U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Dragane Marinković, predsednika veća, Marine Milanović, Zorice Bulajić, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici tužioca AA iz sela ..., Opština ..., čiji je punomoćnik Miloš Kukureković, advokat iz ..., protiv tužene Opštine Štrpce, koju zastupa punomoćnik Dragan Veljković, advokat iz ..., radi isplate razlike zarade, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 2291/22 od 06.07.2022. godine, u sednici veća održanoj 04.10.2023. godine, doneo je

P R E S U D U

PRIHVATA SE odlučivanje o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 2291/22 od 06.07.2022. godine.

PREINAČUJU SE presuda Apelacionog suda u Nišu Gž1 2291/2022 od 06.07.2022. godine i presuda Osnovnog suda u Leskovcu P1 267/20 od 12.10.2021. godine, tako što se USVAJA tužbeni zahtev tužioca i OBAVEZUJE tužena da za period od 01.03.2017. godine do 01.01.2020. godine na ime naknade štete tužiocu isplati:

na ime razlike između pripadajuće minimalne zarade i isplaćene plate ukupan iznos od 107.547,71 dinara i to:

-za 2017. godinu: za mart iznos od 3.811,92 dinara, za april iznos od 567,12 dinara, za maj iznos od 3.811,92 dinara, za jun iznos od 2.730,32 dinara, za jul iznos od 1.648,72 dinara, za avgust iznos od 3.811,92 dinara, za septembar iznos od 1.648,72 dinara, za oktobar iznos od 2.740,82 dinara, za novembar iznos od 2.740,82 dinara i za decembar iznos od 1.655,06 dinara;

-za 2018. godinu: za januar iznos od 6.323,83 dinara, za februar iznos od 2.740,82 dinara, za mart iznos od 5.124,49 dinara, za april iznos od 3.935,16 dinara, za maj iznos od 6.323,83 dinara, za jun iznos od 3.935,16 dinara, za jul iznos od 5.129,49 dinara, za avgust iznos od 6.323,83 dinara, za septembar iznos od 2.740,82 dinara, za oktobar iznos od 6.348,06 dinara, za novembar iznos od 5.149,14 dinara i za decembar iznos od 3.950,00 dinara;

-za 2019. godinu: za januar iznos od 8.483,16 dinara, za februar iznos od 1.003,53 dinara, za mart iznos od 1.417,66 dinara, za april iznos od 1.831,78 dinara, za maj iznos od 2.245,93 dinara, za jun iznos od 1.003,52 dinara, za jul iznos od 2.245,93 dinara, za avgust iznos od 1.722,44 dinara, za septembar iznos od 1.313,29 dinara, za oktobar iznos od 2.245,92 dinara i za novembar iznos od 835,33 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom počev od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec, pa do konačne isplate;

na ime razlike između pripadajućeg i isplaćenog dodatka na zaradu prema Zaključku Vlade RS 05 broj 120-335/2007-14 od 25.12.2008. godine ukupan iznos od 51.937,13 dinara i to:

-za 2017. godinu: za mart iznos od 1.832,65 dinara, za april iznos od 272,65 dinara, za maj iznos od 1.832,65 dinara, za jun iznos od 1.312,65 dinara, za jul iznos od 792,65 dinara, za avgust iznos od 1.832,65 dinara, za septembar iznos od 792,65 dinara, za oktobar iznos od 1.312,65 dinara, za novembar iznos od 1.312,65 dinara i za decembar iznos od 792,65 dinara;

-za 2018. godinu: za januar iznos od 3.028,65 dinara, za februar iznos od 1.312,65 dinara, za mart iznos od 2.456,65 dinara, za april iznos od 1.844,65 dinara, za maj iznos od 3.028,65 dinara, za jun iznos od 1.884,65 dinara, za jul iznos od 2.456,65 dinara, za avgust iznos od 3.028,65 dinara, za septembar iznos od 1.312,65 dinara, za oktobar iznos od 3.028,65 dinara, za novembar iznos od 2.456,65 dinara i za decembar iznos od 1.844,65 dinara;

-za 2019. godinu: za januar iznos od 4.047,306 dinara, za februar iznos od 501,76 dinara, za mart iznos od 708,83 dinara, za april iznos od 915,90 dinara, za maj iznos od 1.122,96 dinara, za jun iznos od 501,76 dinara, za jul iznos od 1.122,96 dinara, za avgust iznos od 915,98 dinara, za septembar iznos od 708,83 dinara, za oktobar iznos od 1.122,96 dinara i za novembar iznos od 417,66 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom počev od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec, pa do konačne isplate.

OBAVEZUJE SE tužena da tužiocu naknadi troškove celog postupka u iznosu od 214.908,00 dinara, u roku od 15 dana od prijema otpravka presude.

ODBIJA SE zahtev tužene za naknadu troškova odgovora na reviziju.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Leskovcu P1 267/20 od 12.10.2021. godine, stavom prvim izreke, odbijen je, kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu na ime naknade štete u visini razlike između pripadajuće minimalne i isplaćene zarade isplati za period od 01.03.2017. godine do 01.01.2020. godine, ukupan iznos od 107.545,71 dinara sve sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno opredeljene iznose počev od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec, pa do konačne isplate. Stavom drugim izreke, odbijen je, kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu na ime naknade štete u visini razlike između pripadajućeg i isplaćenog dodatka na zaradu prema Zaključku Vlade RS 05 broj 120-335/2007-14 od 25.12.2008. godine isplati za period od 01.03.2017. godine do 01.01.2020. godine ukupan iznos od 51.937,13 dinara sve sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno opredeljene iznose počev od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec, pa do konačne isplate. Stavom trećim izreke, obavezan je tužilac da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u ukupnom iznosu od 27.000,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž1 2291/2022 od 06.07.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijena je, kao neosnovana žalba tužioca i potvrđena prvostepena presuda. Stavom drugim izreke, odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, reviziju je blagovremeno izjavio tužilac zbog pogrešne primene materijalnog prava, a radi ujednačavanja sudske prakse (član 404. ZPP).

Tužena je podnela odgovor na reviziju, zahtevajući naknadu za troškove njenog sastava.

Po odredbi člana 404. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ broj 72/11...18/20, 10/23 – drugi Zakon), revizija je izuzetno dozvoljena zbog pogrešne primene materijalnog prava i protiv drugostepene presude koja ne bi mogla da se pobija revizijom, ako je po oceni Vrhovnog suda potrebno da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa ili pravna pitanja u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse, kao i ako je potrebno novo tumačenje prava (posebna revizija). O dozvoljenosti i osnovanosti posebne revizije odlučuje Vrhovni kasacioni sud u veću od pet sudija.

Postupajući na osnovu citirane zakonske odredbe, Vrhovni sud je imajući u vidu različitu sudsku praksu sudova u istoj činjeničnopravnoj situaciji dozvolio odlučivanje o posebnoj reviziji tužioca.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku i utvrdio da je revizija tužioca osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u radnom odnosu kod tužene na poslovima i radnim zadacima ... . Zarada tužioca se utvrđuje koeficijentom koji se množi sa osnovicom. Osnovna plata koju je tužilac primao u spornom periodu je bila manja od minimalne zarade, a na osnovnu platu tužilac je primao uvećanje od 50% od osnovne plate shodno Zaključku Vlade RS 05 br.120-335/2007-14 od 25.12.2008.godine. Nalazom i mišljenjem veštaka ekonomsko – finansijske oblasti utvrđeni su pojedinačni iznosi tražene razlike plate, za sporni period, u dve varijante. Visina razlike između minimalne zarade i osnovne plate tužioca bez uvećanja po Zaključku Vlade RS za sporni period iznosi 107.545,71 dinara, dok visina razlike na ime „kosovskog dodatka“ iznosi 51.937,13 dinara (prva varijanta). Prema drugoj varijanti - obračuna razlike plate koju je tužilac primio sa uvećanjem od 50% na ime „kosovskog dodatka“ u odnosu na minimalnu zaradu postoji negativna razlika, odnosno plata koju je tužilac primio je veća u odnosu na minimalnu zaradu u ukupnom iznosu od 266.620,19 dinara.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su odbili tužbeni zahtev tužioca smatrajući da je u periodu potraživanja ostvarivao pravo na isplatu plate koja je bila viša u odnosu na minimalnu zaradu time što je izvršen obračun u skladu sa posebnim normama koje su u primeni kod tužene i uvećanjem od 50% prema Zaključku Vlade RS od 25.08.2008.godine. Iz ovih razloga, sudovi smatraju da tužilac neosnovano potražuje utuženu razliku, po oba osnova.

Vrhovni sud ne prihvata ovakvo stanovište nižestepenih sudova, jer nalazi da je zasnovano na pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Tužilac na osnovu člana 5. stav 2. Zakona o platama službenika i nameštenika u organima autonomne pokrajine i lokalne samouprave („Službeni glasnik RS“, br. 113/17 i 86/19) ima pravo na isplatu minimalne zarade. Osim toga, tužiocu u skladu sa Zaključkom Vlade Republike Srbije od 25.12.2008. godine i Zakonom o budžetu pripada i pravo na uvećanje zarade u visini od 50% mesečno na ime tzv. „kosovskog dodatka“. Prema nalazu veštaka, tužiocu je u spornom periodu obračunata plata u manjem iznosu od minimalne zarade i na taj iznos vršeno je uvećanje od 50% mesečno. Takav obračun nije pravilan. Tužilac je imao pravo na isplatu plate u visini minimalne zarade i uvećanje od 50% obračunato na taj iznos. Isplaćena ukupna zarada tužiocu sa tzv. „kosovskim dodatkom“ u spornom periodu je veća od minimalne zarade, ali je manja od iznosa koji se dobija obračunom plate u visini minimalne zarade uz uvećanje za 50% mesečno. Iz ovih razloga tužilac ima pravo na utuženu razliku plate, pa su nižestepene presude preinačene i usvojen tužbeni zahtev.

Na osnovu izloženog, Vrhovni sud je primenom odredbe člana 416. stav 1. Zakona o parničnom postupku doneo odluku kao u stavu drugom izreke.

Polazeći od uspeha u postupku, a saglasno odredbama člana 153, 154. i 163. ZPP, tužena je obavezana da tužiocu naknadi troškove celog postupka u iznosu od 148.397,00 dinara. Tužiocu su dosuđeni opredeljeni troškovi koji obuhvataju: sastav tužbe i dva obrazložena podneska po 9.000,00 dinara, zastupanja na dva održana ročišta po 10.500,00 dinara, zastupanja na jednom neodržanom ročištu 6.000,00 dinara, sastav žalbe i revizije po 18.000,00 dinara, prema Tarifi o nagradama i naknadama za rad advokata („Službeni glasnik RS“ broj 121/12...37/21), naknadu za obavljeno veštačenje 8.000,00 dinara, kao i sudske takse za: tužbu, prvostepenu odluku, žalbu i drugostepenu odluku po 12.990,00 dinara, reviziju 25.979,00 dinara i revizijsku odluku 38.996,00 dinara, odmereno prema Zakonu o sudskim taksama („Službeni glasnik RS“ broj 128/24...106/15).

Imajući u vidu napred izneto, Vrhovni sud je na osnovu člana 165. stav 1. Zakona o parničnom postupku odlučio kao u stavu trećem izreke.

Vrhovni sud je odbio zahtev tužene za naknadu troškova odgovora na reviziju, s obzirom da nisu bili nužni za vođenje ove parnice, u smislu člana 154. stav 1. ZPP, zbog čega je u smislu odredbe člana 165. stav 1. Zakona o parničnom postupku odlučio kao u stavu četvrtom izreke.

Predsednik veća – sudija

Dragana Marinković, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić