Prema članu 441. ZPP propisano je da je revizija dozvoljena u sporovima zasnivanja trajanja i prestanka radnog odnosa.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'', br. 72/11... 10/23) i utvrdio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti niti je učinjena neka druga bitna povreda odredaba ZPP.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu kod tuženog do 26.11.2020. godine kada je rešenjem načelnika Opštinske uprave broj ...-... utvrđeno da AA, koji faktički radi kao ... Odeljenja za ... u Opštinskoj upravi Opštine Sjenica, nakon što mu je prestao radni odnos u Opštinskoj upravi Opštine Sjenica na osnovu rešenja Opštinskog veća Opštine Sjenica broj ...-.../...-.. od 05.12.2011. godine, nije zasnovao radni odnos u Opštinskoj upravi Opštine Sjenica na osnovu rešenja Opštinskog veća Opštine Sjenica broj ...-.../...-... od 29.03.2013. godine i kojim je postavljen za ... Opštinske uprave na period od pet godina bez raspisivanja javnog oglasa od strane Opštinskog veća Opštine Sjenica u smislu člana 56. stav 1. ZLS, a potom razrešen sa navedene dužnosti rešenjem Opštinskog veća Opštine Sjenica broj ...-.../...-... od 28.05.2014. godine niti je zasnovao radni odnos drugim rešenjima Opštinske uprave kojim je raspoređen sa jednog na drugo radno mesto u Opštinskoj upravi: (rešenje broj ...-.. od 12.06.2014. godine, rešenje broj ...-... od 07.04.2015. godine, rešenje broj ...-... od 13.06.2016. godine, rešenje broj ...-... od 08.02.2017. godine, rešenje broj ...-... od 24.01.2018. godine). Stavom drugim pobijanog rešenja utvrđeno je da tužilac ima nezakonitu državinu rada počev od 05.12.2011. godine, pa mu dalji faktički rad u Opštinskoj upravi Opštine Sjenica prestaje donošenjem navedenog rešenja. Tužilac je na osnovu rešenja Opštinske uprave Opštine Sjenica broj ...-... od 24.01.2018. godine trajno premešten na radno mesto ... Odeljenja za ..., koji poslovi su predviđeni pod rednim brojem ... Pravilnika o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta u Opštinskoj upravi Opštine Sjenica broj 06-1/17-2 od 20.01.2017. godine. Utvrđeno mu je zvanje samostalni savetnik a navedeno rešenje se primenjuje od 25.11.2018. godine, koje je poslove obavljao sve do 26.11.2020. godine. Protiv rešenja načelnika Opštinske uprave broj ...-... od 26.11.2020. godine, tužilac je pokrenuo i upravni spor pred Upravnim sudom nakon što mu je odbijen prigovor od strane drugostepenog organa.

Pri ovako utvrđenom činjeničnom stanju, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev i utvrdio da radni odnos tužioca kod Opštinske uprave Opštine Sjenica i dalje traje i obavezao tuženu da ga rasporedi na poslove i radne zadatke koji odgovaraju njegovoj stručnoj spremi. Zaključio je da je rešenje načelnika Opštinske uprave Opštine Sjenica broj ...-... od 26.11.2020. godine nezakonito.

Drugostepeni sud nije prihvatio ovakvu pravnu argumentaciju prvostepenog suda nalazeći da u konkretnom slučaju treba primeniti odredbe Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave („Službeni glasnik RS“, br. 21/16, 113/17) kojim je u članu 7. propisano ko uređuje prava i dužnosti radnog odnosa zaposlenih u organima tih jednica. Prema članu 170. citiranog zakona propisano je da se akt kojim se odlučuje o pravima i obavezama i odgovornostima službenika iz radnog odnosa donosi u formi rešenja saglasno zakonu kojim se uređuje opštinski upravni postupak ima karakter upravnog akta ako tim zakonom drukčije nije određeno. Prema članu 170. stav 1. naznačenog zakona žalba se izjavljuje u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja a o žalbi odlučuje Žalbena komisija u jedinici lokalne samouprave. Prema članu 176. citiranog zakona protiv odluke o Žalbenoj komisiji može se pokrenuti upravni spor. Iz toga proizlazi zaključak da se u ovom slučaju ne može primeniti odredba člana 32. stav 2. Zakona o radu koji propis daje mogućnost radno angažovanom licu da može u postupku pred sudom tražiti utvrđenje da je u radnom odnosu. Međutim, u konkretnom slučaju tužilac nije bio radno angažovan kod tužene bez ugovora o radu već mu je radni odnos prestao, a u toku je postupak pred nadležnim sudom u kome se ceni zakonitost rešenja o prestanku radnog odnosa (upravni sud) pa je stoga tužbeni zahtev tužioca neosnovan. Ocena zakonitosti navedenog rešenja u ovom postupku ne može biti prethodno pitanje o kome će se odlučivati u ovom postupku i koja odluka će imati dejstvo samo u ovom postupku u smislu člana 12. ZPP jer bi odlučivanje na navedeni način izazvalo pravnu nesigurnost. Ovo iz razloga što bi utvrđivanje da je navedeno rešenje nezakonito dovelo do utvrđenja „da radni odnos tužioca još uvek traje“ koja odluka ne bi mogla egzistirati u pravnom prometu i istovremeno sa eventualnom odlukom nadležnog suda da je rešenje o prestanku radnog odnosa tužioca zakonito jer su pravne posledice ovakvih odluka različite. Stoga je preinačena prvostepena presuda i tužbeni zahtev odbijen kao neosnovan.

Po oceni Vrhovnog suda, pravna argumentacija drugostepenog suda je pravilna.

Naime, evidentno je da je tužilac stupio na radno mesto ... – ... Odeljenja za ... u Opštinskoj upravi Opštine Sjenica. Doneto je rešenje Opštinskog veća Opštine Sjenica 05.12.2011. godine. Takvo imenovanje ne predstavlja zasnivanje radnog odnosa u smislu Zakona o radu već se u takvim slučajevima primenjuju odredbe Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave. Tužilac je kasnije razrešen naznačene dužnosti i premešten na radno mesto ... Odeljenja za ... . Međutim, doneto je rešenje 26.11.2020. godine od strane načelnika Opštinske uprave kojim je utvrđeno da tužilac ima „nezakonitu državinu rada“ počev od 05.12.2011. godine te da mu radni odnos prestaje. Prema članu 171. stav 1. naznačenog Zakona o žalbi na rešenje prvostepenog organa odlučuje nadležno veće opštine. Tužilac je uložio prigovor ali je prigovor odbijen pa je isti u smislu člana 176. naznačenog zakona pokrenuo upravni spor koji je još uvek u toku. Iz toga jasno proizlazi da se u ovom postupku ne može odlučivati o ovako postavljenom tužbenom zahtevu jer se radi o činjenici čije utvrđenje nije predviđeno ni zakonom, a ni drugim propisom u smislu odredbe člana 194. stav 3. ZPP. Stoga je pravilno postupio drugostepeni sud kada je preinačio prvostepenu odluku i odbio tužbeni zahtev tužioca.

Shodno napred iznetom ne mogu se prihvatiti navodi iz revizije tužioca jer u ovakvoj situaciji ne može doći do primene odredbe člana 32. stav 2. Zakona o radu. Ovo iz razloga što tužilac nije bio angažovan bez ugovora o radu već mu je radni odnos prestao shodno odredbama Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave, Naznačeni spor se može rešiti jedino u okviru nadležnosti Upravnog suda a koji postupak je u toku. Neprihvatljivi su i navodi da se na ovakav način povređuje odredba člana 32. Ustava Republike Srbije koji garantuje povredu prava na pravično suđenje, ovo iz razloga što je evidentno da pozitivni propisi upućuju da se ovaj spor ima rešiti pred nadležnim upravnim sudom.

Na osnovu izloženog, Vrhovni sud je primenom odredbe člana 414. stav 1. ZPP odlučio kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Gordana Komnenić,s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković