Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužena je blagovremeno izjavila reviziju, protiv stavova drugog, četvrtog i petog izreke, zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'' br. 72/11 ... 87/18), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija tužene nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti i na koju revident neosnovano u reviziji ukazuje. Sud je nadležan da u parničnom postupku odlučuje o zahtevu zaposlenog lica ili lica koje je korisnik naknade za vreme privremene nezaposlenosti da poslodavac ili Nacionalna služba za zapošljavanje, uplati doprinose za obavezno socijalno osiguranje odgovarajućim organizacijama za obavezno socijalno osiguranje, bez obzira na to da li je takav zahtev jedini predmet spora, na osnovu pravnog stava usvojenog na sednici Građanskog odeljenja Vrhovnog kasacionog suda, održanoj dana 12.03.2019. godine. Revident u reviziji ukazuje na bitnu povredu odredaba parničnog postupka iz odredbe člana 374. stav 2. tačka 12. Zakona o parničnom postupku, međutim, to nije razlog za izjavljivanje revizije, shodno odredbi člana 407. stav 2. tačka 2. istog Zakona.

Neosnovani su navodi revizije tužene o učinjenoj bitnoj povredi odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. Zakona o parničnom postupku, u postupku pred drugostepenim sudom, pošto taj sud precizirani tužbeni zahtev tužioca nije dostavio tuženoj na izjašnjenje pre donošenja presude. Iz stanja u predmetu sledi da je tužilac tužbeni zahtev kojim je tražio da sud tuženu obaveže da u njegovu korist uplati doprinose za obavezno socijalno osiguranje koji obuhvataju penzijsko i invalidsko osiguranje, zdravstveno osiguranje i osiguranje za slučaj nezaposlenosti, u ukupnom iznosu od 1.242.090,26 dinara, koji se plaćaju na iznos zarade utvrđene po mesecima i godinama u pravnosnažnom delu presude Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 816/14 od 17.03.2016. godine, tačke 1. izreke te presude, po stopama koje važe u momentu plaćanja, precizirao tako što je tražio da sud tuženu obaveže da u korist tužioca uplati doprinose za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom fondu PIO, Filijala Beograd, doprinose za zdravstveno osiguranje Republičkom fondu za zdravstveno osiguranje i doprinos za slučaj nezaposlenosti NSZ, koji se plaćaju na iznose zarade utvrđene po mesecima i godinama u pravnosnažnom delu presude Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 816/14 od 17.03.2016. godine, sadržane u tački 1. izreke. Odredbom člana 200. stav 1. Zakona o parničnom postupku, propisano je da je preinačenje tužbe promena istovrsnosti zahteva, povećanje postojećeg ili isticanje drugog zahteva uz postojeći. Stavom 3. te odredbe Zakona, propisano je da tužba nije preinačena ako je tužilac promenio pravni osnov tužbenog zahteva, ako je smanjio tužbeni zahtev ili ako je promenio, dopunio ili ispravio pojedine navode, tako da usled toga tužbeni zahtev nije promenjen. U konkretnom slučaju, tužilac tužbu nije preinačio nego je dopunio i ispravio pojedine navode, tako da usled toga tužbeni zahtev nije promenjen, zbog čega je bilo suvišno dostavljanje ispravljene tužbe tuženom, jer u ovom slučaju, njegov pristanak nije potreban, u smislu odredbe člana 199. stav 2. Zakona o parničnom postupku.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravnosnažnom presudom Četvrtog opštinskog suda u Beogradu P1 1837/07 od 15.01.2008. godine, poništeno je rešenje pravnog prethodnika tužene, Generalnog sekretara Savezne vlade br. 118-8/2001 od 13.02.2001. godine, kojim je tužiocu prestao radni odnos, nakon čega je pravnosnažnom presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 816/14 od 17.03.2016. godine tužena obavezana da tužiocu na ime naknade štete zbog nezakonitog prestanka radnog odnosa, isplati neisplaćene iznose zarade za period od avgusta 2007. godine do juna meseca 2010. godine, sa pripadajućim kamatama.

Na utvrđeno činjenično stanje, drugostepeni sud je pravilno primenio materijalno pravo obavezivanjem tužene da izvrši u korist tužioca uplatu doprinosa za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje, Filijala Beograd, doprinose za zdravstveno osiguranje Republičkom fondu za zdravstveno osiguranje i doprinose za slučaj nezaposlenosti NSZ, koji se plaćaju na iznose zarada utvrđene po mesecima i godinama u pravnosnažnom delu presude Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 816/14 od 17.03.2016. godine, sadržane u tački 1. izreke.

Odredbom člana 105. stav 2. Zakona o radu (''Službeni glasnik RS'' br.24/05...54/09), propisano je da se pod zaradom smatra zarada koja sadrži poreze i doprinose koji se plaćaju iz zarade.

Zakon o platama državnih službanika i nameštenika (''Službeni glasnik RS'' br. 62/06...99/10), u odredbi člana 2. stav 2., propisuje da se u platu uračunavaju porezi i doprinosi koji se plaćaju iz plate.

Shodno odredbi člana 51. stav 1. i 2. Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje (''Službeni glasnik RS'' br. 80/04...111/11), obveznik obračunavanja i plaćanja poreza iz osnovice i na osnovicu za zaposlene, izabrana, imenovana i postavljena lica i lica koja obavljaju privremene i povremene poslove je poslodavac, koji je dužan da naznačene doprinose obračuna i uplati istovremeno sa isplatom zarade, razlike zarade ili ugovorene naknade za privremene i povremene poslove, po propisima koji važe u momentu isplate tih primanja.

Zakonom o radu (''Službeni glasnik RS'' br. 24/05...113/17), propisano je: da zaposleni ima pravo na odgovarajuću zaradu koja se utvrđuje u skladu sa zakonom, opštim aktom i ugovorom o radu (član 104. stav 1.); da se zarada iz člana 104. stav 1. tog zakona sastoji od zarade za obavljeni rad i vreme provedeno na radu, zarade po osnovu doprinosa zaposlenog, poslovnom uspehu poslodavca (nagrade, bonuse i slično), i drugih primanja po osnovu radnog odnosa, u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu; da se pod zaradom smatra zarada koja sadrži poreze i doprinose koji se plaćanju iz zarada (član 105. stav 1. i 2.); da ako sud u toku postupka utvrdi da je zaposlenom prestao radni odnos bez pravnog osnova, na zahtev zaposlenog odlučiće da se zaposleni vrati na rad, da mu se isplati naknada štete i uplate pripadajući doprinosi za obavezno socijalno osiguranje za period u kome zaposleni nije radio (član 191. stav 1.).

Na osnovu uplaćenih doprinosa za socijalno osiguranje, zaposleni stiče mogućnost da koristi prava iz zdravstvenog osiguranja, prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja i prava za slučaj nezaposlenosti, u skladu sa odredbama člana 68.-70. Ustava i zakona, kojima je uređena oblast socijalnog osiguranja. Prava zaposlenog na zaradu i na socijalno osiguranje po osnovu rada, nalaze se u koleraciji sa obavezom poslodavca da uplati doprinose za socijalno osiguranje. Poslodavac je i obveznik doprinosa i obveznik obračunavanja, odnosno plaćanja doprinosa iz osnovice i na osnovicu za zaposlene, izabrana, imenovana i postavljena lica i lica koja obavljaju privremene i povremene poslove, pa je zbog toga dužan da obračuna i plati doprinose u korist zaposlenog. Radi se dakle o zakonskoj obavezi poslodavca, kao dužnika, čijim neizvršenjem zaposleni, kao poverilac stiče pravo da zahteva njeno ispunjenje.

Iz navedenih razloga, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, neosnovano se revizijom tužene ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava, pa je, primenom odredbe člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku, odlučeno kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Vesna Popović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić