Rev2 67/2018 3.6.1

Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 67/2018
31.10.2019. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislave Apostolović, predsednika veća, Branislava Bosiljkovića i Zorane Delibašić, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Dejana Spasojević Ivančić advokat iz ..., protiv tuženog BB ..., radi zaštite od diskriminacije, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 2204/17 od 18.09.2017. godine, u sednici veća održanoj dana 31.10.2019. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 2204/17 od 18.09.2017. godine.

ODBIJA SE zahtev tužioca za naknadu troškova postupka po reviziji.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Višeg suda u Novom Sadu P1 77/2014 od 23.06.2017. godine, stavom prvim izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se utvrdi da je tuženi u odnosu na njega postupao diskriminatorski zbog godina starosti i drugih ličnih svojstava, tako što je tužioca, kao diplomiranog inženjera ... sa tri licence, u periodu od 04.04.2011. godine premestio na poslove za koje je objektivno neophodna niža stručna sprema, da bi nakon toga bio oglašen za višak zbog organizacionih promena i prestanka potrebe za njegovim radom dana 24.05.2013. godine, kao i da se obaveže tuženi da mu naknadi troškove parničnog postupka sa zateznom kamatom u skladu sa zakonom počev od dana donošenja presude. Stavom drugim izreke, obavezan je tužilac da naknadi tuženom troškove parničnog postupka u iznosu od 206.250,00 dinara u roku od 15 dana pod pretnjom izvršenja.

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 2204/17 od 18.09.2017. godine odbijena je žalba tužioca i potvrđena presuda Višeg suda u Novom Sadu P1 77/14 od 15.06.2017. godine.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku (ZPP), Vrhovni kasacioni sud je našao da tužiočeva revizija nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Revizijom se posebno ne ukazuje na postojanje drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka, predviđenih članom 407. stav 1. tačke 2. i 3. ZPP. Zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. ZPP, na čije postojanje se ukazuje navodima revizije da presude nižestepenih sudova imaju nedostatke zbog kojih se ne mogu ispitati (nerazumljivost izreke i njena protivrečnost sa datim razlozima, odnosno nejasnost razloga i njihova protivrečnost sa izvedenim dokazima, utvrđenim činjenicama i zapisnicima sa glavnih rasprava), ovaj vanredni pravni lek se ne može izjaviti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac (rođen ... . godine) po zanimanju je diplomirani inženjer ... sa položenim stručnim ispitom od 1982. godine, i licencama ... i ... Inženjerske komore Srbije. U radnom odnosu kod tuženog je od 1987. godine, i po ugovoru o radu od 01.06.2006. godine obavljao je poslove starijeg samostalnog inženjera za ... u pogonu „...“. Aneksom broj 2 ugovora od 04.04.2011. godine tužilac je, počev od 13.05.2011. godine, premešten - raspoređen u odeljenje za ... bloka ... - Služba za ..., na radno mesto samostalnog saradnika za ... . Aneksom broj 3. ugovora o radu predviđeno je da će tužilac obavljati poslove na radnom mestu sa istim nazivom, a aneksima broj 4, 5. i 6. ugovora regulisano je pitanje njegove zarade. Pravnosnažnom presudom Osnovnog suda u Novom Sadu P1 1269/11 od 12.07.2016. godine poništeni su ugovori o radu od broja 2 do broja 6. Služba za administrativno-tehničke poslove formirana je u martu 2011. godine. U tu službu raspoređivani su zaposleni različitih stručnih profila i školske spreme, koji su u drugim organizacionim delovima tuženog bili „tehnološki višak“, a do 30.09.2011. godine se nisu prijavili za dobrovoljni prestanak radnog odnosa „po programu ...“. Posebni kriterijumi za raspoređivanje zaposlenih u označenu službu nisu postojali. Tužilac nije bio jedini koji je imao visoku stručnu spremu, niti je bio najstariji zaposleni koji je raspoređen - premešten u tu službu. Nakon potpisivanja aneksa broj 2 ugovora o radu tužilac je otišao na bolovanje a po povratku - 03.08.2011. godine, premešten je u drugu zgradu tuženog gde se već nalazila grupa zaposlenih različite stručne spreme - od najniže stručne spreme do doktora nauka. Radno vreme te grupe zaposlenih bilo je od 12 do 20 sati, dok su svi ostali zaposleni radili od 8 do 16 sati. Tužilac je istu prostoriju koristio sa još 20 zaposlenih, svi su imali stolove i stolice a dva - tri računara služili su im za informisanje, a ne za rad. Tužiocu je 25.08.2011. godine oduzet računar koji je koristio i šifra pomoću koje se logovao na internet sajt tuženog. Tokom 2012. godine tužilac je podnosio prijave na oglase koji su objavljivani kod tuženog i tako konkurisao za rad na drugom radnom mestu u okviru svoje struke, ali mu na prijave nije odgovoreno. Tokom oktobra 2011. godine određen je u komisiju popis računara kod tuženog i taj posao je obavljao do polovine novembra iste godine. Polovinom decembra iste godine sa još 10 zaposlenih dobio je kancelariju i zadatak da vrši proveru brojeva fiksnih telefona zaposlenih. Svi zaposleni u administrativno-tehničkom odeljenju su tokom avgusta 2012. godine poslati na prinudni odmor u trajanju od 45 dana, zbog smanjenog obima posla. Po povratku sa prinudnog odmora tužilac je premešten u drugu zgradu tuženog i smešten u kancelariju koju je koristilo još 10-12 zaposlenih. U to vreme uglavnom nije ništa radio i samo povremeno je dobijao određene poslove. Zaposleni su u decembru 2012. godine morali iskoristiti godišnji odmor za tu godinu. Tužiocu je tada ponuđeno da potpiše sporazum o prestanku radnog odnosa, što je on odbio. Tužilac je u martu 2013. godine upućen na godišnji odmor za tu godinu i po povratku na rad otkazan mu je ugovor o radu. Tužiocu je radni odnos prestao 24.05.2013. godine, kao višku zaposlenih, zbog ukidanja službe za administrativno-tehnička pitanja i isplaćena mu je otpremnina. Tužilac vodi posebne parnice za poništaj rešenja o otkazu ugovora o radu i zlostavljanja na radu.

Na osnovu ovako utvrđenog činjenično stanja, nižestepeni sudovi su u ovom sporu pravilno primenili materijalno pravo.

Tužilac zahtev za zaštitu od diskriminacije, izvršene raspoređivanjem na drugo radno mesto, zasniva na tvrdnji da je tuženi postupao diskriminatorski zbog njegove starosne dobi i „drugih ličnih svojstava“. Prema odredbi člana 2. stav 1. tačka 1. Zakona o zabrani diskriminacije („Službeni glasnik Republike Srbije“, broj 22/09), diskriminacija je svako neopravdano pravljenje razlike ili nejednako postupanje, odnosno propuštanje (isključenje, organičavanje ili davanje prvenstva) na otvoren ili prikriven način u odnosu na lica ili grupe lica, kao i na članove njihovih porodica, koje se zasniva na nekom od navedenih ličnih svojstava (između ostalog i starosnom dobu) i drugim stvarnim, odnosno pretpostavljenim ličnim svojstvima.

U konkretnom slučaju, kod utvrđene činjenice da su u administrativno- tehničku službu, u koju je tužilac raspoređen aneksom ugovora o radu od 04.04.2011. godine, raspoređivani zaposleni različite starosne dobi (stariji i mlađi od tužioca), nižestepeni sudovi su izveli pravilan zaključak da tužilac nije bio diskriminisan po tom ličnom svojstvu izričito navedenom u članu 2. stav 1. tačka 1. Zakona o zabrani diskriminacije. Takođe, ne postoji diskriminacija ni po nekom drugom ličnom svojstvu (tužilac u tužbi i tokom postupka navodi školsku i stručnu spremu), jer su u označenu službu raspoređivani zaposleni različite školske (od osnovne škole do fakulteta) i stručne spreme.

S`toga, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, nisu osnovani navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Shodno izloženom, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u prvom stavu izreke.

Odluka o troškovima postupka po reviziji, sadržana u drugom stavu izreke, doneta je primenom člana 165. stav 1. u vezi člana 153. stav 1. ZPP - prema uspehu tužioca u postupku po tom vanrednom pravnom leku.

Predsednik veća - sudija

Branislava Apostolović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić