Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11 ... 18/20) i utvrdio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti, a navodima revizije tužene ne ukazuje se na neku drugu bitnu povredu propisanu odredbom člana 407. stav 1. tačke 2. i 3. istog Zakona.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je prvi put počeo da radi kod tužene 17.08.2015. godine, tako što je angažovan po osnovu ugovora o obavljanju privremenih i povremenih poslova br. ../2015 od 17.08.2015. godine, u periodu od 17.08.2015. godine do 01.09.2015. godine, a potom je sa tuženom zaključio više ugovora o obavljanju privremenih i povremenih poslova, kao i ugovora o radu na određeno vreme, tako što je neprekidno i u kontinuitetu do 06.12.2019. godine obavljao iste poslove – službenik ..., koji su obuhvatili poslove ... i ... i celom krugu tužene. Između parničnih stranaka je zaključen ugovor o radu br. .., 26.08.2019. godine, za obavljanje poslova radnog mesta službenik ... na određeno vreme, počev od 28.08.2019. godine, do šest meseci, po realizaciji projekta del.br. .. od 23.08.2019. godine. Pod br. .. od 06.12.2019. godine, tuženi je doneo rešenje o otkazu ugovora o radu kojim je tužiocu na poslovima službenik ... otkazao ugovor o radu br. .. od 28.08.2019. godine, sa pripadajućim aneksom ugovora o radu, zbog isteka roka na koji je zasnovao radni odnos na određeno vreme. Kao razlog za donošenje rešenja naveden je istek roka na koji je zasnovan radni odnos na određeno vreme, kao i da su završetkom posla za koje je zaposleni zasnovao radni odnos prema projektu del.br. .. od 23.08.2019. godine, se stekli uslovi da mu prestane radni odnos 10.12.2019. godine. U periodu od 22.08.2017. godine do 10.12.2019. godine tužilac je kod tužene faktički obavljao iste poslove – poslovi ... i ... u celom krugu tužene, sa periodima između ugovora koji su kraći od 30 dana, u ukupnom trajanju od 27 meseci i 18 dana. Pravilnik o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta tužene od 11.01.2016. godine, koji je važio u momentu zaključenja prvog ugovora o obavljanju privremenih i povremenih poslova između tužioca i tužene od 17.08.2015. godine, predviđao je 8 izvršilaca za radno mesto ..., za koje se zahteva IV stepen stručne spreme i sadrži nabrojane ... poslove i ... poslove, a Pravilnik tuženog od 01.01.2017. godine takođe predviđa 8 izvršilaca za radno mesto službenik ... i potreban III stepen stručne spreme. Tužilac ima završenu srednju ... školu sa IV stepenom stručne spreme i za sve vreme svog radnog angažovanja kod tuženog je obavljao iste poslove koji su po ranijem Pravilniku o sistematizaciji radnog mesta kod tuženog iz 2006. godine, sistematizovani pod nazivom ''...'', a po važećem Pravilniku o sistematizaciji radnih mesta kod tužene iz 2018. godine, su sistematizovani pod nazivom ''službenik ...''. Radno vreme mu je trajalo 8 sati dnevno, radio je u smenama, kao i drugi zaposleni kod tužene na tim poslovima i to: dva dana prvu smenu, dva dana drugu smenu, dva dana treću smenu, pa je potom imao dva slobodna dana. Koristio je godišnji odmor kao i sate iz preraspodele radnog vremena, kao i ostali zaposleni. Bio je član sindikata kod tužene i išao na periodične lekarske preglede, kao i drugi zaposleni koji su obavljali iste poslove. Tužilac poseduje licencu za poslove ..., koju je stekao tokom 2016. godine, jer je sa ostalim zaposlenima kod tužene bio upućen na polaganje ispita. Pored poslova ''službenik ...'', tužilac je obavljao i druge poslove po nalogu pretpostavljenog i po potrebi (punio balone uljem, čisto krug fabrike, kosio travu i slično). Tužilac je tako, bez prekida kod tužene obavljao iste poslove u periodu od 22.08.2016. godine do 18.01.2019. godine, u trajanju od 28 meseci i 28 dana.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su tužbeni zahtev tužioca usvojili, nalazeći da su ispunjeni zakonski uslovi za prerastanje radnog odnosa tužioca na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, na osnovu odredbe člana 37., u vezi člana 197. Zakona o radu, i da je zbog toga rešenje o otkazu ugovora o radu nezakonito. Prvostepeni sud je utvrdio da je tužilac zasnovao radni odnos kod tuženog na neodređeno vreme danom stupanja na rad 17.08.2015. godine, dok je drugostepeni sud, u tom delu preinačio prvostepenu presudu, utvrđujući datum zasnivanja radnog odnosa po proteku pet radnih dana nakon isteka 24 meseca rada, odnosno 29.08.2018. godine, na osnovu odredbe člana 37. stav 6. Zakona o radu.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo.

Odredbom člana 37. Zakona o radu (''Službeni glasnik RS'', br. 24/05...95/2018), propisano je da ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme za zasnivanje radnog odnosa čije je trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom, ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba (stav 1.). Poslodavac može zaključiti jedan ili više ugovora o radu iz stava 1.ovog člana na osnovu kojih se radni odnos sa istim zaposlenim zasniva za period koji sa prekidima ili bez prekida ne može biti duži od 24 meseca (stav 2.). Prekid kraći od 30 dana ne smatra se prekidom perioda iz stava 2. ovog člana (stav 3.). Ako je ugovor na radu na određeno vreme zaključen suprotno odredbama ovog zakona ili ako zaposleni ostane da radi kod poslodavca najmanje pet radnih dana po isteku vremena za koji je ugovor zaključen, smatra se da je radni odnos zasnovan na neodređeno vreme (stav 6.). Na osnovu odredbe člana 197. Zakona o radu, poslodavac može za obavljanje poslova koji su po svojoj prirodi takvi da ne traju duže od 120 radnih dana u kalendarskoj godini da zaključi ugovor o obavljanju privremeni i povremenih poslova sa: 1) nezaposlenim licem; 2) zaposlenim koji radi nepuno radno vreme – do punog radnog vremena; 3) korisnikom starosne penzije.

U konkretnom slučaju, tužilac je bez prekida obavljao iste poslove u periodu od 22.08.2016. godine do 18.01.2019. godine u trajanju od 28 meseci i 27 dana, a to su poslovi koji su tokom celog perioda njegovog rada kod tužene bili sistematizovani Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta tužene pod nazivom ''...'', odnosno ''službenik ...'', što znači da se ne radi o poslovima sezonskog karaktera. Pravnu prirodu ugovora ne određuje njegov naziv već suština pravnog odnosa koji je njime zasnovan. Nižestepeni sudovi su pravilno zaključili da je tužena pokušala da radni odnos tužioca predstavi kao rad van radnog odnosa, dok u suštini tužilac nije imao prekida u radu u obavljanju poslova kod tužene, koji su trajni, kontinuirani i predviđeni Pravilnikom o sistematizaciji radnih mesta kod tužene, što upućuje da je zaključivanjem pojedinačnih ugovora sa tužiocem, tužena zloupotrebila pravo iz odredbe člana 197. Zakona o radu, a zloupotreba prava je zabranjena na osnovu odredbe člana 13. Zakona o obligacionim odnosima. Sud ne može da pruži pravnu zaštitu u vršenju prava iz obligacionih odnosa protivno cilju zbog kog je ono zakonom ustanovljeno.

Navodima revizije tuženog o pogrešnoj primeni materijalnog prava u stvari se osporava pravilnost utvrđenog činjeničnog stanja u pogledu kontinuiteta rada tužioca na istim poslovima kod tužene, što je bez uticaja na odlučivanje pošto revizija ne može da se izjavi zbog pogrešno ili nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja na osnovu odredbe člana 407. stav 2. Zakona o parničnom postupku, osim u slučaju iz člana 403. stav 2. tog zakona, što ovde nije slučaj.

Pravilna je i odluka o troškovima parničnog postupka, jer je doneta pravilnom primenom odredbe člana 153. stav 1. i 154. Zakona o parničnom postupku.

Iz izloženih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odluku kao u izreci doneo primenom odredbe člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća – sudija

Gordana Komnenić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić