.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 3258/2022
15.03.2023. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Gordane Komnenić, predsednika veća, dr Ilije Zindovića i Marije Terzić, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., koju zastupa punomoćnik Stana Đekić, advokat iz ..., protiv tuženog HK „Krušik“ AD Valjevo, čiji je punomoćnik Nikola Urošević, advokat iz ..., radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 524/22 od 18.03.2022. godine, u sednici veća od 15.03.2023. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 524/22 od 18.03.2022. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Delimičnom presudom Osnovnog suda u Valjevu P1 510/21 od 13.12.2021. godine, usvojen je tužbeni zahtev tužilje pa je utvrđeno da je tužilja po ugovoru o radu broj .. od 31.03.2017. godine zasnovala radni odnos na neodređeno vreme kod tuženog HK „Krušik“ AD Valjevo i to počev od 01.06.2019. godine i da se poništi nezakonito rešenje tuženog o otkazu ugovora o radu broj .. od 28.05.2021. godine, kao i da se obaveže tuženi da tužilju vrati na rad na radno mesto koje odgovara njenoj stručnoj spremi, obučenosti i zdravstvenom stanju, u roku od 8 dana od dana pravnosnažnosti presude, što je tuženi dužan priznati i trpeti, u roku od 8 dana od dana prijema pismenog otpravka.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 524/22 od 18.03.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena delimična presuda Osnovnog suda u Valjevu P1 510/21 od 13.12.2021. godine, u delu kojim je utvrđeno da je tužilja po ugovoru o radu broj .. od 31.03.2017. godine zasnovala radni odnos na neodređeno vreme kod tuženog počev od 01.06.2019. godine i poništeno, kao nezakonito, rešenje tuženog o otkazu ugovora o radu broj .. od 28.05.2021. godine, kao i da se obaveže tuženi da tužilju vrati na rad. Stavom drugim izreke, ukinuta je delimična presuda Osnovnog suda u Valjevu P1 510/21 od 13.12.2021. godine, u delu u kome je obavezan tuženi da tužilju rasporedi na radno mesto koje odgovara njenoj stručnoj spremi, obučenosti, zdravstvenom stanju i u tom delu tužba je odbačena kao nedozvoljena.
Protiv pravnosnažne drugostepene presude, tuženi je izjavio blagovremenu reviziju pobijajući stav prvi izreke, zbog pogrešne primene materijalnog prava i zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka.
Ispitujući pobijanu presudu u granicama revizijskih navoda u smislu odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11, ... 18/20) – u daljem tekstu: ZPP, Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija tuženog neosnovana.
U postupku donošenja drugostepene presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku. Drugostepena presuda nije zahvaćena bitnom povredom odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. ZPP, na koju se paušalno ukazuje revizijom tuženog. Revizijom se ukazuje na bitnu povredu odredbe parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. Zakona o parničnom postupku, koja u smislu člana 407. stav 1. ZPP ne može biti revizijski razlog.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je zasnovala radni odnos kod tuženog na osnovu ugovora o radu br. .. od 31.03.2017. godine, za obavljanje poslova – „...“, na određeno vreme. Nakon toga, tuženi je sa tužiljom je zaključivao više ugovora o radu na određeno vreme, za obavljanje istih poslova, i to zbog potrebe realizacije projekta. Rešenjem tuženog br. .. od 28.05.2021. godine utvrđeno je da tužilji prestaje radni odnos 28.05.2021. godine, kao danom isteka vremena na koje je ugovor zaključen. U aneksima ugovora o radu u kojima se pominju projekti, nije navedeno vreme trajanja projekta, niti da radni odnos može trajati najduže do završetka projekta, već je radni odnos samo produžavan na određene periode.
Nižestepeni sudovi su stanovišta da su u konkretnom slučaju ispunjeni uslovi za preobražaj radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme. Nalaze da nije postojao osnov zasnivanja radnog odnosa na određeno vreme, u skladu sa odredbom člana 33. stav 1. tačka 7. Zakona o radu, pa su u smislu odredbe člana 37. stav 6. Zakona o radu ispunjeni uslovi da je radni odnos zasnovan na neodređeno vreme. Na temelju tako iznetih razloga, nižestepeni sudovi poništavaju kao nezakonito rešenje tuženog kojim je tužilji utvrđen prestanak radnog odnosa i utvrđuju da je tužilja sa danom 01.06.2019. godine (kako je tražila u tužbi) zasnovala radni odnos kod tuženog na neodređeno vreme.
Vrhovni kasacioni sud je stanovišta da je drugostepena presuda doneta pravilnom primenom materijalnog prava na utvrđeno činjenično stanje.
Ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme, u skladu sa odredbom člana 37. Zakona o radu, kada za to postoje objektivni razlozi koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba. Radni odnos zasnovan na određeno vreme, u skladu sa stavom 2. iste odredbe, ne može trajati duže od 24 meseca. Izuzeci od vremenskog ograničenja trajanja radnog odnosa na određeno vreme propisani su odredbom istog člana u stavu 4. Jedan od izuzetaka, propisan u tački 2, jeste rad na projektu čije je vreme unapred određeno, a najduže do završetka projekta. Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je kod tuženog sve vreme obavljala iste poslove i to poslove ... . Imajući u vidu da je tužilja te poslove obavljala kod tuženog svo vreme od stupanja na rad 03.04.2017. godine do dana prestanka radnog odnosa 31.05.2021. godine, u tom slučaju nije postojao osnov za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme. Stoga je pravilan zaključak nižestepenih sudova da je reč o zaključenju radnog odnosa suprotno odredbama Zakona o radu.
Dalje, nije pravno relevantan revizijski navod tuženog da je tužilji produžavan radni odnos radi realizacije odgovarajućih projekata. Shodno odredbi čl. 37 st. 6. Zakona o radu, ako je ugovor o radu na određeno zaključen suprotno odredbama ovog zakona, smatra se da je radni odnos zasnovan na neodređeno vreme. Sledi da je tužilja zasnovala radni odnos na neodređeno vreme samim zaključenjem ugovora o radu na određeno vreme protivno odredbama Zakona o radu, dakle i pre nego što joj je aneksima ugovora produžavan radni odnos radi realizacije odgovarajućih projekata. Stoga nema mesta ni primeni izuzetka propisanog odredbom čl. 37 st. 4 tač. 2. Zakona o radu, shodno kom ugovor o radu na određeno vreme može da se zaključi i za period duži od 24 meseca za rad na projektu čije je vreme unapred određeno, a najduže do završetka projekta.
Vrhovni kasacioni sud je cenio i ostale revizijske navode tuženog i našao da su neosnovani i bez uticaja na pravilnost drugostepene presude.
U skladu sa iznetim razlozima odlučeno je kao izreci primenom odredbe člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.
Predsednik veća – sudija
Gordana Komnenić, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
