Rešenjem Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 27.03.2017. godine ispravljena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 12.02.2016. godine u stavu prvom izreke u pogledu iznosa za period od januara 1994. godine zaključno sa decembrom 2000. godine na način bliže označen u izreci rešenja.

Rešenjem Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 20.07.2017. godine, stavom prvim izreke ispravljeno je rešenje Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 27.03.2017. godine kojim je ispravljena presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 12.02.2016. godine u stavu prvom izreke u pogledu iznosa za period od januara 1994. godine zaključno sa decembrom 2000. godine i to na način bliže naveden u stavu prvom izreke. Stavom drugim izreke ispravljena je napred navedena prvostepena presuda u stavu drugom izreke u pogledu iznosa za period od januara 1994. godine zaključno sa decembrom 2000. godine na način bliže naveden u tom stavu. Stavom trećim izreke ispravljena je napred navedena prvostepena presuda u stavu trećem izreke u pogledu iznosa dosuđenih troškova tako da umesto iznosa od 330.600,00 dinara treba da stoji iznos od 330.660,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 5512/17 od 21.03.2019. godine, u stavu prvom izreke preinačena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 12.02.2016. godine ispravljena rešenjem Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 27.03.2017. godine koje je ispravljeno rešenjem P 9/14 od 20.07.2017. godine u stavu prvom i drugom izreke tako što je obavezana tužena da tužiocu na ime materijalne štete isplati za period od januara 1994. godine zaključno sa januarom 2016. godine mesečne iznose sa zakonskom zateznom kamatom kako je to navedeno u tom stavu izreke, na ime mesečnog iznosa rente da plaća iznos od 32.787,13 dinara počev od 01.02.2016. godine sa dospećem svakog prvog u mesecu za prethodni mesec sa zakonskom zateznom kamatom počev od dospelosti svake pojedinačne mesečne rate pa do konačne isplate, sve dok za to budu postojali zakonski uslovi ili odlukom suda visina rente ne bude izmenjena na zahtev oštećenog ili na zahtev štetnika, s`tim da se zaostali a neisplaćeni iznosi rente isplate odjednom. Stavom dva izreke preinačeno je rešenje o troškovima postupka sadržano u stavu trećem izreke presude Prvog osnovnog suda u Beogradu P 9/14 od 12.02.2016. godine ispravljeno napred navedenim rešenjima tako što je obavezana tužena da tužiocu na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 1.006.300,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od dana presuđenja 12.02.2016. godine pa do konačne isplate. Stavom trećim izreke obavezana je tužena da tužiocu naknadi troškove drugostepenog postupka u iznosu od 156.300,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužena je blagovremeno izjavila reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu oduku na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 ... 55/14), pa je našao da revizija tužene nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju tužilac je u svojstvu pripadnika teritorijalne odbrane ... na ... u sukobu sa paravojnim snagama ranjen dana 20.04.1992. godine kojom prilikom je zadobio prostrelnu ranu levog sedalnog predela i leve ilijačne kosti, metalno strano telo koje prodire u kičmeni kanal u visini petog lumbalnog pršljena, lubmoišijalgija leve strane sa oboljenjem nervnih korenova iste strane, anksiozno subdepresivni posttraumatični poremećaj, a koje povrede predstavljaju teške telesne povrede, zbog čega je operisan i lečen i stekao je svojstvo ratnog vojnog invalida sa 70% invaliditeta. Tužilac je stekao zvanje diplomiranog ... (profil ...). Nikada se nije zaposlio, a na birou za nezaposlene prijavljen je od 1992. godine. Dana 16.04.2007. godine obraćao se tuženoj radi isplate naknade materijalne štete u vidu izgubljene zarade i rente u vansudskom postupku. Pravnosnažnom presudom Drugog opštinskog suda u Beogradu P. 158/02 od 24.11.2005. godine delimično je usvojen tužbeni zahtev tužioca i obavezana je tužena da tužiocu isplati nematerijalnu štetu. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka medicine rada dr Svetlane Krivokapić od 14.04.2009. godine, nalaza i mišljenja komisijskog veštačenja od strane specijaliste medicine rada dr Aleksandra Milovanovića od 23.12.2010. godine i nalaza i mišljenja sudskog veštaka specijaliste neuropsihijatrije i sudske psihijatrije dr Marka Dragovića od 02.11.2010. godine i na osnovu usaglašenog nalaza specijaliste medicine rada dr Aleksandra Milovanovića i neuropsihijatra dr. Marka Dragovića, ocenjeno je da kod tužioca postoji umanjenje radne sposobnosti od 25% a umanjenje specifične radne sposobnosti za profesiju ... iznosi 10%. Kako tužilac u ovoj parnici potražuje izgubljenu zaradu zbog povređivanja i to u mesečnim iznosima do presuđenja a ubuduće u vidu rente, u postupku je obavljeno veštačenje od strane veštaka ekonomsko- finansijske struke Milanka Kovačevića pa je na osnovu nalaza i mišljenja istog od 21.11.2011. godine i 07.12.2015. godine utvrđena visina izgubljene zarade kod tužioca i visina tražene rente.

Na osnovu utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je zaključio da je tužena odgovorna za traženu štetu tužiocu po principu objektivne odgovornosti, nalazeći da je veštak ekonomskofinansijske struke dao pogrešan obračun, jer je razliku od tužiočevih primanja kod NSZ, do primanja koja bi ostvario kao ... umanjio za 90%, a ne za 10%, koliko je tužiocu umanjena specifična radna sposobnost, zbog čega je sam izvršio obračun izgubljene zarade od 10% koji iznos je dosudio tužiocu, odlučujući kao u izreci svoje presude.

Drugostepeni sud je zauzeo pravni stav da je prvostepeni sud u smislu odredbe člana 173, 174. i 195. stav 2. Zakona o obligacionim odnosima u vezi sa članom 218. i 219. stav 1. Zakona o službi u oružanim snagama, koji je važio u vreme kada je tužilac povređen, pravilno ocenio da postoji osnov odgovornosti tužene, imajući u vidu da je materijalna šteta koju je tužilac pretrpeo nastala u oružanim sukobima kada je tužilac kao pripadnik TO ... na ... u sukobu sa paravojnim formacijama ranjen dana 20.04.1992. godine a koja se ogleda u izgubljenoj zaradi, te da je pravilno ocenjen kao neosnovan i prigovor zastarelosti potraživanja, obzirom da je reč o šteti koja je prouzrokovana krivičnim delom, zbog čega tužiočevo pravo da zahteva naknadu štete zastareva u roku propisanom odredbom člana 377. ZOO; tužiocu je šteta prouzrokovana u oružanim sukobima sa paravojnim formacijama bivših Republika SFRJ do dana njihovog međunarodnog priznanja od strane Generalne skupštin OUN 22.05.1992. godine, odnosno prouzrokovana krivičnim delom oružane pobune iz člana 124. KZJ i potraživanje zastareva u roku od 15 godina, a u konkretnom slučaju navedeni rok zastarelosti od 15 godina od dana kada je šteta nastala nije protekao, jer se štetni događaj dogodio 20.04.1992. godine a tužba za naknadu štete podneta je 18.04.2007. godine. Međutim, po oceni drugostepenog suda prvostepeni sud je pogrešno primenio materijalno pravo - odredbu člana 188, 189. u vezi člana 195. stav 2. ZOO odlučujući o visini naknade štete, zbog čega je prvostepenu presudu preinačio u stavu prvom i drugom izreke odlučujući kao u izreci svoje presude.

Postojanje vida tražene štete utvrđuje se prema odredbi člana 195. stav 2. ZOO po kojoj ako povređeni zbog potpune ili delimične nesposobnosti za rad gubi zaradu ili su mu potrebe trajno povećane ili su mogućnosti njegovog daljeg razvijanja i napredovanja uništene ili smanjene, odgovorno lice dužno je plaćati povređenom određenu novčanu rentu kao nakanadu za tu štetu. Iako pomenuta zakonska odredba propisuje novčanu rentu kako se ona po članu 188. stav 2. dosuđuje unapred jasno je da u konkretnom slučaju tužiocu, pod zakonskim uslovima do presuđenja pripada šteta u mesečnim iznosima izgubljene zarade, a renta od presuđenja pa ubuduće. Pomenutu odredbu člana 195. stav 2. ZOO treba tumačiti tako da osnov za ostvarivanje prava na naknadu ovog vida materijalne štete postoji ako se utvrdi da povređeni usled pretrpljenih povreda i narušenog zdravlja ne može da ostvaruje zaradu koju je ostvarivao do povrede, pri čemu nije od značaja stepen umanjene radne sposobnosti, kako je to pravilno utvrdio drugostepeni sud. S`obzirom da je u postupku utvrđeno da tužilac nikada nije bio zaposlen, a da je na birou za nezaposlene prijavljen od 1992. godine, to je pravilan stav drugostepenog suda da tužiocu na ime naknade izgubljene zarade, shodno prvoj varijanti nalaza i mišljenja sudskog veštaka Milana Kovačevića od 05.01.2016. godine pripada razlika (izražena u koloni šest) koja obuhvata prosek primanja dva uporedna radnika od 100% umanjenih za iznose primanja koje je tužilac ostvario na ime mesečnog novčanog primanja za vreme nezaposlenosti u navedenom periodu kod Nacionalne službe za zapošljavanje, u iznosima i sa datumima dospelosti navedenim u stavu prvom izreke drugostepene presude. Ovo sa razloga što je dosuđena šteta u uzročnoposledičnoj vezi sa tužiočevim ranjavanjem, jer se prema redovnom toku stvari moglo očekivati da bi tužilac, da nije bilo štetnog događaja, obavljao poslove ... . Na isti način određena je i visina novčane rente koja tužiocu pripada za ubuduće.

Sa iznetih razloga, neosnovani su revizijski navodi o pogrešnoj primeni materjalnog prava.

Navodima revizije osporava se pravilnost utvrđenog činjeničnog stanja, što u postupku po reviziji nije dozvoljeno.

Pravilna je i odluka o troškovima parničnog postupka, doneta pravilnom primenom odredbe člana 165. stav 1. u vezi člana 153, 154. i 163. Zakona o parničnom postupku.

Sa napred navedenih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci presude.

Predsednik veća - sudija

Slađana Nakić Momirović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić