Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 41. stav 4. Zakona o zabrani diskriminacije i člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da tužiočeva revizija nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Revizijom se posebno ne ukazuje na druge bitne povrede odredaba parničnog postupka zbog kojih se po zakonu (član 407. stav 1. tačke 2. i 3. ZPP) ovaj vanredni pravni lek može izjaviti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je civilno lice na službi u Vojsci Srbije, zaposlen na neodređeno vreme u Vojnoj ustanovi „Dedinje“. Zaključkom Vlade Republike Srbije br. 211-379/2013-2 od 24.01.2013. godine odobrena je isplata jednokratne novčane pomoći profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije. Na osnovu navedenog Zaključka ministar odbrane je tokom 2013. godine doneo četiri odluke o jednokratnoj novčanoj pomoći profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije koji su u radnom odnosu na neodređeno vreme, odnosno određeno vreme na dan 15.01.2013. godine i koji su ostvarili pravo na platu (sa dodacima) za decembar 2012. godine, odnosno naknadu plate zbog porodiljskog odsustva, nege deteta i posebne nege deteta, naknade zbog privremene sprečenosti za rad (bolovanje) duže od 30 dana ili koji rade skraćeno radno vreme (invalid). Tužiocu i drugim zaposlenim u Vojnoj ustanovi „Dedinje“ nije isplaćena jednokratna novčana pomoć po tim odlukama ministra odbrane.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev. Po nalaženju tog suda, nema nejednakog postupanja i povrede načela jednakosti proklamovanog članom 21. Ustava Republike Srbije i članom 4. Zakona o zabrani diskriminacije, jer se u konkretnom slučaju radi o povredi prava po osnovu rada i nepostupanju tužene - poslodavca u skladu sa odlukama ministra odbrane, koje nije zasnovano na nekom ličnom svojstvu tužioca, u smislu člana 2. stav 1. Zakona o zabrani diskriminacije.

Po stanovištu drugostepenog suda, odluke ministra odbrane odnose se na profesionalna vojna lica - vojne službenike ili vojne nameštenike, čiji je status regulisan Zakonom o Vojsci Srbije i kojima se plata isplaćuje iz budžetskih sredstava. Tužilac je civilno lice zaposlen u vojnoj ustanovi koja posluje po principu sticanja i raspodele dobiti, kojem se isplata plate i drugih novčanih naknada vrši isključivo iz ostvarenih prihoda, pri čemu se ustanova u kojoj je zaposlen nalazi u postupku transformacije koji nije okončan, zbog čega tužilac nema svojstvo vojnog službenika ili vojnog nameštenika.

Po shvatanju Vrhovnog kasacionog suda, u ovom sporu je o zahtevu tužioca odlučeno pravilnom primenom materijalnog prava.

Zakonom o zabrani diskriminacije („Službeni glasnik Republike Srbije“, broj 22/09) definisan je pojam „diskriminacija“ i „diskriminatorsko postupanje“ (član 2. stav 1. tačka 1), propisana opšta zabrana diskriminacije i određeni njeni oblici (članovi 4-14). Posebno je u članu 16. stav 1. tog zakona propisana zabrana diskriminacije u oblasti rada, odnosno narušavanje jednakih mogućnosti za zasnivanje radnog odnosa ili uživanje pod jednakim uslovima svih prava u oblasti rada.

U konkretnom slučaju, tužilac ima status civilnog lica na službi u Vojsci Srbije i zaposlen je u vojnoj ustanovi koja obavlja delatnost po principu sticanja i raspodele dobiti. Vojna ustanova u kojoj je tužilac zaposlen nalazi se u postupku transformacije, u skladu sa Uredbom o transformaciji vojnih ustanova koje obavljaju proizvodnu i uslužnu delatnost po principu sticanja i raspodele dobiti i o pravima i obavezama lica na službi u Vojsci Srbije zaposlenim u tim ustanovama („Službeni glasnik Republike Srbije“, broj 58/08 ... 10/13), koju je Vlada Republike Srbije donela na osnovu člana 195. Zakona o Vojsci Srbije. Prema odredbama tog podzakonskog akta (član 9), civilna lica zaposlena u vojnim ustanovama na koje se taj akt odnosi stiču status vojnog službenika ili vojnog nameštenika tek po okončanju procesa njihove transformacije.

Zbot toga nisu osnovani navodi revizije da je tužilac, na osnovu člana 194. stav 1. Zakona o Vojsci Srbije, kao civilno lice na službi u Vojsci Srbije, danom stupanja na snagu tog zakona postao vojni službenik ili vojni nameštenik. Kada je reč o civilnim licima na službi u Vojsci Srbije, zaposlenim u vojnim ustanovama koje posluju po principu sticanja i raspodele dobiti status vojnog službenika ili vojnog nameštenika uređuje Vlada Republike Srbije, i to je učinjeno donošenjem i stupanjem na snagu navedene Uredbe, kojom je taj status za civilna lica zaposlena u tim ustanovama vezan za okončanje procesa transformacije dohodovnih vojnih ustanova.

Sledstveno izloženom, po oceni revizijskog suda, isplatom jednokratne novčane pomoći profesionalnim pripadnicima Vojske Srbije - profesionalnim vojnim licima i civilnim licima na službi u Vojsci Srbije, tužilac nije diskriminisan u oblasti rada. Tužilac jeste civilno lice na službi u Vojsci Srbije, ali se faktički i pravno nalazi u različitom položaju u odnosu na ostala civilna lica u Vojsci, jer je zaposlen u vojnoj ustanovi koja posluje po dohodovnom principu i na koju se primenjuje označena Uredba Vlade Republike Srbije po kojoj civilna lica zaposlena u tim ustanovama stiču status vojnog službenika ili vojnog nameštenika tek okončanjem postupka njihove transformacije. Tužilac do okončanja postupka transformacije vojne ustanove zadržava sva prava po Zakonu o Vojsci Srbije, ali pravo na isplatu plate, naknada i drugih primanja ostvaruje po propisima kojima se uređuje poslovanje tih ustanova.

Iz navedenih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Branislav Bosiljković, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić