.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 3898/2022
08.12.2022. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Marine Milanović, predsednika veća, Jelice Bojanić Kerkez i Vesne Stanković, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Vladimir Milanović, advokat iz ..., protiv tužene Opšte bolice Valjevo, radi isplate, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1481/22 od 10.06.2022. godine, u sednici veća održanoj 08.12.2022. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1481/22 od 10.06.2022. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Valjevu P1 390/21 od 24.02.2022. godine, ispravljenom rešenjem istog suda P1 390/21 od 07.04.2022. godine, stavom prvim izreke, usvojen je tužbeni zahtev. Stavom drugim izreke, obavezana je tužena da tužiocu na ime toplog obroka i regresa – razlike ukupne zarade, za period od 01.04.2018. godine do 31.03.2021. godine, isplati iznos od 70.501,87 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 23.12.2021. godine do isplate, kao i iznos od 10.632,58 dinara na ime zatezne kamate obračunate do 22.12.2021. godine. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužiocu na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 56.800,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1481/22 od 10.06.2022. godine, stavom prvim izreke, preinačena je prvostepena presuda u stavu prvom izreke, tako što su odbijeni tužbeni zahtevi tužioca kojima je tražio da se tužena obaveže da mu na ime toplog obroka i regresa – razlike ukupne zarade, za period od 01.04.2018. godine do 31.03.2021. godine, isplati iznos od 70.501,87 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 23.12.2021. godine do isplate, kao i iznos od 10.632,58 dinara, na ime zakonske zatezne kamate obračunate do 22.12.2021. godine. Stavom drugim izreke, preinačeno je rešenje o troškovima postupka iz stava trećeg izreke prvostepene presude, tako što je odbijen zahtev tužioca da mu tužena na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 56.800,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate, te obavezan tužilac da tuženoj na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 7.717,00 dinara. Stavom trećim izreke, obavezan je tužilac da tuženoj na ime troškova drugostepenog postupka isplati iznos od 10.290,00 dinara. Stavom četvrtim izreke, odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11...55/14), Vrhovni kasacioni sud je ocenio da je revizija neosnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a ukazivanje na bitnu povredu odredaba parničnog postupka iz tačke 12. navedenog člana, ne predstavlja razlog zbog koga revizija, u smislu člana 407. stav 1. tačka 2. ZPP, može da se izjavi.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u spornom periodu kod tužene bio zaposlen na poslovima ... sa koeficijentom za obračun i isplatu plate 8,98. Tužena je u spornom periodu tužiocu obračunavala platu množenjem koeficijenta radnog mesta tužioca i propisane osnovice, nakon čega je celokupno obračunatu platu sa uvećanjima i naknadama upoređivala sa minimalnom zaradom i po potrebi dopunjavala do iznosa minimalne zarade. U obračunskim listama tužioca nije iskazivan topli obrok i regres, kao posebna obračunska stavka. Veštak ekonomsko- finansijske struke izvršio je obračun toplog obroka i regresa u tri varijante i to: prema najpovoljnijim kriterijumima za tuženog u važećim posebnim kolektivnim ugovorima u RS, prema Opštem kolektivnom ugovoru objavljenom u „Službenom glasniku RS“ broj 22/97 i prema kriterijumima iz Opšteg kolektivnog ugovora iz 2008. godine.
Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev tužioca smatrajući da mu pripada pravo na naknadu troškova ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora u visini mesečne naknade, jer kada se uzme u obzir način obračuna plate tužioca, koja je niža od minimalne zarade, te da je ista dopunjavana do visine minimalne zarade, proizlazi da u minimalnoj zaradi ne mogu biti sadržani troškovi na ime ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora, sve u skladu sa članom 111. Zakona o radu.
Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu tako što je odbio tužbeni zahtev tužioca za isplatu navedenih naknada, zaključujući da je tužiocu isplaćena plata prema koeficijentu utvrđenom u skladu sa odredbama Zakona o platama u državnim organima i javnim službama, a u kojem su sadržane i navedene naknade, te da okolnost da visina troškova za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora nije vrednosno iskazana, ne predstavlja razlog zbog kojeg zaposleni može sa uspehom da traži isplatu ovih troškova.
Neosnovano se revizijom ukazuje da se navedeni zaključak drugostepenog suda zasniva na pogrešnoj primeni materijalnog prava.
Odredbom člana 2. stav 2. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/05 sa kasnijim izmenama i dopunama), propisano je da se njegove odredbe primenjuju i na zaposlene u državnim organima, organima teritorijalne autonomije i lokalne samouprave i javnim službama, ako zakonom nije drukčije određeno.
S obzirom da je tuženi javna služba, to se po oceni Vrhovnog kasacionog suda na zarade i druga primanja zaposlenih kod tuženog primenjuje Zakon o platama u državnim organima i javnim službama.
Članom 1. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama („Službeni glasnik RS“ br. 34/01 ... 21/16 i dr.), između ostalog, propisano je da se ovim zakonom uređuje način utvrđivanja plata, dodataka, naknada i ostalih primanja zaposlenih u javnim službama koji se finansiraju iz budžeta Republike, Autonomne pokrajne i jedinice lokalne samouprave, a članom 4. stav 2. navedenog zakona, propisano je da koeficijent za obračun plate sadrži dodatak na ime naknade za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora.
Imajući u vidu utvrđeno činjenično stanje, a u kontekstu navedenih odredbi zakona, Vrhovni kasacioni sud nalazi da je tužiocu iznos naknade za ishranu u toku rada i regresa sadržan u koeficijentu prema kome je tužiocu isplaćivana plata, u skladu sa članom 4. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama, zbog čega nema pravo na naknadu koju potražuje postavljenim tužbenim zahtevom, a kako je to pravilno zaključio i drugostepeni sud.
Iz navedenih razloga, primenom člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća - sudija
Marina Milanović s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
