U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Božidara Vujičića, predsednika veća, Vesne Subić i Jelice Bojanić Kerkez, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Dragomir Todorović, advokat iz ..., protiv tuženog BB iz ..., čiji je punomoćnik Ivana Đulinac, advokat iz ..., radi izdržavanja deteta, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u 24.06.2021. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž2 119/21 od 29.03.2021. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Zrenjaninu P2 617/20 od 12.01.2021. godine, stavom prvim izreke, odbačena je tužba u delu kojim je predloženo da se obaveže tuženi da na ime doprinosa za izdržavanje mal. VV plaća mesečno iznos od 10.000,00 dinara, počev od pravnosnažnosti presude pa ubuduće, dok za to postoje zakonski uslovi, a ubuduće redovno mesečno do 05.-og u mesecu za tekući mesec, pod pretnjom prinudnog izvršenja. Stavom drugim izreke, odbijen je, kao neosnovan, tužbeni zahtev u delu doprinosa tuženog izdržavanju zajedničkog mal.deteta parničnih stranaka i to preko dosuđenog iznosa od 10.000,00 dinara mesečno do traženog iznosa od 16.000,00 dinara, dakle mesečno za 6.000,00 dinara, počev od 14.05.2020. godine, pa ubuduće dok za to postoje zakonski uslovi, počev od svakog 15. u mesecu za tekući mesec, na tekući račun zakonskog zastupnika mal.deteta, majke AA koji se vodi kod ... a.d. ... . Stavom trećim izreke, odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove parničnog postupka.

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž2 119/21 od 29.03.2021. godine, stavom prvim izreke, žalba tužilje je delimično usvojena, a delimično odbijena, pa je prvostepena presuda preinačena u odbijajućem delu odluke o glavnom zahtevu, tako što je obavezan tuženi da na ime doprinosa izdržavanju mal. VV plaća mesečno iznos od još 4.000,00 dinara, pored dosuđenog iznosa od 10.000,00 dinara, odnosno ukupan iznos od 14.000,00 dinara, počev od 14.05.2020. godine pa ubuduće dok za to budu postojali zakonski uslovi do 15. u mesecu za tekući mesec na račun tužilje koji se vodi kod ... a.d. ..., dok je u preostalom odbijajućem delu odluke o glavnom zahtevu, u delu u kome je tužba odbačena i u delu odluke o troškovima postupka prvostepena presuda potvrđena. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da tužilji na ime naknade troškova žalbenog postupka isplati iznos od 12.000,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi je blagovremeno izjavio reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu, u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS”, br. 72/2011….18/2020, u daljem tekstu: ZPP), Vrhovni kasacioni sud je ocenio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a u postupku pred drugostepenim sudom nije došlo do propusta u primeni ili do pogrešne primene koje od odredaba ovog zakona, pa nema ni povrede iz člana 374. stav 1. ZPP, u vezi člana 394. istog Zakona na koju se revizijom ukazuje. Zakazivanje rasprave pred drugostepenim sudom je u domenu odlučivanja veća drugostepenog suda kada oceni da je radi pravilnog utvrđivanja činjeničnog stanja potrebno ponoviti već izvedene dokaze, ili dokaze koje je odbio da izvede prvostepeni sud. U konkretnom slučaju odluka drugostepenog suda zasnovana je na činjeničnom stanju utvrđenom tokom prvostepenog postupka iz koga je drugostepeni sud izveo drugačiji činjenično pravni zaključak i primenom odredaba materijalnog prava doneo drugačiju odluku od prvostepenog suda.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja i tuženi su zaključili brak 2007. godine, u kome su dobili zajedničko dete, mal. VV, rođenog .... godine. Brak stranaka je razveden pravnosnažnom presudom Osnovnog suda u Zrenjaninu P2 188/20 od 10.09.2020. godine kojom je mal. dete povereno majci na samostalno vršenje roditeljskog prava, obavezan tuženi da doprinosi izdržavanju mal. deteta plaćanjem mesečnog iznosa od 10.000,00 dinara i uređen način održavanja odnosa tuženog sa mal. detetom.

Tokom trajanja braka stranke su živele u zajedničkom domaćinstvu sa majkom i bratom tuženog u porodičnoj kući tuženog, sve do oktobra 2019. godine, kada su prešli da žive u poseban stan koji su stekli tokom trajanja braka. U tom stanu su živeli do faktičkog prekida zajednice života u aprilu 2020. godine. Tada se tuženi vratio u svoju porodičnu kuću, gde živi sa bratom i majkom. Kuća je prizemna, površine oko 140 m2. Tužilja je sa detetom ostala da živi u zajedničkom stanu stranaka površine od 64 m2, koji je adekvatno opremljen za život tužilje i deteta.

Tužilja je rođena ... godine, zaposlena u fabrici ... „...“ u ..., kao ... i ostvaruje mesečnu zaradu od 32.000,00 dinara. Pomažu joj njeni roditelji, tako što joj kupuju hranu. Njena sestra kupuje garderobu za dete, a brat igračke. Sva ova pomoć na mesečnom nivou iznosi oko 40.000,00 dinara. Snosi režijske troškove i troškove za ličnu higijenu i higijenu stana u kome živi sa detetom, bliže određene u obrazloženju nižestepenih presuda. Odeću i obuću ne kupuje, ne ide na zimovanja i letovanja. Za mal. VV ne prima dečiji dodatak.

Tuženi je rođen ... godine, zaposlen je u ''...'' kao ... u ... i ostvaruje mesečnu neto zaradu u iznosu od 62.000,00 dinara. Od zarade mu se obustavlja mesečno iznos od 10.000,00 dinara, na ime rate kredita. Snosi režijske troškove domaćinstva, ishrane i higijene, bliže određene u obrazloženju nižestepenih presuda, sa bratom, i to tako što on snosi oko 70% troškova, a brat 30%. Greju se na drva, a za ogrev im je godišnje potreban iznos od 45.000,00 dinara. Ovaj iznos tuženi plaća od pozajmice od sindikata, a onda mu se pozajmica odbija od zarade u narednih šest meseci. Odeću retko kupuje i za to mu je mesečno potreban iznos od 1.000,00-2.000,00 dinara. Brat tuženog je zaposlen kao ... u ... školi u ..., gde prima zaradu od 30.000,00 dinara. Majka je penzioner sa penzijom od 14.300,00 dinara, s tim što joj je za lekove mesečno potreban iznos od 1.500,00-2.000,00 dinara. Tuženi poseduje putnički automobil koji nije registrovan od septembra 2020. godine. Inače mu je za registraciju i održavanje tog automobila godišnje potreban iznos od oko 55.000,00 dinara. Na gorivo potroši iznos od 25.000,00 dinara mesečno.

Parnične stranke nemaju obavezu izdržavanja drugih lica osim mal.deteta. Mesečne potrebe mal. deteta procenjene su na iznos od oko 25.000,00 dinara. Dete je zdravo i ima uobičajene potrebe deteta njegovog uzrasta.

Na ovako utvrđeno činjenično stanje prvostepeni sud je, primenom materijalnog prava iz odredbe čl. 160, 162. i 163. Porodičnog zakona, ocenio da doprinos tuženog izdržavanju mal. deteta treba da iznosi 10.000,00 dinara na mesečnom nivou, na koji iznos je tuženi obavezan presudom P2 188/20 od 10.09.2020. godine.

Po oceni drugostepenog suda, iznos od još 4.000,00 dinara (ukupno 14.000,00 dinara) na koji je tuženog obavezao pobijanom presudom je adekvatan da doprinese zadovoljenju potreba mal. deteta, da mu omogući nivo životnog standarda kakav uživa tuženi kao dužnik izdržavanja, a da pritom ne dovede u pitanje egzistenciju tuženog. Ovo imajući u vidu utvrđene mesečne potrebe deteta, minimalnu sumu izdržavanja koja se koristi kao korektiv prilikom određivanja potreba primaoca izdržavanja, visinu prihoda i rashoda stranaka kao dužnika izdržavanja, kao i činjenicu da je tuženi zdrav, radno sposoban, da nema drugih lica koje je dužan da izdržava, da živi u zajedničkom domaćinstvu sa majkom i bratom sa kojima deli troškove režija, ishrane i higijene, da ostvaruje duplo veću zaradu od tužilje, a da tužilja doprinosi izdržavanju deteta ne samo na taj način što zadovoljava njegove finansijske potrebe, već i što svakodnevno brine o njemu i vaspitava ga.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, neosnovano se revizijom osporava pravilnost pobijane presude. Drugostepeni sud je ocenio sve okolnosti na strani mal. deteta, kao poverioca izdržavanja i okolnosti na strani tuženog, kao dužnika izdržavanja, koje su od značaja za ocenu mogućnosti da doprinosi izdržavanju svog mal. deteta. Kako je takva ocena zasnovana na savesnoj i brižljivoj oceni svakog dokaza zasebno i svih dokaza kao celine, što je vidljivo iz obrazloženja pobijane presude, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, iznos na koji je tuženi obavezan nije previsoko određen i, suprotno navodima revizije, ne prevaljuje teret izdržavanja deteta samo na tuženog, imajući u vidu da zakonsku obavezu izdržavanja imaju oba roditelja, kao i iznose prihoda koje oni ostvaruju.

Udovoljenje zahtevu u manjem iznosu od dosuđenog ne bi bilo u skladu sa kriterijumima propisanim Porodičnim zakonom, pravilno utvrđenim prema potrebama deteta na mesečnom nivou i mogućnostima tuženog, kao dužnika izdržavanja.

Vrhovni kasacioni sud je cenio i ostale navode revizije, kojima se ne dovodi u sumnju pravilnost pobijane presude, zbog čega ti navodi nisu posebno obrazloženi.

Iz navedenih razloga, primenom člana 414. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća- sudija

Božidar Vujičić,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić