- za novembar 2018. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.12.2018. godine do isplate,

- za decembar 2018. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.01.2019. godine do isplate,

- za januar 2019. godine iznos od 2.086,96 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.02.2019. godine do isplate,

- za februar 2019. godine iznos od 2.240,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.03.2019. godine do isplate,

- za mart 2019. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.04.2019. godine do isplate

- za april 2019. godine iznos od 2.036,36 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.05.2019. godine do isplate,

- za maj 2019. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.06.2019. godine do isplate,

- za jun 2019. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.07.2019. godine do isplate

- za avgust 2019. godine iznos od 1.745,45 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.09.2019. godine do isplate,

- za septembar 2019. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.10.2019. godine do isplate,

- za oktobar 2019. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.11.2019. godine do isplate,

- za novembar 2019. godine iznos od 3.047,62 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.12.2019. godine do isplate,

- za decembar 2019. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.01.2020. godine do isplate,

- za januar 2020. godine iznos od 1.808,70 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.02.2020. godine do isplate,

- za februar 2020. godine iznos od 1.902,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.03.2020. godine do isplate,

- za mart 2020. godine iznos od 1.600,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.04.2020. godine do isplate

- za april 2020. godine iznos od 145,45 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.05.2020. godine do isplate,

- za maj 2020. godine iznos od 304,76 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.06.2020. godine do isplate,

- za jun 2020. godine iznos od 290,91 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.07.2020. godine do isplate

- za avgust 2020. godine iznos od 1.828,57 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.09.2020. godine do isplate,

- za septembar 2020. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.10.2020. godine do isplate,

- za oktobar 2020. godine iznos od 3.200,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.11.2020. godine do isplate,

- za novembar 2020. godine iznos od 3.047,62 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.12.2020. godine do isplate,

- za decembar 2020. godine iznos od 695,65 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.01.2021. godine do isplate,

- za januar 2021. godine iznos od 1.523,81 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.02.2021. godine do isplate,

- za februar 2021. godine iznos od 2.880,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.03.2021. godine do isplate,

- za mart 2021. godine iznos od 2.504,35 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 06.04.2021. godine do isplate, sve u roku od 8 dana od dana prijema otpravka presude.

b) OBAVEZUJE tužena da tužilji naknadi troškove prvostepenog parničnog postupka u ukupnom iznosu od 69.977,78 dinara i troškove žalbenog postupka u iznosu od 18.000,00 dinara, sve u roku od 8 dana od dana prijema otpravaka presude.

III OBAVEZUJE SE tužena da tužilji naknadi troškove revizijskog postupka u iznosu od 18.000,00 dinara, u roku od 8 dana od dana prijema otpravka presude.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1985/22 od 30.09.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužilje i potvrđena presuda Osnovnog suda u Pančevu P1 223/21 od 13.04.2022. godine, kojom je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev da se obaveže tužena da tužilji, na ime naknade troškova za dolazak na rad i odlazak sa rada, za period od marta 2018. godine zaključno sa martom 2021. godine, isplati iznos od 77.222,17 dinara, odnosno određene pojedinačne mesečne iznose sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti svakog pojedinačnog mesečnog iznosa do isplate, sve bliže navedeno u stavu prvom izreke prvostepene presude i obavezana tužilja da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 49.250,00 dinara. Stavom drugim izreke, odbijen je kao neosnovan zahtev tužilje za naknadu troškova žalbenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilja je blagovremeno izjavila reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava, sa predlogom da se o reviziji odluči kao izuzetno dozvoljenoj, primenom člana 404. Zakona o parničnom postupku.

Odlučujući o dozvoljenosti revizije u smislu člana 404. Zakona o parničnom postupkku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11 ...10/23, u daljem tekstu: ZPP), Vrhovni sud je ocenio da su ispunjeni uslovi za odlučivanje o posebnoj reviziji, radi ujednačavanja sudske prakse, zbog čega je odlučeno kao u stavu prvom izreke.

Ispitujući pobijanu presudu, u smislu člana 408. ZPP, Vrhovni sud je ocenio da je revizija tužilje osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je zaposlena kod tužene od 1986. godine na radnom mestu nastavnik ..., sa 100% radnog vremena. Ugovorom o uređivanju međusobnih prava, obaveza i odgovornosti od 01.09.2006. godine, kojim je izmenjeno rešenje od 09.04.1986. godine, članom 6. stav 1. tačka 1. predviđeno je pravo zaposlenog na naknadu troškova za dolazak na rad i odlazak sa rada, u visini cene mesečne pretplatne karte u javnom prevozu. Tužilja 28 godina živi na adresi u Kačarevu, ul. ... broj .. na kojoj ima prijavljeno prebivalište, a koja se nalazi na udaljenosti od škole oko 650 metara. Do 2020. godine tužena naknadu troškova prevoza zaposlenima koji žive u Kačarevu nije isplaćivala. Dana 25.02.2020. godne tužena je donela Pravilnik o uslovima za ostvarivanje prava zaposlenih na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada, koji se primenjuje od 01.03.2020. godine, kojim su troškovi prevoza za zaposlene u Kačarevu „na lokalu“ priznati zaposlenima koji stanuju na udaljenosti većoj od 750 metara od škole. U naseljenom mestu Kačarevo postoje tri autobuske stanice, a tužiljina kuća, kao i škola se nalaze između dva stajališta. Da bi tužilja koristila autobuski prevoz morala bi po izlasku iz kuće da krene u suprotnom pravcu od mesta gde se nalazi škola, vraćajući se ka ulazu u selo i da dođe do autobuske stanice koja je na više od 300 metara udaljena od njene kuće, da sačeka i uđe u autobus, da se vozi do prve naredne stanice, koja je u centru sela, a potom da se vrati do škole, prelazeći pešice oko 150 do 200 metara. Usled takvih okolnosti, tužilja na posao dolazi pešice ili svojim automobilom odnosno na praktičniji, jednostavniji i brži način.

Na ovako utvrđeno činjenično stanje, nižestepeni sudovi su primenili materijalno pravo iz člana 118. stav 1. tačka 1. Zakona o radu i člana 26. stav 1. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u osnovnim i srednjim školama i domovima učenika i ocenili da tužbeni zahtev nije osnovan, jer na udaljenosti od 650 metara od škole nema potrebu za korišćenjem usluge javnog prevoza, pa samim tim nema stvarne izdatke na ime plaćanja prevoza za dolazak i odlazak na posao na ovoj relaciji.

Prema stanovištu Vrhovnog suda osnovano se revizijom ukazuje da su nižestepeni sudovi pogrešno primenili materijalno pravo.

Odredbom člana 118. stav 1. tačka 1. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, br. 24/05..113/17) je propisano da zaposleni ima pravo na naknadu troškova u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu za dolazak i odlazak sa rada, u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju, ako poslodavac nije obezbedio sopstveni prevoz.

Iz citirane zakonske odredbe proizlazi da se bliži kriterijumi za ostvarivanje prava zaposlenih na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada propisuju opštim aktom i ugovorom o radu. Predmet tužbenog zahteva je isplata naknade troškova za dolazak i odlazak sa rada u periodu od marta 2018. godine zaključno sa martom 2021. godine. U navedenom periodu pravo zaposlenih u državnim organima na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada bilo je regulisano odredbama Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u osnovnim i srednjim školama i domovima učenika („Službeni glasnik RS“, br. 21/2015...92/2020) koji se primenjuje od 05.03.2015. godine. Ovim aktom je predviđeno pravo zaposlenog na naknadu troškova dolaska i odlaska sa rada u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju (gradski, prigradski, međugradski) koja mora biti isplaćena do petog u mesecu za prethodni mesec.

Polazeći od napred citiranih odredaba, ne može se prihvatiti zaključak nižestepenih sudova da tužilja nema pravo na naknadu troškova prevoza budući da na relaciji od kuće do posla na oko 650 metara nema potrebu za korišćenjem prevoza, a samim tim ni izdatke po tom osnovu. Pravo na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada prema citiranim propisima, pripada svim zaposlenima, bez obzira na činjenicu da li zaposleni koriste javni ili sopstveni prevoz odnosno na posao dolaze peške, niti je isplata troškova prevoza uslovljena rastojanjem od mesta prebivališta zaposlenih do mesta rada. Troškovi se određuju prema broju efektivnih radnih dana i cene pojedinačne prevozne karte u javnom prevozu. Činjenica je da je relacija od tužiljine kuće do mesta rada 650 metara, ali to ne znači da je to rastojanje dužna da pređe pešice. Navedeno rastojanje se ne može nužno smatrati malim rastojanjem jer su blizina, odnosno daljina, relativni pojmovi koji zavise od psiho – fizičkih sposobnosti svakog pojedinca ponaosob, a citiranim relevantnim propisima nije predviđena obaveza da se prilikom obračuna stvarnih troškova za dolazak i odlazak sa rada uzmu u obzir i psiho – fizičke sposobnosti zaposlenog o čijem se pravu odlučuje.

Shodno navedenom, tužilja ima pravo na naknadu troškova za dolazak na rad i odlazak sa rada, po ceni pojedinačne karte u javnom saobraćaju i prema broju efektivnih radnih dana u spornom peridu, u visini koja je utvrđena iz obračuna troškova prevoza tužene za tužilju, u skladu sa kojim je konačno opredeljen tužbeni zahtev.

Prema konačnom uspehu stranaka u sporu, tužilji primenom čl. 153, 154. i 163. ZPP, pripada pravo na naknadu troškova prvostepenog postupka u ukupnom iznosu od 69.977,78 dinara i to: za sastav tužbe i jednog obrazloženog podneska u iznosu od po 9.000,00 dinara (18.000,00 dinara), za pristup punomoćnik tužilje na četiri održana ročišta u iznosu od po 10.500,00 dinara (42.000,00 dinara) i sudske takse na tužbu i prvostepenu presudu u iznosu od po 4.988,89 dinara (9.977,78 dinara), sve prema Tarifi o nagradama i naknadama troškova za rad advokata i Taksenoj tarifi iz Zakona o sudskim taksama. Tužilji pripada i pravo na naknadu troškova žalbenog postupka u granicama postavljenog i opredeljenog zahteva za sastav žalbe u iznosu od 18.000,00 dinara, prema Tarifi o nagradama i naknadama troškova za rad advokata.

Iz navedenih razloga, Vrhovni sud je, na osnovu člana 416. stav 1. i člana 165. stav 2. ZPP, odlučio kao u stavu drugom izreke.

Prema uspehu tužilje u revizijskom popstupku, tužena je u obavezi da joj saglasno odredbama čl. 153, 154. i 163. ZPP naknadi i troškove revizijskog postupka u granicama postavljenog i opredeljenog zahteva za sastav revizije u iznosu od 18.000,00 dinara, prema Tarifi o nagradama i naknadama troškova za rad advokata, zbog čega je primenom člana 165. stav 2. ZPP odlučeno kao u stavu trećem izreke.

Predsednik veća – sudija

Vesna Subić, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković