Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 408. i člana 441. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da tužiočeva revizija nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Bitna povreda odredaba parničnog postupka iz tačke 12. stava 2. navedenog člana, na koju tužilac ukazuje revizijom, nije zakonski razlog za ovaj vanredni pravni lek (član 407. stav 1. tačka 2. ZPP). Nisu osnovani navodi revizije o bitnoj povredi odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. ZPP, učinjenoj u drugostepenom postupku, jer drugostepeni sud nije pogrešno primenio, niti je propustio da primeni neku odredbu procesnog prava.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio zaposlen u Saveznoj upravi carina, kao ... u Carinarnici ... – Carinska ispostava ..., privremeno raspoređen na radno mesto ... u Carinskoj ispostavi ... . Na inicijativu upravnika Carinarnice ... od 10.06.1993. godine, direktor Savezne uprave carina je 14.06.1994. godine podneo predlog za pokretanje disciplinskog postupka protiv tužioca zbog povreda radne dužnosti iz člana 60. stav 1. tačke 1. i 13. Zakona o carinskoj službi. Odlukom disciplinske komisije od 15.12.1995. godine tužilac i drugi zaposleni, BB, oglašeni su odgovornim za jednu težu povredu radne dužnosti iz člana 60. stav 1. tačka 13. Zakona o carinskoj službi – primanje mita u vezi sa zadacima i poslovima, učinjenu u periodu od avgusta do oktobra 1992. godine, tako što su zajedno sa zaposlenim VV u više navrata od dva lica primili ukupan iznos od 34.000 DEM koji su međusobno podelili da bi za 70 kombi vozila sa robom overili uvozne carinske prijave u kojima je fiktivno prikazano da je roba u tranzitu i na taj način omogućili tim licima da izbegnu plaćanje carinskih i poreskih obaveza za robu prodatu u Jugoslaviji, odnosno neutvrđenog dana krajem avgusta ili početkom septembra 1992. godine u dva navrata, u razmaku od nekoliko dana, propustili da izvrše obaveznu kontrolu robe – cigareta, koje su se nalazile u kamionu sa registarskim oznakama ... i kontrolu dokumentacije koja je robu pratila, a za uzvrat od vlasnika kamiona uzeli prvo 4.000 maraka, a zatim i 8.000 maraka koje su takođe međusobno podelili. Istom odlukom tužilac i zaposleni BB oglašeni su odgovornim i za jednu težu povredu radne dužnosti iz člana 60. stav 1. tačka 1. navedenog Zakona – zloupotrebu službenog položaja, učinjenu 09.09.1992. godine, tako što su od jednog lica uzeli po jedan par muških cipela. Odlukom drugostepene disciplinske komisije pri Saveznoj Vladi od 26.09.1996. godine odbijene su žalbe tužioca i zaposlenog BB i potvrđena odluka prvostepene disciplinske komisije od 15.12.1995. godine. Presudom Okružnog suda u Prištini K 97/95 od 10.01.1997. godine, tužilac, BB i VV oglašeni su krivim za jedno produženo krivično delo primanja mita iz člana 179. stav 1. KZ SRJ izvršeno u periodu avgust – oktobar 1992. godine, tako što su od GG u više navrata primili iznos od 7.500 DEM koji su međusobno podelili da bi za ... kombi vozila sa robom overili ulazne carinske prijave u kojima je roba fitkivno prikazana da je u tranzitu, a od DD. iz ... u dva maha uzeli ukupno 12.000 DEM koje su podelili da ne bi izvršili obaveznu kontrolu robe (cigareta) čiji je uvoz zabranjen i kontrolu dokumenata za robu, te na taj način omogućili prelaz dva kamiona sa robom preko državne granice, kao i krivično delo zloupotrebe službenog položaja iz člana 174. stav 1. KZ SRJ izvršeno 09.09.1992. godine, tako što su od ĐĐ uzeli po jedan par muških cipela. Ovom presudom su svim okrivljenim izrečene zatvorske kazne. Presudom Vrhovnog suda Srbije Kž 763/97 od 17.03.1997. godine preinačena je presuda Okružnog suda u Prištini K 97/95 od 10.01.1997. godine u pogledu pravne kvalifikacije krivičnog dela i izrečene kazne – tužiocu je kazna zatvora od 3 godine i 3 meseca smanjena na zatvorsku kaznu u trajanju od 2 godine i 6 meseci. Tužilac nikada nije pozvan na izdržavanje izrečene kazne.

Na ovako utvrđeno činjenično stanje, nižestepeni sudovi su u ovom sporu pravilno primenili materijalno pravo.

Prema Zakonu o osnovama sistema državne uprave i o Saveznom izvršnom veću i saveznim organima uprave („Službeni list SFRJ“ broj 23/78...35/91 i „Službeni list SRJ“ broj 1/92...50/93) bilo je propisano da se težom povredom radne dužnosti u smislu tog Zakona naročito smatraju neizvršenje ili nesavesno i nemarno vršenje poverenih zadataka i poslova, kao i zloupotreba ili prekoračenje ovlašćenja (član 367. stav 2. tačke 1. i 2), kao i da se za težu povredu radne dužnosti može izreći i mera prestanka radnog odnosa (član 368. stav 1. tačka 5. i član 368. stav 6).

Odredbom člana 60. Zakona o carinskoj službi („Službeni list SFRJ“ broj 56/80 i 49/87) bilo je propisano da se težom povredom radne dužnosti smatra zloupotreba položaja ili prekoračenje službenog ovlašćenja (tačka 1), kao i primanje mita, odnosno poklona ili ostvarivanje drugih koristi u vezi sa zadacima i poslovima radnika ili službe, ili posluga ili omogućavanje posluge novcem i drugim stvarima od vrednosti (tačka 13).

U konkretnom slučaju, tužilac je kao ... u periodu od avgusta do oktobra 1992. godine izvršio teže povrede radne dužnosti iz navedenog člana 60. Zakona o carinskoj službi, radnjama koje istovremeno predstavljaju obeležja bića krivičnog dela primanja mita iz člana 179. stav 1. KZ SRJ, za koja je oglašen krivim i osuđen na kaznu zatvora. Učinjena teža povreda radne dužnosti je u disciplinskom postupku pravilno sankcionisana izricanjem mere prestanka radnog odnosa, predviđene članom 368. stav 1. tačka 5. u vezi stava 6. Zakona o osnovama sistema državne uprave i o saveznom izvršnom veću i saveznim organima uprave, odnosno članom 7. stav 1. tačka 5. u vezi stava 5. Pravilnika o disciplinskoj odgovornosti radnika u Saveznoj upravi carina.

Tužiocu je radni odnos prestao zbog učinjene teže povrede radne dužnosti iz člana 60. tačka 1. i 13. Zakona o carinskoj službi, a ne zbog teže povrede radne dužnosti predviđene tačkom 22. istog člana. Zbog toga su bez uticaja navodi tužioca da u odnosu na njega ne postoji osuđujuća presuda snabdevena klauzulom pravnosnažnosti. Inače, ovi navodi su i neosnovani jer je o žalbama učesnika krivičnog postupka odlučeno presudom Vrhovnog suda Srbije Kž 763/97 od 17.03.1997. godine.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, navodi revizije kojima tužilac ističe da je disciplinski postupak pokrenut od neovlašćenog lica i da nije sproveden prethodni postupak, ne mogu uticati na pravilnost pobijane presude.

Ovi navodi isticani su i u tužiočevoj žalbi i bili su predmet ocene od strane drugostepenog suda. Ovlašćenje direktora Savezne uprave carina da podnese predlog za utvrđivanje disciplinske odgovornosti radnika zbog teže povrede radne dužnosti proizilazi iz člana 371. stav 1. Zakona o osnovama sistema državne uprave i o Saveznom izvršnom veću i saveznim organima uprave, ali i člana 23. Pravilnika o disciplinskoj odgovornosti radnika tužene. Disciplinski postupak služi utvrđivanju disciplinske odgovornosti i postojanja povrede radne dužnosti. Tužiocu je dostavljen predlog za pokretanje disciplinskog postupka i on je u prisustvu izabranog branioca, pred disciplinskom komisijom, dao izjavu. Protiv tužioca je zbog istih radnji bio pokrenut i krivični postupak. Tužiocu nije onemogućeno da se u disciplinskom postupku brani od onoga što mu je bilo stavljeno na teret. U tom postupku utvrđeno je da je učinio težu povredu radne dužnosti sa obeležjima krivičnog dela, što je naknadno i potvrđeno osuđujućom krivičnom presudom. U takvoj situaciji, kada je utvrđeno da je radnja povrede radne dužnosti učinjena i da je tužilac kriv za njenu povredu, pravilnost izrečene disciplinske mere ne može se osnovano osporavati izostankom prethodnog postupka, u kojem se od zaposlenog uzima izjava, koju je on inače dao u postupku pred disciplinskom komisijom.

Iz navedenih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Branislav Bosiljković, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić