.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev2 4596/2022
11.10.2023. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Milovan Đurić, advokat iz ..., protiv tuženog Holding korporacije „Krušik“ a.d. Valjevo, čiji je punomoćnik Nikola Urošević, advokat iz ..., radi utvrđenja postojanja radnog odnosa, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2381/21 od 24.08.2022. godine, u sednici veća održanoj dana 11.10.2023. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2381/21 od 24.08.2022. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2381/21 od 24.08.2022. godine odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena presuda Osnovnog suda u Valjevu P1 404/21 od 07.06.2022. godine, kojom je u stavu prvom izreke poništeno kao nezakonito rešenje tuženog broj: ... od ...2021. godine, kojim je tužiocu prestao radni odnos, utvrđeno je da je tužilac kod tuženog zasnovao radni odnos na neodređeno vreme i obavezan tuženi da tužioca rasporedi na rad u odgovarajuću organizacionu jedinicu. U stavu drugom izreke prvostepene presude, obavezan je tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 103. 500,00 dinara.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijanu presudu u granicama revizijskih navoda u smislu odredbe člana 408. i 441 Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11, ... 18/20) – u daljem tekstu: ZPP, Vrhovni sud je utvrdio da je revizija tuženog neosnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a bitna povreda odredaba parničnog postupka iz tačke 12. stava 2. navedenog člana nije zakonski razlog za reviziju. Tvrdnja revidenta da je u drugostepenom postupku učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. ZPP je paušalna, jer je drugostepeni sud pravilno i potpuno primenio sve odredbe procesnog zakona koje su uticale na donošenje pravilne i zakonite odluke.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je kod tuženog zasnovao radni odnos na određeno vreme 13.04.2018. godine na radnom mestu „poslovi ... i ... poslovi“. Naknadno zaključenim aneksima tog ugovora radni odnos tužioca je produžavan sve do 30.04.2021. godine, kada mu je osporenim rešenjem broj: ... od ...2021. godine prestao radni odnos zbog isteka roka na koji je zasnovan. Počev od aneksa ugovora o radu od 22.06.2018. godine, pa zaključno sa poslednjim aneksom od 23.03.2021. godine, kao osnov rada tužioca na određeno vreme označen je rad zbog potrebe realizacije projekata. U periodu od zasnivanja radnog odnosa 13.04.2018. godine do prestanka radnog odnosa 30.04.2021. godine, tužilac je kod tuženog sve vreme obavljao poslove ...
Polazeći od tako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su stanovišta da su u konkretnom slučaju ispunjeni uslovi za preobražaj radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme u smislu odredbe člana 37. stav 6. Zakona o radu, imajući u vidu da je tužilac kod tuženog neprekidno radio duže od 2 godine na istim poslovima. Na temelju tako iznetih razloga, nižestepeni sudovi poništavaju kao nezakonito rešenje tuženog kojim je tužilji utvrđen prestanak radnog odnosa i utvrđuju da je tužilac počev od 19.04.2020. godine zasnovao radni odnos kod tuženog na neodređeno vreme.
Po oceni Vrhovnog suda pravilno je u pobijanim nižestepenim presudama primenjeno materijalno pravo.
Odredbom člana 30. stav 1. i 2. Zakona o radu propisano je da se radni odnos zasniva ugovorom o radu koji zaključuju zaposleni i poslodavac. Prema članu 31. stav 1. tog zakona, ugovor o radu može se zaključiti na neodređeno ili određeno vreme. Sadržina ugovora o radu propisana je članom 33. stav 1. navedenog zakona. Prema tački 7. tog člana, ugovor o radu zaključen na određeno vreme mora da sadrži trajanje ugovora i osnov za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme.
Ugovor o radu može se zaključiti na određeno vreme u skladu sa članom 37. stav 1. Zakona o radu, za zasnivanje radnog odnosa čije je trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba. Tako zasnovan radni odnos, po jednom ili više ugovora o radu, saglasno stavu 2. navedenog člana ne može biti duži od 24 meseca, sa prekidima ili bez prekida. Izuzeci od vremenskog ograničenja radnog odnosa zasnovanog na određeno vreme predviđeni su u stavu 4. tog člana, između ostalog i za rad na projektu čije je vreme unapred određeno, najduže do završetka projekta (tačka 2).
U prvom ugovoru o radu na određeno vreme koji je tužilac zaključio nije naveden osnov zasnivanja radnog odnosa na određeno vreme. Tuženi, u odsustvu podatka o osnovu za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme u tom ugovoru tokom postupka nije dokazao činjenice bitne za postojanje objektivnih razloga za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme u smislu člana 37. stav 1. Zakona o radu. Taj ugovor je u pogledu vremena trajanja radnog odnosa menjan sa više sukcesivno zaključenih aneksa ugovora o radu, s tim što je počev od aneksa ugovora o radu od 22.06.2018. godine navedeno da tužilac radi na određenom projektu, pri čemu tuženi nije dokazao postojanje projekta povodom koga je trajanje radnog odnosa tužioca produženo. Po zaključenim ugovorima o radu i njegovim aneksima tužilac je neprekidno radio kod tuženog duže od 24 meseca, sve do donošenja rešenja tuženog o otkazu ugovora o radu zbog proteka vremena na koje je zaključen.
Sledstveno izloženom, zaključenjem više ugovora na određeno vreme tuženi je postupao protivno zakonskim odredbama kojima je uređen rad na određeno vreme. S obzirom da je tužilac na istim poslovima radio neprekidno duže od dve godine, po isteku tog roka nastali su uslovi iz člana 37. stav 6. Zakona o radu za prerastanje iz radnog odnosa na određeno u radni odnos na neodređeno vreme 19.04.2020. godine, zbog čega je tužbeni zahtev za utvrđenje postojanja radnog odnosa osnovan a rešenje o prestanku radnog odnosa tužioca zbog isteka roka na koji je isti zasnovan, nezakonito.
Iz navedenih razloga, po oceni Vrhovnog suda, nisu osnovani navodi revidenta o pogrešnoj primeni odredbe člana 33. Zakona o radu. Navedenom odredbom je osnov za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme predviđen kao sastojak ugovora o radu zaključenog na određeno vreme. Taj podatak ne sadrži prvi ugovor o radu na određeno vreme, ni naknadno zaključeni aneksi tog ugovora kojima je produžavano vreme trajanja radnog odnosa, a u odsustvu tog podatka nije dokazano postojanje činjenica bitnih za ispunjenost uslova za zasnovanje radnog odnosa na određeno vreme u smislu člana 37. stav 1. Zakona o radu.
Nije pogrešno primenjen član 195. Zakona o radu, jer je tužilac za povredu prava saznao donošenjem i uručenjem rešenja o otkazu ugovora o radu, a tužbu je podneo u zakonskom roku.
Iz navednih razloga, na osnovu odredbe člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća – sudija
Jelica Bojanić Kerkez,s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
