Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je izjavio blagovremenu reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Tuženi je dostavio odgovor na reviziju tužioca.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu primenom odredbe člana 408. u vezi sa članom 403. stav 2. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11... 18/20) i ocenio da je revizija osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka propisana odredbom člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, dana 24.07.2008. godine između tužioca, sa jedne strane i BB, VV, GG i DD, ĐĐ, EE i tuženog, sa druge strane, zaključen je Aneks I Ugovora od 22.12.2006. godine, kojim je izvršena korekcija zakupnine i regulisana naknada za uređivanje građevinskog zemljišta za izgradnju stambeno- poslovnog objekta na lokaciji u Beogradu u ulici ... broj .. . Aneks ugovora je sa tužiocem u ime tuženog zaključio BB po ovlašćenju tuženog od 15.12.2006. godine. Rešenjem o odobrenju za izgradnju od 19.07.2007. godine, između ostalih lica i tuženom je izdato odobrenje za izgradnju stambeno-poslovnog objekta na lokaciji ... broj .. u Beogradu. Dana 19.04.2004. godine, tuženi je sudski overenim ugovorom BB prodao svoj stan površine 39m2 koji se nalazi u Beogradu u ulici ... broj .. . Ugovorom o fizičkoj deobi nepokretnosti sudski overenog dana 20.01.2009. godine, BB, VV, GG i DD i ĐĐ, označeni u tom ugovoru kao nosioci prava izgradnje objekta u ulici ... broj .. u Beogradu, sporazumeli su se da su na ime učestvovanja u finansiranju i izgradnji navedenog objekta, a imajući u vidu dotadašnja ulaganja, stekli vlasnička prava u skladu sa kojima su opredelili stambene i poslovne jedinice u navedenom objektu ponaosob za svakog od njih. U tom ugovoru je konstatovano da tuženi nema svojstvo investitora, te da nije učestvovao u finansiranju i izgradnji objekta koji je predmet deobe. Zahtevom od 05.12.2013. godine, tuženi je tražio da se prema njemu rešenje o odobrenju za gradnju od 09.07.2007. godine oglasi ništavim. Postupak po ovom zahtevu je u toku. Prema nalazu i mišljenju sudskog veštaka građevinske struke, prema parametrima određenim Aneksom I ugovora od 24.07.2008. godine, neisplaćeni dug prema tužiocu po tom aneksu iznosi 27.954.143,60 dinara, a zakonska kamata obračunata do dana veštačenja 49.970.135,00 dinara.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je tužbeni zahtev usvojio u smislu odredbi člana 17. stav 1, 18. stav 1, 148. stav 1. i 262. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima i člana 74. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS“, br. 47/03) važećeg u vreme zaključivanja predmetnog ugovora. Zaključio je da tuženi jeste pasivno legitimisan u ovoj parnici, jer je i nakon prodaje stana BB, zadržao svojstvo investitora i dao ovlašćenje BB da u njegovo ime i za njegov račun zaključi ugovor koji je osnov obaveze tuženog.

Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu tako što je tužbeni zahtev tužioca odbio, jer je zaključio da tuženi nema svojstvo investitora u smislu člana 2. tačka 30. Zakona o planiranju i izgradnji i shodno tome nije u obavezi da u smislu člana 74. stav 1. istog zakona tužiocu plati naknadu za uređivanje građevinskog zemljišta. Tuženi nije učestvovao u finansiranju i izgradnji predmetnog objekta, niti je objekat trađen za njegove potrebe, a u pogledu kog objekta je predmetnim ugovorom regulisana naknada za uređenje građevinskog zemljišta. Iako je formalno u ugovoru koji je predmet tužbenog zahteva tuženi označen kao investitor novosagrađenog objekta, on to zapravo nije bio.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, osnovano tužilac u reviziji ukazuje da je drugostepeni sud pogrešno primenio materijalno pravo.

Prema članu 17. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima, strane u obligacionim odnosu su dužne da izvrše svoju obavezu i odgovorne su za njeno ispunjenje. Odredbom člana 148. stav 1. istog zakona, propisano je da ugovor stvara prava i obaveze za ugovorne strane, a odredbom člana 262. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima, propisano je da je poverilac u obaveznom odnosu ovlašćen da od dužnika zahteva ispunjenje obaveze, a dužnik je dužan ispuniti je savesno u svemu kako ona glasi.

Prema članu 74. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS“, br. 47/03) koji je bio na snazi u vreme zaključivanja spornog ugovora i aneksa ugovora, propisano je da naknadu za uređivanje građevinskog zemljišta plaća investitor, te da se visina naknade utvrđuje ugovorom koji zaključuju opština, odnosno preduzeće ili druga organizacija iz člana 72. stav 3. tog zakona i investitor, na osnovu kriterijuma i merila koje utvrđuje opština.

S obzirom da je tuženi sa tužiocem zaključio ugovor 22.11.2006. godine i Aneks I osnovnog ugovora 24.07.2008. godine, kojima se obavezao tužiocu na plaćanje naknade za uređivanje građevinskog zemljišta za izgradnju stambeno-poslovnog objekta u ulici ... broj .. u Beogradu na način, u iznosu i u rokovima bliže određenim tim ugovorom, odnosno aneksom, koji pravni poslovi su na snazi, budući da tuženi nije zahtevao niti poništaj, niti utvrđenje njihove ništavosti, te da je tuženi označen kao jedan od investitora predmetnog poslovno-stambenog objekta i u rešenju o odobrenju za izgradnju od 19.07.2007. godine, proizlazi da tuženi jeste u obavezi da solidarno sa ostalim licima koja su sa tužiocem zaključila ugovor i aneks ugovora, isplati neizmireni deo ugovorene obaveze. Činjenica da je tuženi raspolagao svojim stanom u predmentom objektu u korist trećeg lica je bez uticaja na pravni odnos između tužioca i tuženog koji je uspostavljen zaključenjem ugovora i aneksa, budući da je reč o punovažnom pravnom poslu, te da je sledstveno tome tuženi dužan da ispuni svoje obaveze iz tog ugovora. Stoga je pravilno prvostepeni sud zaključio da je neosnovan prigovor nedostatka pasivne legitimacije na strani tuženog, pa je Vrhovni kasacioni sud preinačio drugostepenu presudu, odbio žalbu tuženog i potvrdio prvostepenu presudu.

Preinačenjem drugostepene odluke odbijena je žalba tuženog i potvrđena prvostepena presuda i u delu odluke o troškovima prvostepenog postupka koji su tužiocu pravilno priznati primenom člana 153. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Tužilac je uspeo u postupku po reviziji pa mu na osnovu odredbe člana 165. stav 2. u vezi sa članom 153. stav 1. i 154. Zakona o parničnom postupku pripadaju troškovi revizijskog postupka na ime angažovanja punomoćnika iz reda advokata za sastav revizije u iznosu od 90.000,00 dinara. Istovremeno, sastav odgovora na reviziju nije potreban trošak u smislu člana 154. stav 1. ZPP iz kog razlogu tužiocu nisu priznati troškovi revizijskog postupka.

Iz izloženih razloga, Vrhovni kasacioni sud je primenom odredbe člana 416. stav 1. Zakona o parničnom postupku, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Gordana Komnenić, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić