.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev2 2588/2023
20.09.2023. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Branislav Manić, advokat iz ..., protiv tužene Opšte bolnice „Pančevo“ iz Panačeva, čiji je punomoćnik Aleksandra Smilevski, advokat iz ..., radi isplate, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 210/23 od 30.01.2023. godine, u sednici veća održanoj dana 20.09.2023. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužilje izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 210/23 od 30.01.2023. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 210/23 od 30.01.2023. godine, preinačena je presuda Osnovnog suda u Pančevu P1 470/20 od 19.10.2022. godine, tako što je odbijen tužbeni zahtev kojima je tužilja tražila da se tužena obaveže da joj po osnovu neisplaćenih troškova za ishranu u toku rada – toplog obroka i regresa za korišćenje godišnjeg odmora u vremenskom periodu od septembra 2017. godine do avgusta 2020. godine isplati mesečne iznose sa zakonskom zateznom kamatom, kako je to bliže označeno u izreci prvostepene presude, kao i zahtev tužilje da joj tužena nadoknadi parnične troškove. Tužilja je obavezana da tuženoj na ime troškova drugostepenog postupka nadoknadi iznos od 44.308,00 dinara.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilja je blagovremeno izjavila reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11 ... 10/23), Vrhovni sud je ocenio da je revizija neosnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je u spornom periodu bila zaposlena kod tužene na poslovima ..., sa koeficijentom za obračun plate od 7,34. Tužena je platu obračunavala množenjem navedenog koeficijenta i propisane osnovice, dopunjujući istu do visine minimalne zarade, koja je isplaćivana tužilji. U spornom periodu tužena nije u obračunskim listama kao posebne stavke iskazivala deo zarade, koji se odnosi na naknadu ishrane u toku rada i regres za korišćenje godišnjeg odmora. Spram najpovoljnijeg parametra za tuženu u uporednim važećim kolektivnim ugovorima u Republici Srbiji za sporne vidove primanja iz radnog odnosa za period obuhvaćen tužbom, obračunom se dobijaju iznosi čiju isplatu tužilja traži postavljenim zahtevima.
Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni tužilje zahtev smatrajući da joj pripada pravo na naknadu troškova ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora u utvrđenoj visini mesečnih naknada, jer kada se uzme način obračuna zarada tužilje, koja je niža od minimalne zarade, te da je ista dopunjavana do visine minimalne zarade, jasno proizlazi da u minimalnoj zaradi ne mogu biti sadržani troškovi na ime ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora, sve u skladu sa članom 118. Zakona o radu, te odredbama Opšteg kolektivnog ugovora i Posebnog kolektivnog ugovora za zdravstvene ustanove čiji je osnivač Republika Srbija.
Drugostepeni sud je preinačio presudu tako što je odbio tužbeni zahtev u celosti. U konkretnom slučaju, na utvrđivanje i obračun plata i naknada po osnovu rada tužilje, primenjuju se propisi kojima se uređuju plate, naknade i druga primanja zaposlenih u javnim službama. Supsidijarna primena Zakona o radu propisana je samo za slučaj kada posebnim zakonom položaj, prava, obaveze i odgovornosti zaposlenih nisu drugačije uređeni. Pošto Zakon o platama u državnim organima i javnim službama članom 4. stav 2. propisuje da koeficijent za obračun plate sadrži i dodatak za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora, sledi da ta odredba posebnog zakona isključuje primenu opšte norme iz Zakona o radu.
Stanovište drugostepenog suda u skladu je sa pravnim zaključkom Vrhovnog kasacionog suda usvojenim na sednici Građanskog odeljenja održanoj dana 05.07.2022. godine, koji je donet na osnovu ovlašćenja tog suda iz člana 31. Zakona o uređenju sudova, u cilju jedinstvene primene prava i jednakosti stranaka u sudskim postupcima. Pošto je drugostepena presuda doneta kao posledica obaveze obezbeđenja jednakog postupanja sudova u bitno istovrsnim činjeničnom situacijama, odnosno kao posledica obaveze sudova da obezbede ravnopravnost građana, navodima revizije o pogrešnom tumačenju i primeni pozitivnog prava po oceni Vrhovnog suda nema mesta.
Iz iznetih razloga, primenom člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća – sudija
Jelica Bojanić Kerkez,s.r.
Za tačnost otpravka
upravitelj pisarnice
Marina Antonić
