Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu po odredbi člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ broj 72/11...18/20), i našao da revizija tužilje nije osnovana.

Pobijana presuda je doneta bez bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Pored toga što je u reviziji ukazano da je došlo do bitne povrede postupka, revident nije posebno ukazao niti opredelio u čemu bi se takva povreda sastojala, odnosno koja odredba Zakona o parničnom postupku je povređena. Iz ovih razloga pozivanje na bitnu povredu odredaba parničnog postupka, kao revizijski razlog iz člana 407. Zakona o parničnom postupku je bez uticaja u revizijskom postupku prilikom ispitivanja pobijane drugostepene presude.

Prema činjeničnom stanju na kome su zasnovane nižestepene odluke tužilja je bila u radnom odnosu kod tuženog po osnovu ugovora o uređivanju prava, obaveza i odgovornosti broj ...-.../... od 06.07.2006. godine, na poslovima medicinske sestre ... odeljenja OJ Opšta bolnica ... – Zdravstvenog centra u ..., sa koeficijentom za obračun zarade u visini od 10,10. Rešenjem o raspoređivanju zaposlenog na poslove i određivanju zarade broj ...-.../... od 28.05.2007. godine tužilji je utvrđen koeficijent za isplatu zarade od 13,11. Internim dogovorom, u okviru ... odeljenja Zdravstvenog centra ... definisano je 8 postelja u okviru celokupnog posteljnog fonda predviđeno za delatnost nefrologije, za zbrinjavanje pacijenata sa hroničnom bubrežnom insuficijencijom, na kojim poslovima je radila tužilja. Navedeni poslovi podrazumevali su pored rada sa redovnim pacijentima i rad sa pacijentima koji idu na dijalizu, ali ne i samo pružanje intenzivne nege odnosno dijaliziranje pacijenata. Iz mišljenja RFZZO – Filijale za Pčinjski okrug od 23.10.2012. godine proizlazi da je, imajući u vidu da je u okviru celokupnog fonda postelja na ... odeljenju definisano 8 postelja za zbrinjavanje pacijenata sa hroničnom, bubrežnom insuficijencijom, koeficijent za obračun zarade moguće odobriti za 4 medicinske sestre od postojećeg broja medicinskih sestara sa ... odeljenja. Tokom postupka je utvrđeno da je medicinskim sestrama zaposlenim u dnevnoj bolnici za dijalizu dodeljen koeficijent za obračun zarade u visini od 13,57, dok je tužilji, kao i drugim zaposlenim na ... odeljenju, navedeni koeficijent isplaćivan samo u periodu od tri meseca u toku godine po osnovu rešenja o uvećanom koeficijentu, a u ostalim mesecima joj nije isplaćivana uvećana zarada za rad na nefrologiji, za koju tužilja smatra da joj pripada i koja predstavlja predmet tužbenog zahteva koji je preciziran u skladu sa nalazom veštaka ekonomske struke.

Na temelju tako utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud zaključuje da je tužbeni zahtev tužilje osnovan jer je tužilja obavljala rad sa nefrološkim bolesnicima i da su kontinuirano na lečenju bili nefrološki bolesnici, te da je tuženi isplatom zarade sa uvećanim koeficijentom za pojedine mesece u toku godine (tri meseca) učinio nespornim da tužilji pripada pravo na razliku zarade po uvećanom koeficijentu, zbog čega je tužbeni zahtev tužilje usvojen i obavezan je tuženi da tužilji isplati razliku od isplaćene do pripadajuće zarade po koeficijentu 13,57 za rad sa nefrološkim pacijentima.

Suprotno stanovištu prvostepenog suda, drugostepeni sud je primenom Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu plata („Službeni glasnik RS“ broj 44/2001...8/2013) zaključio da ne postoji aneks ugovoru o radu koji predviđa uvećani koeficijent za isplatu zarade tužilje, te da su medicinske sestre primale uvećani koeficijent od 13,57, jer je direktor tuženog kada su postojala sopstvena sredstva njihovu zaradu uvećavao periodično donošenjem rešenja, odnosno da je tuženi u skladu sa mišljenjem RFZZO imao odobrenje za isplatu uvećanog koeficijenta za 4 medicinske sestre na ... odeljenju, ali je organizovao rad na takav način da je tuženi uvećani koeficijent obračunavao i isplaćivao svakoj od medicinskih sestara sa tog odeljenja tokom tri meseca u toku kalendarske godine na osnovu internog dogovora. Posebno drugostepeni sud ističe da tužilja nije obavljala rad isključivo sa nefrološkim pacijentima, te da joj se ne može priznati uvećani koeficijent koji pripada medicinskim sestrama koje rade na intenzivnoj nezi, dok je tužiljin rad sa nefrološkim pacijentima vrednovan i isplaćivan jednako kao i ostalim medicinskim sestrama, srazmerno broju medicinskih sestara i broju postelja na ... odeljenju, u skladu sa organizacijom rada i sredstvima koje je tuženi ostvarivao po osnovu mišljenja RFZZO.

Revizijom tužilja ističe da je drugostepeni sud pogrešno primenio materijalno pravo. Po stavu revidenta tuženi je bio dužan da u skladu sa mišljenjem RFZZO zaključi aneks ugovora sa brojem medicinskih sestara za koje je dato odobrenje za isplatu uvećanog koeficijenta. U reviziji se ističe da je tužilja ceo period utuženja radila sa nefrološkim pacijentima, te da je za svoj rad plaćena samo 3 meseca godišnje, kao i da su netačni navodi drugostepenog suda da okolnost što tužilja nije radila isključivo sa nefrološkim pacijentima utiče na uvećanu zaradu jer i u periodu kada joj je priznato to pravo nije radila isključivo sa nefrološkim pacijentima.

Ceneći revizijske navode tužilje, Vrhovni kasacioni sud nalazi da je pravilna odluka drugostepenog suda.

Naime, Zakonom o platama u državnim organima i javnim službama ("Službeni glasnik RS", broj 34/2001...21/2016) uređen je način utvrđivanja plata, dodataka, naknada i drugih primanja, između ostalog i licima zaposlenih u javnim službama koje se finansiraju iz doprinosa za obavezno socijalno osiguranje, i to tako što se plate utvrđuju množenjem osnovice koeficijentom, sa mogućnošću dodataka na platu, te da visinu i koeficijent utvrđuje Vlada RS, koja je u okviru svojih ovlašćenja donela Uredbu o koeficijentima za obračun i isplatu plata zaposlenih u javnim službama ("Službeni glasnik RS", broj 44/2001....8/2013), koja u tački 13. utvrđuje koeficijente za zaposlene u zdravstvenim ustanovama, te su u zavisnosti od konkretnih poslova u okviru zdravstvene nege propisani različiti koeficijenti, tako što je za zdravstvenu nega hospitalizovanih bolesnika u intenzivnoj nezi, operacionoj sali, hemoterapiji, onkologiji, psihijatriji, hitni prijem bolesnika, specijalne poslove u galenskoj laboratoriji, neodložnu pomoć u kući, hitnu medicinsku pomoć, specijalizovane poslovi zubne tehnike na izradi zubnih pomagala, kućno lečenje, rendgen kabinet, laboratorijske analize, poslove sanitetskog transporta uz pružanje hitne medicinske pomoći i rukovanje instalisanim sistemima u vozilu i specijalne poslove u galenskoj laboratoriji predviđen koeficijent 13,57, a za poslove zdravstvene nege hospitalizovanih bolesnika i uže specijalizovane poslove zdravstvene nege u primarnoj, ambulantno-polikliničkoj i stomatološkoj zaštiti, poslove zubne tehnike, EEG, EKG, razvojna savetovališta, savetovališta za dijabet predviđen je koeficijent 13,11.

U konkretnom slučaju, tokom postupka je utvrđeno da tužilja tokom obavljanja poslova nije radila isključivo sa nefrološkim pacijentima, niti je vršila dijaliziranje pacijenata odnosno utvrđeno je da tužilja nije pružala intenzivnu negu nefrološkim pacijentima, pa samim tim nije dokazala postojanje pravnog osnova za svoje potraživanje imajući u vidu da za rad koji je tužilja obavljala nije propisan uvećani koeficijent na kome tužilja temelji tužbeni zahtev. Periodično uvećanje zarade predstavlja način organizovanja isplate na osnovu uvećanog koeficijenta koje je vršeno u skladu sa mišljenjem RFZZO i internim dogovorom, te kao takvo ne može predstavljati osnov za trajno uvećanje zarade. Stoga je pravilno drugostepeni sud odbio tuženi zahtev tužilje u celosti kao neosnovan.

Nisu osnovani navodi revidenta da je netačno drugostepeni sud istakao da okolnost što tužilja nije radila isključivo sa nefrološkim pacijentima utiče na uvećanu zaradu, jer i u periodu kada joj je priznato to pravo nije radila isključivo sa nefrološkim pacijentima. Naime, obračun i ispatu zarade tuženi je pravilno vršio u skladu sa koeficijentom propisanim rešenjem o raspoređivanju tužilje kao zaposlene, a imajući u vidu poslove koje je tužilja obavljala i koji se ne mogu podsvesti pod poslove za koje je predviđen koeficijent od 13,57, s obzirom da je za uvećani koeficijent bilo potrebno da radi i sa pacijentima na intenzivnoj nezi, odnosno poslove dijalize, koje poslove tužilja nije obavljala. Okolnost da je tužilji rešenjima privremeno uvećavan koeficijent za tri meseca u toku svake kalendarske godine u spornom periodu, nema niti može imati obavezujuću pravnu snagu za celokupan utuženi period, jer se radilo o internom dogovoru sprovedenom u skladu sa mišljenjem RFZZO.

Na osnovu izloženog, Vrhovni kasacioni sud je primenom člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku odbio reviziju tužilje kao neosnovanu i odlučio kao u izreci presude.

Predsednik veća-sudija,

Branko Stanić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić