Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 4156/18 od 07.06.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je žalba tužioca i potvrđena prvostepena presuda u delu stava prvog izreke kojim je odbijen tužbeni zahtev tužioca da se obaveže tužena Opština Bela Crkva da tužiocu na ime razlike otpremnine isplati iznos od 193.414,77 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 02.03.2017. godine do isplate. Stavom drugim izreke, preinačena je prvostepena presuda u preostalom delu stava prvog izreke i obavezan tuženi JKP „Belocrkvanski komunalac“ da tužiocu na ime razlike otpremnine isplati iznos od 193.414,77 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 02.03.2017. godine, do isplate. Stavom trećim izreke, preinačeno je rešenje o troškovima parničnog postupka sadržano u stavu drugom izreke prvostepene presude i obavezan tužilac da tuženoj Opštini Bela Crkva nakandi troškove parničnog postupka u iznosu od 36.000,00 dinara, a preko tog iznosa zahtev tuženog se odbija. Stavom četvrtim izreke, preinačeno je rešenje o troškovima parničnog postupka sadržano u stavu trećem izreke prvostepene presude i obavezan tuženi JKP „Belocrkvanski komunalac“ da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 63.336,60 dinara, a zahtev tuženog za naknadu troškova parničnog postupka se odbija. Stavom petim izreke, obavezan je tuženi JKP „Belocrkvanski komunalac“ da tužiocu naknadi troškove postupka po žalbi u iznosu od 25.668,30 dinara, dok je stavom šestim izreke, odbijen zahtev tužene Opštine Bela Crkva za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, reviziju je blagovremeno izjavio JKP „Belocrkvanski komunalac“ iz Bele Crkve, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pravilnost pobijane presude, u odnosu na stav drugi, četvrti i peti izreke, na osnovu člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br.72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, niti je učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka predviđena odredbom člana 374. stav 1. ZPP, s obzirom da je drugostepena presuda u svemu u skladu sa zakonom.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu u Društvenom javnom uslužnom preduzeću „Belocrkvanska jezera“ čiji je osnivač Opština Bela Crkva, u periodu od ...1999. godine do ...2008. godine i ostvario ukupan staž osiguranja od 9 godina. Nakon toga je do ...2017. godine bio u radnom odnosu u JP „Direkcija za izgradnju Opštine Bela Crkva“ čiji je osnivač takođe Opština Bela Crkva, kada mu je radni odnos prestao kao tehnološkom višku. Tužiocu je isplaćena i otpremnina, pri čemu je prilikom obračuna uzet u obzir samo radni staž koji je tužilac ostvario kod poslednjeg poslodavca od 8 godina 7 meseci i 23 dana. JP „Direkcija za izgradnju Opštine Bela Crkva“ je prestala da postoji od 01.12.2016. godine usled statusne promene pripajanja JKP „Belocrkvanski komunalac“.

Prvostepeni sud je na osnovu utvrđenog činjeničnog stanja i člana 147. u vezi člana 158. stav 3. Zakona o radu, zaključio da nema mesta primeni člana 62.stav 2. tačka 3. Zakona o privrednim društvima, bez obzira što je Opština Bela Crkva osnivač i JPU „Belocrkvanska jezera“ i JP „Direkcija za izgradnju Opštine Bela Crkva“, te da tuženi nisu pasivno legitimisani u ovom sporu, pa je odbio tužbeni zahtev tužioca.

Drugostepeni sud je odlučujući o žalbi tužioca zaključio da je pravilno odbijen tužbeni zahtev tužioca u odnosu na Opštinu Bela Crkva, jer ista nije aktivno legitimisana u ovom sporu. Međutim, u odnosu na tuženog JKP „Belocrkvanski komunalac“ je preinačio prvostepenu presudu za isplatu razlike otpremnine i usvojio tužbeni zahtev. Ovo iz razloga što se zaposlenom prilikom utvrđivanja visine otpremnine pri prestanku radnog odnosa kao tehnološkom višku računa i vreme provedeno u radnom odnosu kod poslodavca prethodnika ukoliko se radi o povezanim licima. Prema stavu drugostepenog suda DJUP „Belocrkvanska jezera“ kod koga je tuženi bio u radnom odnosu i tuženi JKP „Belocrkvanski komunalac“ kao pravni sledbenik tužiočevog poslodavca JP „Direkcija za izgradnju Opštine Bela Crkva“ predstavljaju povezana lica, u smislu člana 62. stav 2. tačka 3. Zakona o privrednim društvima, kao i člana 17. stav 3. Zakona o javnim preduzećima.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda pravilno je drugostepeni sud primenio materijalno pravo, kada je preinačio prvostepenu presudu, usvojio tužbeni zahtev i obavezao tuženog JKP „Belocrkvanski komunalac“ da tužiocu isplati razliku otpremnine.

Odredbom člana 158. stav 3. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, br.24/05...75/14), propisano je da se za utvrđivanje visine otpremnine računa i vreme provedeno u radnom odnosu kod poslodavca prethodnika u slučaju statusne promene i promene poslodavca u smislu člana 147. ovog zakona, kao i kod povezanih lica sa poslodavcem u skladu sa zakonom.

Odredbom člana 62. Zakona o privrednim društvima („Službeni glasnik RS“, br.36/11 i 5/15) propisano je da se povezanim licima u smislu ovog zakona u odnosu na određeno pravno lice, smatra pod tačkom 3. pravno lice koje zajedno sa tim pravnim licem pod kontrolom trećeg lica, a stavom 5. istog člana propisano je da kontrola u smislu stava 2. ovog člana podrazumeva pravo ili mogućnosti jednog lica, da samostalno ili sa drugim licem koje sa njim zajednički deluju, vrši kontrolni uticaj na poslovanje drugog lica putem učešća u osnovnom kapitalu, ugovora ili prava na imenovanje većine direktora, odnosno članova nadzornog odbora.

Odredbom člana 76. Zakona o javnim preduzećima („Službeni glasnik RS“, broj 15/16), propisano je da se na sva pitanja koja nisu posebno uređena ovim zakonom odnosno zakonom kojim su određene delatnosti od opšteg interesa, a odnosi se na javna preduzeća, shodno primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje pravni položaj privrednih društava koji se odnosi na društvo sa ograničenom odgovornošću. Članom 17. stav 3. istog zakona propisano je da predsednika ili članove nadzornog odbora javnog preduzeća čiji je osnivač jedinica lokalne samouprave imenuje organ određen statutom jedinice lokalne samouprave, na period od četiri godine od kojih je jedan član nadzornog odbora iz reda zaposlenih.

Polazeći od sadržine navedenih zakonskih odredbi, pravilan je zaključak u pobijanoj presudi da DJUP „Belocrkvanska jezera“ kod koga je tuženi bio u radnom odnosu i tuženi JKP „Belocrkvanski komunalac“ kao pravni sledbenik tužiočevog poslodavca JP „Direkcija za izgradnju Opštine Bela Crkva“ predstavljaju povezana lica. Ovo naročito u situaciji kada Opština Bela Crkva, kao osnivač, vrši kontrolni uticaj kroz nadzor i izbor članova nadzornog odbora JKP „Belocrkvanski komunalac“, a isto proizlazi i iz Statuta Opštine Bela Crkva. Naime, Skupština opštine imenuje i razrešava nadzorni odbor javnih preduzeća čiji je osnivač, iz čega proizlazi da javna preduzeća čiji je osnivač tužena opština predstavljaju povezana lica, jer se nalaze pod kontrolom trećeg lica osnivača (opštine). Tako prema shvatanju ovog suda, a suprotno navodima revizije, u pitanju su privredna lica koja su povezana, u smislu člana 62. Zakona o privrednim društvima i člana 17. stav 3. Zakona o javnim preduzećima, te nije bilo nužno ispuniti uslove iz člana 147. Zakona o radu. U konkretnom slučaju, tužiocu pripada otpremnina u punom iznosu, i to u visini u koju se računa vreme koje je tužilac proveo u radnom odnosu kod povezanih lica sa poslodavcem u skladu sa članom 158. stav 3. Zakon o radu. U tom smislu, navedeno materijalno pravni okvir nije pružao mogućnost tuženom JKP „Belocrkvanski komunalac“ da tužiocu isplati otpremninu u manjem iznosu samo dok je radio u ovom preduzeću.

Iz navedenih razloga Vrhovni kasacionio sud je na osnovu člana 414. stav 1. ZPP odlučio kao u stavu prvom izreke, dok je stavom drugim odbio zahtev tuženog za naknadu troškova revizijskog postupka primenom odredbe člana 165. ZPP, jer po reviziji tuženi nije uspeo.

Ispitujući dozvoljenost revizije, u odnosu na stav prvi, treći i šesti izreke, u smislu člana 410. stav 2. tačka 4. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija nije dozvoljena.

U ovom delu odbijen je tužbeni zahtev tužioca u odnosu na Opštinu Bela Crkva, jer ista nije pasivno legitimisana u ovom sporu, pa tužilac nema pravni interes da u ovom delu revidira na pobijanu presudu.

Na osnovu iznetog, primenom člana 413. u vezi člana 410. stav 2. tačka 4. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u stavu trećem izreke.

Predsednik veća – sudija

Biserka Živanović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić