Rev2 3123/2021 3.5.10; višak zaposlenih

Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 3123/2021
22.09.2022. godina
Beograd

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Vesne Subić, predsednika veća, Zorana Hadžića i Mirjane Andrijašević, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik dr Enike Veg, advokat iz ..., protiv tužene Opštine Pećinci, koju zastupa Opštinsko pravobranilaštvo Opštine Pećinci, radi poništaja rešenja, odlučujući o reviziji tužene izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 81/21 od 12.05.2021. godine, u sednici veća održanoj 22.09.2022. godine, doneo je

R E Š E NJ E

UKIDA SE presuda Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 81/21 od 12.05.2021. godine u stavu drugom izreke i predmet vraća drugostepenom sudu na ponovno suđenje.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Rumi P1 509/19 od 09.11.2020. godine, stavom prvim izreke, usvojen je tužbeni zahtev pa su poništena kao nezakonita rešenja Opštinske uprave Opštine Pećinci broj 112-8/2014/III-1 od 30.01.2014. godine i rešenje Opštinske uprave Opštine Pećinci broj 112-8/2014/III-3 od 13.03.2014. godine, te je obavezana tužena da tužioca vrati na rad, počev od dana prestanka radnog odnosa, na poslove koji odgovaraju vrsti i stepenu njegove stručne spreme, kao i zvanju koje je imao na dan prestanka radnog odnosa, kao i da mu nadoknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 297.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti presude pa do isplate. Stavom drugim izreke, odbačen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da ga tužena prijavi na obavezno socijalno osiguranje počev od dana prestanka radnog odnosa do dana vraćanja na rad, kao neblagovremen.

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 81/21 od 12.05.2021. godine, stavom prvim izreke, ukinuta je presuda Osnovnog suda u Rumi P1 509/19 od 09.11.2020. godine u delu kojim je naloženo tuženoj da tužioca vrati na rad na poslove koji odgovaraju vrsti i stepenu njegove stručne spreme kao i zvanju koje je imao na dan prestanka radnog odnosa i tužba u tom delu odbačena. Stavom drugim izreke, u preostalom usvajajućem delu odbijena je žalba i potvrđena prvostepena presuda.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužena je izjavila reviziju, ne navodeći izričito zakonske razloge zbog kojih pobija drugostepenu odluku.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu odredbe člana 408. ZPP, pa je našao da je revizija tužene osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredbe parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je kod tužene poslove ... obavljao od 1995. godine, ali je polovinom jula 2013. godine odbio nalog da izvrši kontrolu plaćenih tzv. divljih priključaka na kanalizacionu mrežu, smatrajući da je mreža postavljena bez odgovarajućih dozvola. Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta Opštinske uprave Opštine Pećinci od 25.12.2013. godine za radno mesto ... predviđen je jedan izvršilac umesto ranije predviđena dva i izostavljena je stručna sprema za to radno mesto, dok je prema ranijem Pravilniku bila predviđena, pored ostalog i stručna sprema završenog Fakulteta narodne odbrane, koju poseduje tužilac. Načelnik Opštine Pećinci je 10.01.2014. godine doneo rešenje kojim je na osnovu Pravilnika od 25.12.2013. godine utvrdio da je tužilac neraspoređen, pozivajući se u obrazloženju na odredbu člana 65. Zakona o radnim odnosima u državnim organima. Odlučujući o prigovoru na pomenuto rešenje, doneto je pobijano rešenje od 30.01.2014. godine, dok je 27.02.2014. godine doneto rešenje kojim je tužiocu prestao radni odnos sa obrazloženjem da je usled promena u organizaciji tužilac stekao status neraspoređenog. Odlučujući o prigovoru na navedeno rešenje, doneto je rešenje od 13.03.2014. godine kojim je potvrđeno rešenje o otkazu sa obrazloženjem da ne postoji sistematizovano radno mesto, koje nije upotpunjeno i koje bi odgovaralo stručnoj spremi tužioca. Nakon donošenja Pravilnika o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta, neka radna mesta su ostala nepopunjena (radno mesto dostavljača, radno mesto spremačice, radno mesto stručno operativnih poslova za poljoprivredu i razvoj, oblast puteva, radno mesto građevinskog inspektora). Tužiocu nije bilo ponuđeno drugo radno mesto.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je poništio, kao nezakonita, rešenja Opštinske uprave Opštine Pećinci i obavezo tuženu da tužioca vrati na rad, sa obrazloženjem da je po donošenju Pravilnika o unutrašnjem uređenju i sistematizaciji radnih mesta Opštinske uprave Opštine Pećinci od 25.12.2013. godine, kojim je smanjen broj izvršilaca na radnom mestu ..., tako što je predviđen jedan izvršilac, dok je pored stručne spreme izostala stručna sprema koja se stiče završenim Fakultetom narodne odbrane, načelnik Opštinske uprave Opštine Pećinci doneo rešenja kojima je tužilac ostao neraspoređen, i kojim je otkazan ugovor o radu, pri čemu tužena nije dokazala da je tužiocu ponudila drugo radno mesto na teritoriji Opštine Pećinci, a bila je dužna.

Apelacioni sud u Novom Sadu je takođe bio na stanovištu da je valjalo poništiti kao nezakonito rešenje Opštinske uprave Opštine Pećinci i usvojiti zahtev tužioca za reintegracijom, odnosno vraćanje na rad, ali sa razloga što tužena nije ispunila svoje zakonske obaveze, jer se nisu stekli uslovi da bi načelnik Opštinske uprave Opštine Pećinci mogao da donese rešenja kojima je tužilac ostao neraspoređen, odnosno kojim mu je otkazan ugovor o radu. Kako tužena nije dokazala da je tužiocu ponudila drugo radno mesto na teritoriji Opštine Pećinci, a bila je dužna, a tek u slučaju da je tužilac odbio radna mesta koja su mu nuđena u istoj ili drugoj Upravi Opštine Pećinci, tužena je mogla doneti rešenje kojim se utvrđuje da je neraspoređen, a koje bi rešenje potom uslovilo, kao otkazni razlog, donošenje rešenja o otkazu radnog odnosa u skladu sa odredbama člana 64. Zakona o radnim odnosima u državnim organima.

Vrhovni kasacioni sud je ocenio da je osnovano revizijom tužene ukazano na to da je pobijana odluka doneta uz bitnu povredu odredbe parničnog postupka iz člana 374. stav 1. u vezi sa članom 396. stav 1. ZPP, koja je učinjena pred drugostepenim sudom.

Odredbom člana 396. stav 1. ZPP, propisano je da će u obrazloženju presude, odnosno rešenja, drugostepeni sud oceniti bitne žalbene navode i navesti razloge koje je uzeo u obzir po službenoj dužnosti.

Kako proističe iz stanja u spisima, tužena je tokom postupka, ali i u žalbi, ukazivala na okolnost da tuženi nije mogao prilikom donošenja odluke o određivanju tužioca kao neraspoređenog, donositi bilo kakve kriterijume za određivanje viška zaposlenih, jer tužilac nakon izmene akta o organizaciji Opštinske uprave više nije ispunjavao uslove za obavljanje ovog posla, tačnije da tužena nakon izmene akta o organizaciji Opštinske uprave nije mogla da tužiocu ponudi odgovarajuće radno mesto, koje odgovara njegovoj stručnoj spremi, te da ovi navodi tužene nisu ocenjeni u obrazloženju drugostepene odluke.

S obzirom na navedeno, pobijana drugostepena presuda je ukinuta i predmet vraćen tom sudu na ponovno suđenje. U ponovnom postupku drugostepeni sud će, nakon što pravilnom primenom navedenih zakonskih odredbi otkloni učinjenu bitnu povredu odredaba parničnog postupka, na koje je ukazano ovim rešenjem, i utvrdi da li je tužena mogla da tužiocu ponudi odgovarajuće radno mesto, koje odgovara njegovoj stručnoj spremi, doći u priliku da pravilnom primenom odredbe člana 65. Zakona o radnim odnosima u državnim organima („Službeni glasnik RS“ br. 48/91... 34/01), ponovo odluči o žalbi tužene.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci, na osnovu člana 415. stav 1. i člana 416. stav 2. ZPP.

Predsednik veća – sudija

Vesna Subić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić