toku rada koja se isplaćuje u bonovima sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačne novčane iznose navedene u tom stavu izreke počev od označenih datuma do isplate, i da tužiocu na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 31.394,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da na ime troškova drugostepenog postupka isplati tužiocu iznos od 17.788,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate. Stavom trećim izreke, odbijen je zahtev tuženog za naknadu troškova drugostepenog postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Tužilac je dao odgovor na reviziju sa predlogom da se ista odbije kao neosnovana i tuženi obaveže na naknadu troškova postupka povodom tog pravnog leka.
Odlučujući o izjavljenoj reviziji u skladu sa članom 403. stav 2. tačka 2. i članom 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija tuženog nije osnovana.
U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, Posebnim kolektivnim ugovorom za javna preduzeća u komunalnoj i stambenoj delatnosti Grada Beograda („Službeni list Grada Beograda“ broj 78/18) predviđeno je pravo zaposlenih na naknadu troškova za ishranu u toku rada u visini od 500,00 dinara po radnom danu. Posebnim kolektivnim ugovorom tuženog („Službeni list Grada Beograda“ broj 96/18) zaposlenima je priznato pravo na naknadu troškova ishrane u toku rada u istom iznosu po radnom danu, s`tim što se deo u iznosu od 300,00 dinara isplaćuje u novcu, a deo u iznosu od 200,00 dinara u bonovima za izhranu. Tuženi je ovu naknadu u spornom periodu isplaćivao u umanjenom iznosu.
Tužilac je podnetom tužbom tražio isplatu razlike predmetne naknade u visini koja između stranaka nije bila sporna.
Polazeći od tako utvrđenog činjeničnog stanja drugostepeni sud je u ovom sporu, pravilnom primenom materijalnog prava, preinačio presudu nižestepenog suda.
Pravo zaposlenog na naknadu troškova za ishranu u toku rada, predviđeno članom 118. stav 1. tačka 5. Zakona o radu, ostvaruje se u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu, ako poslodavac to pravo nije obezbedio na drugi način. Visina troškova ishrane u toku rada utvrđena je Posebnim kolektivnim ugovorom tuženog u iznosu od 500,00 dinara po radnom danu, u istoj visini propisanoj i Posebnim kolektivnim ugovorom za javna preduzeća u komunalnoj i stambenoj delatnosti Grada Beograda, s`tim što se deo troškova u iznosu od 300,00 dinara zaposlenom isplaćuje u novcu, a ostatak u bonovima za ishranu.
Sledstveno izloženom, tužilac je imao pravo na isplatu troškova ishrane u toku rada u ugovorenim iznosima. Bez obzira na princip bruto zarade, ustanovljen odredbom člana 105. Zakona o radu, koja u sebi sadrži poreze i doprinose koji se plaćaju iz zarade, pojedinačne odredbe kolektivnog ugovora i ugovora o radu tumače se onako kako glase. U situaciji kada se u kolektivnom ugovoru navede konkretan novčani iznos koji se ima isplatiti zaposlenom na ime naknade troškova ishrane u toku rada, ne može se na štetu zaposlenog pretpostaviti da je reč o ugovorenom bruto iznosu. Opštim aktima i ugovorom o radu u konkretnom slučaju nije predviđeno da je visina naknade za troškove ishrane u toku rada ugovorena u bruto iznosu, zbog čega nije bilo mesta umanjenju po osnovu poreza i doprinosa i isplaćivanju tužioca nižih iznosa naknade od ugovorene.
Iz navedenih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u prvom stavu izreke.
Troškovi odgovora na reviziju po oceni Vrhovnog kasacionog suda, nisu bili nužni. Zato je zahtev tužioca za njihovu naknadu odbijen i primenom člana 165. stav 1. u vezi člana 154. ZPP, odlučeno kao u drugom stavu izreke.
Predsednik veća - sudija
Branislav Bosiljković, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić