Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je blagovremeno izjavio reviziju, zbog pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu, u smislu odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni sud je našao da revizija tužioca osnovana.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, rešenjem nadležnog organa tužene od 16.01.2003. godine tužilac je primljen u radni odnos u MUP RS-Uprava za zajedničke poslove u Upravu za borbu protiv organizovanog kriminala na upražnjeno radno mesto ... u Odeljenju za posebne akcije, Uprave za borbu protiv organizovanog kriminala od 23.12.2002. godine u svojstvu ... . Rešenjem nadležnog organa tužene od 01.08.2003. godine, tužilac je raspoređen na radno mesto ... u Odeljenju za posebne akcije, Uprave za borbu protiv organizovanog kriminala utvrđeno pod rednim brojem ... u Pravilniku o sistematizaciji radnih mesta u Ministarstvu unutrašnjih poslova i postavljen u čin ... . Rešenjem tužene od 04.01.2006. godine tužilac je raspoređen sa 01.01.2006. godine na radno mesto ... (...) u Odeljenju za opservaciju i dokumetovanje Službe za borbu protiv organizovanog kriminala, Uprave kriminalističke policije. Rešenjem tužene od 19.01.2009. godine tužilac je sa radnog mesta ..., Uprava kriminalističke policije sa 01.02.2010. godine premešten na radno mesto ... (...), Odeljenje za suzbijanje organizovanog kriminala, Služba za borbu protiv organizovanog kriminala. Rešenjem nadležnog organa tužene od 25.02.2010. godine tužiocu su utvrđeni koeficijenti za obračun plate. Tužilac je sa danom 01.06.2012. godine rešenjem tužene raspoređen na radno mesto ... u Odeljenju za suzbijanje organizovanog opšteg kriminala, Služba za borbu protiv organizovanog kriminala. Rešenjem tuženog od 19.06.2014. godine tužiocu je utvrđen ukupan koeficijent za obračun i isplatu plate od 2,700. Rešenjem tužene od 18.06.2015. godine, tužilac, ... zaposlen u MUP-u na radnom mestu ... (...) Odeljenje za suzbijanje organizovanog opšteg kriminala, Služba za borbu protiv organizovanog kriminala, Uprava kriminalističke policije, trajno je premešten u svom znanju na radno mesto ... (...) u Odeljenju za suzbijanje organizovanog opšteg kriminala u Službi za borbu protiv organizovanog kriminala, Uprave kriminalističke policije. Veštačenjem od strane veštaka finansijske struke utvrđeno je da prema prvoj varijanti sa punom zaradom i dodacima na zaradu ukupna razlika visine punih zarada sa dodacima na zaradu koje je tužilac ostvario na radnom mestu u Službi za borbu protiv organizovanog kriminala, Uprava kriminalističke policije i visine punih zarada sa dodacima na zaradu koje bi tužilac ostvario za period od 01.07.2013. godine do 31.07.2016. godine iznosi 1.769.954,49 dinara, sa pripadajućim kamatama od dana dospelosti, a prema drugoj varijanti nalaza i mišljenja bez dodataka na zaradu ukupna razlika visine zarada bez dodataka na zaradu koju je tužilac ostvario na radnom mestu u Službi za borbu protiv organizovanog kriminala i visine zarada koju bi tužilac ostvario bez dodataka na zaradu za navedeni sporni period iznosi 1.387.906,06 dinara. Sudski veštak je kao polaznu osnovu za obračunavanje dvostruke plate uzeo zaradu koju je tužilac ostvario pre stupanja na Službu za borbu protiv organizovanog kriminala 01.02.2010. godine, jer je tužilac, saslušan u svojstvu stranke, između ostalog izjavio da je u SBPOK-u radio od februara 2010. godine.

Prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev u varijanti nalaza bez dodataka na platu u iznosu od 1.387.907,06 dinara sa obrazloženjem da je dosuđen manje isplaćen iznos plate bez dodataka propisanih odredbama člana 23. od 28. Zakona o platama državnih službenika i nameštenika (osnovna plata) čiju je visinu sud utvrdio iz nalaza i mišljenja sudskog veštaka koji je prihvatio.

Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu odbijanjem tužbenog zahteva sa obrazloženjem da tužilac nije predložio dopunsko veštačenje kojim bi se eventualna razlika plate za utuženi period obračunavala na bazi dvostruke plate iz meseca koji je prethodio mesecu prelaska u službu – decembar 2005. godine, bez dodataka na platu koji su utvrđeni zakonom i bez uzimanja u obzir promena osnovne plate tužioca za utuženi period, pa po oceni tog suda tužilac nije dokazao visinu svog potraživanja, odnosno osnovanost svog potraživanja, jer je teret dokazivanja bio na njemu u smislu odredbi člana 228. i 231. ZPP.

Po oceni Vrhovnog suda, pravni zaključak nižestepenih sudova se ne može prihvatiti jer je zasnovan na pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Članom 104. stav 1. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, br. 24/05... 32/13), propisano je da zaposleni ima pravo na odgovarajuću zaradu koja se utvrđuje u skladu sa zakonom, opštim aktom i ugovorom o radu.

Prema odredbi člana 18. stav 1. Zakona o organizaciji i nadležnosti državnih organa u suzbijanju organizovanog kriminala, korupcije i drugih posebno teških krivičnih dela („Službeni glasnik RS“, br. 72/09... 32/13), koja je važila u utuženom periodu, lica koja obavljaju poslove i zadatke u državnim organima posebnim organizacionim jedinicama iz ovog zakona imaju pravo na platu koja ne može biti veća od dvostrukog iznosa plate koju bi ostvarila lica zaposlena na odgovarajućim poslovima i zadacima u Tužilaštvu za organizovani kriminal, Višem sudu u Beogradu, Apelacionom sudu u Beogradu, ministarstvu nadležnom za unutrašnje poslove i Okružnom zatvoru u Beogradu. Saglasno stavu 2. navedenog člana zakona, plate lica iz stava 1. ovog člana uređuje Vlada.

Odredbom člana 2. stav 1. Uredbe o platama, lica koja obavljaju poslove u posebnim organizacionim jedinicama državnih organa nadležnih za suzbijanje organizovanog kriminala, propisano je da se plata starešine Službe i zamenika starešine Službe i ovlašćenog službenog lica u Službi, rukovodioca i zamenika rukovodioca Posebne pritvorske jedinice i zaposlenog na poslovima obezbeđenja u Posebnoj pritvorskoj jedinici obračunava i isplaćuje u dvostrukom iznosu plate koju su ostvarivali na poslovima sa kojih su stupili na rad u organizacione jedinice iz člana 1. ove Uredbe.

Članom 3. stav 2. iste Uredbe propisano je da zaposleni u Službi koji nema svojstvo ovlašćenog službenog lica ima pravo na platu u dvostrukom iznosu plate koja se obračunava i isplaćuje zaposlenom na odgovarajućem radnom mestu u sedištu Ministarstva unutrašnjih poslova. Stavom 5. navedenog člana Uredbe, predviđeno je da se prilikom obračunavanja dvostrukog iznosa plata u smislu st. 1-4. ovog člana, ne uzimaju u obzir dodaci na platu utvrđeni zakonom.

Prema pravnom stavu Vrhovnog kasacionog suda, usvojenom 13.10.2020. godine, zaposleni koji su pre stupanja na rad u Službu za borbu protiv organizovanog kriminala i Službu za otkrivanje ratnih zločina bili radno angažovani u MUP-u imaju pravo na dvostruki iznos plate koju bi ostvarili na poslovima i zadacima u tom ministarstvu uz ograničenje iz odredbe člana 18. stav 1. Zakona o organizaciji i nadležnosti državnih organa u suzbijanju organizovanog kriminala, korupcije i drugih posebno teških krivičnih dela. Dakle, navedenim zakonom i pomenutom Uredbom ustanovljeno je pravo tužioca, kao lica zaposlenog u Službi za borbu protiv organizovanog kriminala na isplatu dvostrukog iznosa plate koju bi ostvarivao u spornom periodu (od 01.07.2013. godine do 31.07.2016. godine) u odnosu na visinu osnovne plate koju bi primao na mesečnom nivou na radnom mestu na kome je bio prethodno radno angažovan do momenta premeštaja u pomenutu službu. To podrazumeva da svako uvećanje osnovne mesečne plate na ranijem radnom mestu posledično dovodi do uvećanja dvostrukog iznosa njene osnovne plate kod Službe za borbu protiv organizovanog kriminala.

Kod navedenog, Vrhovni sud ukazuje da je drugostepeni sud pogrešno zaključio da se razlika plate za utuženi period obračunava na bazi dvostruke plate iz meseca koji je prethodio mesecu prelaska u službu – decembar 2005. godine, bez dodataka na platu koji su utvrđeni zakonom i bez uzimanja u obzir promena osnovne plate tužioca prilikom odmeravanja dvostrukog iznosa mesečne osnovne plate tužioca, nakon raspoređivanja na radnom mestu u Službu za borbu protiv organizovanog kriminala. Ovo iz razloga što je kao merilo za obračun dvostrukog iznosa osnovne plate u čitavom spornom periodu prihvatio samo onaj iznos koji je tužiocu isplaćen u mesecu koji je prethodio raspoređivanju na radno mesto u Službu za borbu protiv organizovanog kriminala, pri čemu ne uzima u obzir promene u visini osnovne plate koje su usledile u pomenutom spornom periodu obračuna, pa pošto tužilac nije predložio veštačenje po tom stavu, preinačio je prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev.

Osnovano se revizijskim navodima osporava stav drugostepenog suda suda na kome je zasnovana odluka o odbijanju tužbenog zahteva. Za pravilno odlučivanje o tužbenom zahtevu, i samim tim pravilnu primenu materijalnog prava iz citiranih zakonskih odredbi, treba uzeti u obzir promene u visini osnovne plate tužioca koje su usledile u spornom periodu obračuna i u vezi sa tim pravilno i potpuno utvrditi činjenično stanje.

Imajući u vidu navedeno drugostepeni sud će, u ponovnom postupku, razjasniti sve okolnosti od značaja za donošenje odluke u ovoj pravnoj stvari na koje je ukazano ovim rešenjem i pravilnom primenom materijalnog prava doneti pravilnu i zakonitu odluku.

Saglasno izloženom, odlučeno je kao u stavu drugom izreke na osnovu člana 416. stav 2. ZPP.

Predsednik veća - sudija

Branislav Bosiljković, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković