Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Marine Milanović, predsednika veća, Jelice Bojanić Kerkez, Vesne Stanković, Branislava Bosiljkovića i Jelene Ivanović, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Bojan Maksić, advokat iz ..., protiv tužene Republike Srbije, čiji je zastupnik Državno pravobranilaštvo, Odeljenje u Zrenjaninu, radi novčanog obeštećenja, odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Višeg suda u Zrenjaninu Gžrr1 62/22 od 13.07.2022. godine, u sednici održanoj dana 02.02.2023. godine, doneo je

R E Š E NJ E

NE DOZVOLJAVA SE odlučivanje o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Višeg suda u Zrenjaninu Gžrr1 62/22 od 13.07.2022. godine, kao izuzetno dozvoljenoj.

ODBACUJE SE, kao nedozvoljena, revizija tužioca izjavljena protiv presude Višeg suda u Zrenjaninu Gžrr1 62/22 od 13.07.2022. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Zrenjaninu Prr1 35/2021 od 23.11.2021. godine, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca da se obaveže tužena Republika Srbija, Privredni sud u Zrenjaninu da tužiocu po osnovu isplate materijalne štete izazvane povredom prava na suđenje u razumnom roku isplati iznos priznatog a ne isplaćenog novčanog potraživanja u skladu sa Zaključkom o listi potraživanja Privrednog suda u Zrenjaninu St. 157/2011 od 05.10.2011. godine, i to: iznos od 229.795,01 dinar po osnovu glavnog duga sa zakonskom zateznom kamatom računajući od 05.10.2011. godine do isplate, iznos od 26.996,77 dinara po osnovu kamate utvrđene i priznate u stečajnom postupku sa zakonskom zateznom kamatom računajući od 05.10.2011. godine do isplate, iznos od 15.475,00 dinara po osnovu troškova postupka u postupku stečaja sa zakonskom zateznom kamatom računajući od 05.10.2011. godine do isplate, te troškova sastava prigovora radi ubrzanja postupka u iznosu od 12.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate i troškova sastava žalbe na rešenje kojim se prigovor odbija u iznosu od 12.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate. Obavezan je tužilac da tuženoj naknadi troškove postupka u iznosu od 6.000,00 dinara.

Presudom Višeg suda u Zrenjaninu Gžrr1 62/22 od 13.07.2022. godine, odbijena je žalba tužioca i navedena prvostepena presuda je potvrđena. Odbijen je zahtev tužioca za dosudom troškova žalbenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava, s tim što je predložio da se o reviziji odluči primenom člana 404. Zakona o parničnom postupku.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, nisu ispunjeni zakonski uslovi za odlučivanje o reviziji tužioca kao izuzetno dozvoljenoj u smislu člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 72/11 ... 18/20). Naime, nema razloga koji ukazuju na potrebu razmatranja pravnih pitanja od opšteg interesa ili pravnih pitanja u interesu ravnopravnosti građana, kao ni potrebe za ujednačavanjem sudske prakse ili novim tumačenjem prava.

U ovoj pravnoj stvari sudovi su odlučili uz primenu materijalnog prava koje je u skladu sa pravnim shvatanjem izraženim kroz odluke Vrhovnog kasacionog suda u kojima je odlučivano o istovetnim zahtevima tužilaca, sa istim ili sličnim činjeničnim stanjem i pravnim osnovom. Pobijana odluka je zasnovana na primeni odgovarajućih odredaba materijalnog prava i u skladu je sa Zaključkom usvojenim na sednici Građanskog odeljenja Vrhovnog kasacionog suda od 02.11.2018. godine, prema kojem Republika Srbija odgovara za materijalnu štetu nastalu zbog potpunog ili delimičnog neizvršenja pravnosnažnih i izvršnih sudskih odluka, odnosno o stečaju utvrđenih potraživanja zaposlenih iz radnog odnosa koja su bez njihove krivice ostala neizvršena i u postupku stečaja vođenom nad stečajnim dužnikom sa većinskim društvenim ili državnim kapitalom, uz uslov da je prethodno utvrđena povreda prava na suđenje u razumnom roku. Prema dopunjenom Zaključku usvojenom na sednici Građanskog odeljenja Vrhovnog kasacionog suda od 27.09.2019. godine (kojim je dopunjen navedeni Zaključak) u pogledu izvršnih dužnika fizičkih i pravnih lica koji ne spadaju u navedenu kategoriju, nužno je utvrđivati uzročno-posledičnu vezu između povrede prava na suđenje u razumnom roku i neisplaćenog potraživanja, te utvrđivati da je upravo isključivi razlog nemogućnosti naplate tih potraživanja neadekvatno postupanje suda.

Imajući u vidu da je u konkretnom sučaju utvrđeno da se ne radi o stečajnom dužniku sa većinskim društvenim ili državnim kapitalom, kao i da tužilac nije dokazao da su u pitanju nenaplaćena potraživanja iz radnog odnosa nastala u vreme kada je preduzeće bilo sa većinskim društvenim ili državnim kapitalom, odlučeno je u skladu sa navedenim stavom Vrhovnog kasacionog suda o odgovornosti Republike Srbije i utvrđenim činjeničnim stanjem o izostanku uzročno-posledične veze između postupanja državnih organa - sudova u Republici Srbiji i nastale štete za tužioca u vidu nenaplaćenog potraživanja tužioca u stečajnom postupku koji je vođen nad poslodavcem tužioca. Zato je odlučeno kao u stavu prvom izreke.

Ispitujući dozvoljenost revizije u smislu člana 410. stav 2. tačka 5. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija nije dozvoljena.

Prema odredbi člana 468. stav 1. ZPP, sporovi male vrednosti jesu sporovi u kojima se tužbeni zahtev odnosi na potraživanje u novcu koje ne prelazi dinarsku protivvrednost 3.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe.

Odredbom člana 479. stav 6. ZPP propisano je da protiv odluke drugostepenog suda kojom je odlučeno u sporu male vrednosti, revizija nije dozvoljena.

Tužba radi isplate novčanog obeštećenja podneta je 05.02.2021. godine. Vrednost predmeat spora je 296.266,78 dinara i postupak je vođen po pravilima o sporu male vrednosti. Prvostepena presuda doneta je 23.11.2021. godine. Drugostepena presuda doneta je 13.07.2022. godine.

Kako je pobijanom drugostepenom presudom odlučeno u sporu male vrednosti u kome je prema članu 479. stav 6. ZPP isključeno pravo na izjavljivanje revizije, to revizija tužioca nije dozvoljena.

Na osnovu člana 413. ZPP, odlučeno je kao u stavu drugom izreke.

Predsednik veća – sudija

Marina Milanović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić