Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br 72/11 ... 18/20), Vrhovni kasacioni sud je ocenio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. taka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je bila radnik tuženog na ... po ugovoru o radu od 01.08.2001. godine sa pratećim aneksima. Kolektivni ugovor, koji je kod tuženog bio u primeni od 15.10.2012. godine, u članu 29., propisuje da se osnovna zarada određuje na osnovu uslova utvrđenih Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji poslova, potrebnim za rad na poslovima za koje je zaposleni zaključio ugovor o radu i vreme provedenog na radu. Osnovna zarada zaposlenog predstavlja proizvod koeficijenta poslova koji obavlja i iznosa osnovne zarade za najjednostavni posao. Članom 31. Kolektivnog ugovora predviđeno je da se zarada za najjednostavniji posao za koeficijent 1 utvrđuje u neto iznosu po jednom radnom satu od 115,00 dinara, uvećana za pripadajuće poreze i doprinose. Aneksom ugovora o radu br. .. od 15.11.2012. godine, u članu 8. neto zarada tužilje za obavljeni rad je utvrđena saglasno navedenom Kolektivnom ugovoru. Posebni kolektivni ugovor za delatnost poljoprivredne, prehrambene, duvanske industrije i vodoprivrede Srbije („Službeni glasnik Republike Srbije“, br.11/11,14/11, 50/11), koji je bio u primeni od 02.03.2011. do 02.03.2014. godine, propisivao je da se osnovna zarada za poslove koje zaposleni obavlja, utvrđuje množenjem ugovorene osnovne zarade za najjednostavniji posao, koeficijenta posla i vremena provedenog na radu (član 62).

U periodu od 13.10.2014. godine do 25.08.2016. godine, tuženi je obračun i isplatu zarade tužilji vršio prema parametrima iz Kolektivnog ugovora od 15.10.2012. godine i Aneksa ugovora o radu br. .. od od 15.11.2012. godine. Isplaćena zarada je manja od zarade utvrđene granskim kolektivnim ugovorom - Posebani kolektivni ugovor za delatnosti poljoprivrede, prehrambene, duvanske industrije i vodoprivrede Srbije, pa tužilja traži razliku između isplaćene zarade i zarade koja bi joj pripala po granskom kolektivnom ugovoru.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev primenom čl. 8, 9. i 10. stav 2. Zakona o radu. Prema obrazloženju prvostepene presude tužena je nezakonito vršila obračun i isplatu zarade tužilji počev od zaključenja Aneksa ugovora o radu od 15.11.2012. godine, jer joj je dala manja prava odnosno utvrdila nepovoljnije uslove rada od prava i uslova koji su utvrđeni zakonom i opštim aktom, a pre svega Posebnim kolektivnim ugovorom za delatnost poljoprivredne, prehrambene, duvanske industrije i vodoprivrede Srbije koji je stupio na snagu 12.03.2011. godine („Službeni glasnik Republike Srbije“, br.11/11,14/11, 50/11). U okolnostima kada tuženi nije usaglasio svoje opšte akte sa odredbama navedenog posebnog kolektivnog ugovora, tuženi je u obavezi da plati tužilji traženu razliku.

Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev, zaključujući da je tužilji isplaćena zarada prema parametrima iz Kolektivnog ugovora od 15.10.2012. godine i Aneksa ugovora o radu od 15.11.2012. godine, a da nije postojala obaveza tuženog da svoje akte usaglasi sa Posebnim kolektivnim ugovorom za delatnost poljoprivredne, prehrambene, duvanske industrije i vodoprivrede Srbije, jer je poseban kolektivni ugovor prestao da važi 02.03. 2014. godine odnosno isti nije bio na snazi u spornom periodu.

Neosnovani su navodi revizije da je drugostepeni sud pogrešno primenio materijalno pravo.

Odredbom člana 104. stav 1. Zakona o radu („Službeni glasnik Republike Srbije“ br 24/05 ... 75/14), propisano je da zaposleni ima pravo na odgovarajuću zaradu, koja se utvrđuje u skladu sa zakonom, opštim aktom i ugovorom o radu. Istim zakonom, u članu 105. stav 1. je propisano da se zarada iz člana 104. stav 1. sastoji od zarade za obavljeni rad i vreme provedeno na radu, zarade po osnovu doprinosa poslovnom uspehu poslodavca (nagrade, bonusi i sl.) i drugih primanja po osnovu radnog odnosa, dok je u stavu drugom istog člana propisano da se pod zaradom u smislu stava 1 . smatra zarada, koja sadrži poreze i doprinose koji se plaćaju iz zarade. Članom 106. tog zakona propisano je da se zarada za obavljeni rad i vreme provedeno na radu sastoji od osnovne zarade, dela zarade za radni učinak i uvećane zarade.

Polazeći od navedenih odredaba zakona, a u kontekstu činjenice da je u periodu od oktobra 2014. godine zaključno sa avgustom 2018. godine, tuženi vršio obračun i isplatu zarade tužilji u skladu sa svojim opštim aktom – Kolektivnim ugovorom od 15.10.2012. godine i odredbom člana 8. Aneksa ugovora o radu, tužilja nema pravo na naknadu zarade koju potražuje prema parametrima iz Posebnog kolektivnog ugovora za delatnost poljoprivredne, prehrambene, duvanske industrije i vodoprivrede Srbije, jer u spornom periodu taj kolektivni ugovor nije bio u primeni. Redovni sudovi ne raspolažu ovlašćenjem kontrole ustavnosti i zakonitosti opštih akata, jer je ta kontrola, saglasno odredbama člana 167. stav 1. Ustava, u isključivoj nadležnosti Ustavnog suda. U radnom sporu, sud ne primenjuje kolektivni ugovor samo u slučajevima propisanim odredbama čl. 8-10. Zakona o radu, koji u ovoj parnici ne postoje, jer u spornom periodu nije postojala obaveza tuženog da svoj opšti akt usaglasi sa opštim, odnosno posebnim kolektivnim ugovorom koji ga obavezuje.

Na osnovu člana 414. stav 1. ZPP odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Marina Milanović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić