Apelacioni sud u Novom Sadu je, presudom Gž1 1985/19 od 25.06.2020. godine, stavom prvim izreke preinačio presudu Osnovnog suda u Zrenjaninu P1 154/17 od 07.03.2019. godine i obavezao tuženog da tužiocu isplati, po osnovu nakade troškova za vreme provedeno na službenom putu u inostranstvu još i iznos od 136.644,00 dinara, sa zateznom kamatom od 04.02.2017. godine do isplate (pored dosuđenog iznosa od 242.117.00 dinara), kao i iznos od 2.727,83 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu Narodne banke Srbije u vreme isplate, sa zateznom kamatom u visini kamatne stope Centralne evropske banke od 04.02.2017. godine do isplate. Stavom drugim izreke, preinačeno je rešenje o troškovima postupka sadržanu u prvostepenoj presudi i obavezan tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 82.819,36 dinara, sa zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate, a preko dosuđenog iznosa od 82.819,36 dinara do traženog iznosa od 521.500,00 dinara, sa pripadajućom zateznom kamatom, odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova parničnog postupka. Stavom trećim izreke, u preostalom delu odbijena je žalba i potvrđena prvostepena presuda u preostalom, odbijajućem delu. Stavom četvrtim izreke odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka u iznosu od 190.000,00 dinara.

Protiv preinačujućeg dela pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je izjavio blagovremenu reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu odluku, primenom odredbe člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'' br. 72/11...87/18), i utvrdio da je revizija tuženog osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu kod tuženog u periodu od 01.12.2008. godine do 04.01.2017. godine, na poslovima vozača teretnog motornog vozila. U tom periodu kod tuženog su bile u primeni dve odluke o naknadi troškova za službeni put u inostranstvo i to: od 10.09.2012. godine i od 01.03.2015. godine. Tim odlukama je, između ostalog, bilo predviđeno pravo vozača na stimulativnu naknadu, a kao osnovno merilo za utvrđivanje kvaliteta obavljenog posla predviđena je potrošnja goriva po kilometru u odnosu na normativ utvrđen za vozilo kojim se obavlja posao, uzimajući u obzir i vrstu tereta koji se prevozi tako da se uvećanje ili smanjenje stimulativne naknade izračunava množenjem razlike (u litrima) između stvarno potrošene količine goriva i utvrđenog normativa od 0,95 evra. Pre polaska na put, svaki vozač pa i tužilac, je dobijao akontaciju u novcu (nešto u dinarima i u evrima ili u valuti zemlje kroz koju prolaze), za troškove koje će imati na putu (putarina, terminali, špedicija i slično). Po povratku sa puta vozači su se razduživali što je podrazumevalo dostavljanje svih dokumenata koji su pratili robu, računa kao i dokaza o utrošenom novcu primljenom na ime akontacije.

Na putnom nalogu je vršen i obračun naknade troškova za službeni put u inostranstvo tj. dnevnica, zatim troškova za utrošak goriva u odnosu na normativ i troškova telefona vozača (preko limita i popusta). Veštačenjem je utvrđeno da je tuženi tužiocu obračunavao i isplaćivao dnevnice, uz korekciju za manje utrošak goriva od normiranog (stimulativna naknada) i isplaćenu akontaciju, kao i za troškove telefona preko dozvoljenog limita tako što su podaci o stvarnom utrošku goriva kao i potrošnji po normi iskazani na svakom putnom nalogu, dok je za službene razgovore tužilac imao besplatnu liniju pa je tuženi razgovore koji su ostvareni van besplatne linije tretirao kao privatne. Takođe je utvrđeno da su tužiocu isplaćeni pripadajući iznosi dnevnica za obavljeni službeni put u inostranstvo, u spornom periodu, prema putnim nalozima, i to delom u evrima, delom u dinarima.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se tuženi obaveže da mu isplati ukupan iznos od 14.870,16 evra, u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu dinara kod Narodne banke Srbije u vreme isplate, sa pripadajućom kamatom i u delu preko dosuđenog iznosa od 242.117,00 dinara do traženog iznosa od 1.114.353,00 dinara, sa pripadajućom kamatom od 04.02.2017. godine do isplate, u smislu odredbe člana 186. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/05 ... 75/14) pošto je veštačenjem utvrđeno da su tužiocu isplaćeni pripadajući iznosi dnevnica za obavljeni službeni put u inostranstvo, prema putnim nalozima, delom u evrima, delom u dinarima, sa uračunatom korekcijom za manji utrošak goriva od normiranog (stimulativna naknada) a da je tuženi od dinarske vrednosti, umanjio troškove telefona preko dozvoljenog limita.

Drugostepeni sud je, pobijanom delom presude, preinačio prvostepenu presudu i tuženog obavezao da tužiocu isplati po osnovu naknade troškova za vreme provedeno na službenom putu u inostranstvu iznos od još 136.644,00 dinara, sa zateznom kamatom od 04.02.2017. godine i iznos od 2.727,83 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu Narodne banke Srbije u vreme isplate, sa pripadajućom zateznom kamatom počev od 04.02.2017. godine do isplate, pošto je zaključio da tuženi nije pružio dokaze da je postojao osnov da tužiocu naknadu za službeno putovanje u inostranstvo isplati u nižem iznosu odnosno uz umanjenje po osnovu nerazdužene akontacije (500 evra, 30.500,00 dinara i 938,13 evra), telefonskih računa preko limita i popusta (106.144,00 dinara i 238,64 evra) i potrošnje goriva preko normativa odnosno da nije pružio dokaze zbog čega obračunatu stimulativnu naknadu za potrošnju ispod normativa (1.015 evra) tužiocu nije isplatio.

Vrhovni kasacioni sud nalazi da se osnovano revizijom tuženog ukazuje da je pobijanom odlukom, pogrešnom primenom materijalnog prava, preinačena prvostepena presuda obavezivanjem tuženog da tužiocu isplati iznose od još 136.644,00 dinara i 2.727,83 evra u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu Narodne banke Srbije u vreme isplate, sa pripadajućom zateznom kamatom.

Odredbom člana 186. stav 1. Zakona o radu propisano je da je poslodavac dužan da zaposlenom u slučaju prestanka radnog odnosa (što je ovde slučaj), isplati sve neisplaćene zarade, naknade zarade i druga primanja koja zaposleni ostvario do dana prestanka radnog odnosa u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu.

U konkretnom slučaju, veštačenjem je utvrđeno da je tuženi tužiocu isplatio sve pripadajuće iznose dnevnica za obavljeni službeni put u inostranstvo u spornom periodu, prema putnim nalozima, delom u evrima delom u dinarima, kao i obračunatu stimulativnu naknadu za potrošnju goriva ispod normativa u iznosu od 1.015 evra, kako je obrazložila sudski veštak Marica Šijan iz Zrenjanina u svom nalazu od 12. juna 2018. godine. Veštačenjem je takođe utvrđeno da iznos od 106.144,00 dinara i 238,64 evra predstavlja utrošak na ime korišćenja mobilnog telefona van besplatne linije koja je tužiocu obezbeđena za službene razgovore, što znači da toliko iznosi trošak privatnih razgovora tužioca, koje tuženi nije dužan da mu naknadi. Pored toga, veštačenjem je utvrđeno da tužilac nije razdužio akontaciju u iznosu od 30.500,00 dinara, 500 evra i 938.13 evra, što znači da tuženi nije dužan da mu te iznose isplati, pošto je tužiocu te iznose isplatio, u vidu akontacije. Kod takvog stanja stvari sledi da je pravilno prvostepeni sud zaključio da tuženi nije dužan da tužiocu isplati troškove za korišćenje mobilnog telefona za obavljanje privatnih razgovora i iznose koji su mu, pre službenog puta, isplaćeni u vidu akontacije (u dinarima i u evrima), kao i stimulativnu naknadu, pošto mu je ta naknada isplaćena, što znači da je odluka prvostepenog suda, u tom (odbijajućem) delu, doneta pravilnom primenom materijalnog prava.

Odluka o troškovima prvostepenog postupka doneta je pravilnom primenom odredbe člana 153. stav 2. Zakona o parničnom postupku, imajući u vidu delimičan uspeh tužioca u parnici.

Na osnovu izloženog Vrhovni kasacioni sud je odluku kao u stavu prvom izreke doneo primenom odredbe člana 416. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Tužilac je dužan da tuženom naknadi troškove revizijskog postupka jer je tuženi u tom postupku uspeo, pa mu pripadaju troškovi na ime sastava revizije od strane punomoćnika, advokata, u iznosu od 12.000,00 dinara i troškovi na ime sudskih taksi na reviziju i odluku po reviziji u iznosu od 38.040,00 dinara, što je ukupan iznos od 50.040,00 dinara, obračunat primenom važeće advokatske i taksene tarife, u smislu odredbe člana 153. stav 1. i 165. stav 2. Zakona o parničnom postupku.

Na osnovu navedenog, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u stavu drugom izreke.

Predsednik veća – sudija

Vesna Popović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić