Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je blagovremeno izjavio reviziju, pobijajući je u stavu prvom izreke zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu primenom člana 408. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'' br. 72/11...18/20) - ZPP, Vrhovni sud je utvrdio da je revizija tužioca neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu kod tuženog do odlaska u starosnu penziju 02.02.2018. godine, nakon čega se, počev od 01.03.2019.godine ponovo radno angažovao kod tuženog kao ... i to po osnovu faktičkog rada, u kom periodu je radio sa odgovarajućom mesečnom zaradom koja mu je isplaćivana na ruke uz potpisivanje priznanice i nije bio prijavljen fondovima obaveznog socijalnog osiugranja, saglasno čemu nema evidentirati staž osiguranja. Počev od 09.05.2019. godine tužilac je formalno zasnovao radni odnos kod tuženog po osnovu ugovora o radu broj .. od 09.05.2019. godine za poslove ..., na period od četiri meseca od 09.05.2019. godine do 09.09.2019. godine. Po isteku navedenog ugovora o radu na određeno vreme tužilac je nastavio da faktički obavlja rad kod tuženog pod istim uslovima kao i do tada i nije potpisao ponuđeni aneks ugovora o radu kojim je predviđeno da se njegov radni odnos produžava do 17.01.2020. godine. Tužilac je od strane tuženog bio prijavljen fondovima obaveznog socijalnog osiguranja, evidentiran mu staž osiguranja i uplaćivani doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje u periodu od 09.09.2019. godine do 17.01.2020. godine, kada je tuženi doneo rešenje kojim se tužiocu sa datumom 17.01.2020. godine otkazuje ugovor o radu na određeno vreme. Navedeno rešenje nije uručeno tužiocu. Dana 01.03.2020. godine tužilac je ponovo faktički stupio na rad kod tuženog koji je obavljao do 19.03.2020. godine, kada je ugostiteljski objekat tuženog – hotel prestao da radi usled uvođenja vanrednog stanja zbog pandemije. Nakon što je objekat tuženog ponovo otvoren, tužilac je dana 01.06.2020. godine faktički stupio na rad kod tuženog obavljajući poslove ... i od naznačenog datuma evidentiran mu je staž osiguranja kod poslodavca. U pogledu svog radnog angažmana u periodu od 01.06.2020. godine do 31.10.2020. godine tužilac sa tuženim nije zaključio ugovor o radu ili bilo koji drugi ugovor kojim se reguliše njegov radno-pravni status, a dana 31.10.2020. godine tuženi je doneo osporeno rešenje kojim se tužiocu sa tim datumom otkazuje ugovor o privremenim i povremenim poslovima. Odredbe ugovora o obavljanju privremenih i povremenih poslova kojima je, između ostalog predviđeno da tužilac kod tuženog obavlja poslove ... sa punim radnim vremenom za odgovarajuću zaradu u periodu od 01.06.2020. godine do 01.10.2020. godine sadrži potpis i pečat tuženog, ali nije potpisan od strane tužioca. U periodu od početka novembra do kraja februara naredne godine radnici koji su u stalnom radnom odnosu koriste kolektivni godišnji odmor, a ostali radnici nisu ni faktički radno angažovani. U vansezonskom periodu, osim tokom novogodišnjih praznika, u hotelu rade samo pojedine službe kao što su recepcija i knjigovodstvo.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da se nisu stekli uslovi propisani članom 32. stav 2. Zakona o radu i da nema osnova za utvrđenje da je tužilac zasnovao radni odnos na neodređeno vreme stupanjem na rad, jer po isteku ugovora o radu na određeno vreme od 09.05.2019. godine do 09.09.2019. godine tužilac nije potpisao ponuđeni aneks ugovora kojim bi mu se radni odnos na određeno vreme produžio do 17.01.2020. godine mada je i u tom periodu nastavio da radi kod tuženog i bio je prijavljen fodovima za obavezno socijalno osiguranje sve do 19.03.2020. godine. Kada je po ukidanju vanrednog stanja uvedenog usled pandemije objekat tuženog ponovo počeo da radi 01.06.2020. godine, tužilac nije potpisao ugovor o obavaljanju privremenih i povremenih poslova, koji je sačinjen i potpisan od strane tuženog. Budući da krivicom tužioca nije zaključen najpre aneks ugovora o radu, a zatim ugovor o privremenim i povremenim poslovima, ne može se smatrati da je stupanjem na rad nakon ponovnog početka rada tuženog po okončanju vanrednog stanja, tužilac zasnovao radni odnos na neodređeno vreme, a imajući u vidu da su odredbe navedenih ugovora izvršene u pogledu međusobnih prava i obaveza, kao i činjenicu da na strani tuženog nije postojala volja za uspostavljanjem radnog odnosa sa tužiocem na neodređeno vreme, kao i način funkcionisanja i režim rada hotela, koji je sezonskog karaktera.

Prema oceni Vrhovnog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo kada su odbili tužbeni zahtev tužioca da se utvrdi da je tužilac zasnovao radni odnos kod tuženog na neodređeno vreme počev od 01.03.2019. godine, kao dana stupanja na rad.

Prema odredbama člana 32. Zakona o radu (Službeni glasnik RS", br. 24/05... 75/14), ugovor o radu zaključuje se pre stupanja zaposlenog na rad, u pismenom obliku (stav 1). Ako poslodavac sa zaposlenim ne zaključi ugovor o radu u skladu sa stavom 1. ovog člana, smatra se da je zaposleni zasnovao radni odnos na neodređeno vreme danom stupanja na rad (stav 2.).

Odredbom člana 37. stav 1. Zakona o radu propisano je da ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme za zasnivanje radnog odnosa čije je trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja za vreme trajanja tih potreba. Stavom 2. istog člana predviđeno je da poslodavac može zaključiti jedan, ili više ugovora o radu iz stava 1. ovog člana na osnovu kojih se radni odnos sa istim zaposlenim zasniva za period koji, sa prekidima, ili bez prekida, ne može biti duži od 24 meseca. Stavom 6. navedenog člana 37. predviđeno je da ako je ugovor o radu na određeno vreme zaključen suprotno odredbama ovog zakona, ili ako zaposleni ostane da radi kod poslodavca najmanje pet dana po isteku vremena za koje je ugovor zaključen, smatra se da je radni odnos zasnovan na neodređeno vreme.

Za primenu člana 32. Zakona o radu radi utvrđenja postojanja radnog odnosa na neodređeno vreme danom stupanja na rad, potrebno je da je zaposleni obavljao faktički rad kod poslodavca sa svim elementima radnog odnosa, te da ugovor o radu nije zaključen krivicom poslodavca. Naime, za zasnivanje radnog odnosa na neodređeno vreme nije dovoljno samo obavljanje poslova od strane tužioca već je potrebna i saglasnost volja poslodavca i zaposlenog za uspostavljanje takvog odnosa. U konkretnom slučaju, tužilac je zasnovao radni odnos kod tuženog na određeno vreme ugovorom o radu od 9.5.2019. godine na period od 4 meseca, iz čega proizlazi da je postojala saglasnost volja poslodavca i zaposlenog za zaključenje radnog odnosa na određeno vreme. Nakon isteka tog perioda, tužiočev radno pravni status nije regulisan ugovorom o radu krivicom samog tužioca – nepotpisivanjem sačinjenog aneksa ugovora o radu kojim je predviđeno da se radni odnos na određeno vreme produžava do 17.01.2020. godine, pri čemu je uspostavljeni odnos između poslodavca i zaposlenog i u periodu nakon 9.9.2019. godine, po svojoj sadržini i kvalitetu imao sve karakteristike radnog odnosa na određeno vreme.

Kod navedenog, po oceni Vrhovnog suda, iako je tužilac faktički stupio na rad 01.03.2019. godine, volja i namera poslodavca je bila da sa tužiocem zasnuje radni odnos na određeno vreme, a što je i učinjeno ugovorom o radu od 09.05.2019. godine, te se u konkretnom slučaju nisu stekli uslovi za primenu člana 32.stav 2. Zakona o radu radi utvrđenja postojanja radnog odnosa na neodređeno vreme počev od 01.03.2019. godine, kako su to pravilno zaključili i nižestepeni sudovi.

Iz iznetih razloga nisu osnovni navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava i Vrhovni sud je primenom odredbe člana 414. stav 1. ZPP odlučio kao u izreci.

Vrhovni sud je, primenom člana 165. stava 1. u vezi članova 153. i 154. ZPP, odbio zahtev tužioca za naknadu troškova revizijskog postupka jer tužilac nije postigao uspeh u ovom postupku.

Predsednik veća – sudija

Jelica Bojanić Kerkez,s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković