U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Marine Milanović i Dobrile Strajina, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Ivica Kostić, advokat iz ..., protiv tuženog Zdravstvenog centra Vranje, čiji je punomoćnik Dragan Stojanov, advokat iz ..., radi poništaja rešenja o otkazu ugovora o radu, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 1305/2020 od 24.07.2020. godine, u sednici održanoj 17.06.2021. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 1305/2020 od 24.07.2020. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Vranju P1 487/19 od 03.03.2020. godine, stavom prvim izreke usvojen je tužbeni zahtev i poništeno kao nezakonito rešenje o otkazu ugovora o radu zbog prestanka potrebe za radom zaposlenog br. ... od ...2016. godine, a tuženi je obavezan da tužioca vrati na rad i rasporedi na radno mesto koje odgovara vrsti i stepenu njegove stručne spreme. Stavom drugim izreke obavezan je tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 176.500,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž1 1305/2020 od 24.07.2020. godine, odbijena je žalba tuženog i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju P1 487/19 od 03.03.2020. godine.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je kod tuženog bio zaposlen na poslovima .... sa ... stepenom stručne spreme u ... službi po ugovoru o radu od ...2012. godine. Rešenjem tuženog od ...2016. godine tužiocu je otkazan ugovor o radu, jer je usled nove organizacije rada smanjen broj sa 4 na 2 izvršioca na poslovima koje je obavljao. Rešenje o otkazu ugovora o radu zasnovano je na odredbama člana 22. Zakona o načinu određivanja maksimalnog broja zaposlenih u javnom sektoru i člana 179. stav 5. tačka 1. Zakona o radu.

Po instrukciji Ministarstva zdravlja u cilju sprovođenja racionalizacije, tuženi je 29.01.2016. godine doneo Pravilnik o proceduri za utvrđivanje viška zaposlenih nemedicinskih radnika kojim su bili utvrđeni kriterijumi za utvrđivanje viška zaposlenih po sledećem redosledu: - primanja po članu domaćinstva; - dužina efektivnog radnog staža osiguranja; - zdravstveno stanje zaposlenog i članova njegove uže porodice; - broj dece do 26 godina prema kojima zaposleni ima obavezu izdržavanja; - uslovi rada. Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji poslova donetim 28.03.2016. godine, na koji je resorno ministarstvo dalo saglasnost, predviđena su 2 radna mesta portira u nemedicinskoj službu (ranije 4 zaposlena). Dana 09.06.2016. godine direktor tuženog i predstavnik reprezentativnih sindikata kod tuženog zaključili su sporazum o utvrđivanju kriterijuma za rešavanje viška nemedicinskih radnika kod tuženog kojim je dužina efektivnog staža utvrđena kao osnovni kriterijum. Tuženi je 27.06.2016. godine doneo Program rešavanja viška zaposlenih nemedicinskih radnika na koji su mišljenje dali Nacionalna služba za zapošljavanje i reprezentativni sindikat tuženog. Programom rešavanja viška zaposlenih tuženi je predvideo kriterijume za utvrđenje viška zaposlenih (osnovne i dopunske) kao i izuzetke od primene kriterijuma. Kao osnovni kriterijum da li će neko biti proglašen tehnološkim viškom uzete su godine radnog staža kod tuženog i ranije godine staža, dok su kao dopunski kriterijumi uzeti drugi parametri. Prema osnovnom kriterijumu i tabeli, koja čini sastavni deo Programa za rešavanje viška zaposlenih, utvrđeno je da je tužilac imao 6 godina i 12 dana radnog staža u zdravstvenom centru i 9 godina, 8 meseci i 6 dana kod drugog poslodavca, pa kako je tuženi izmenio broj bodova koji se primenjuju kod kriterijuma dužine efektivnog radnog staža davanjem većeg broja bodova za radni staž ostvaren u Zdravstvenom centru Vranje u odnosu na staž kod drugog poslodavca, tužilac je imao manji broj bodova od drugih zaposlenih na istom radnom mestu zbog čega mu je prestao radni odnos.

Kod tako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilna je ocena nižestepenih sudova da je otkazni postupak nezakonit, zbog čega je tužbeni zahtev odbijen.

Tuženi je suprotno preporuci resornog ministarstva izmenio kriterijume za utvrđivanje viška zaposlenih, na taj način što je kao osnovni kriterijum utvrđena dužina efektivnog radnog staža, pri čemu je različito (bolje) vrednovan staž zaposlenih u ZC Vranje u odnosu na staž zaposlenih ostvaren kod drugih poslodavaca, čime je neopravdano dat povoljniji tretman radnicima koji duže rade kod tuženog, bez obzira na njihov socijalni položaj (porodične i materijalne prilike). Takođe, Pravilnik o sistematizaciji radnih mesta od 28.03.2016. godine ne predviđa uslove - vrstu i stepen stručne spreme za obavljanje konkretnih poslova, usled čega je otkaz dat licima sa višim stepenom stručne spreme koja te uslove ispunjavaju, dok je licima sa nižom stručnom spremom omogućeno da ostanu na radu. Iz toga proizlazi da rešenje tuženog nije doneto u skladu sa postupkom iz čl. 153-158. Zakona o radu, zbog čega je pravilno poništeno kao nezakonito.

Kako se sadržinom revizijskih navoda ne dovodi u pitanje zakonitost i pravilnost pobijane presude, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Slađana Nakić Momirović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić