.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 3744/2022
15.03.2023. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici iz radnog odnosa tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Radovan Cvetković, advokat iz ..., protiv tuženog JKP „Jedinstvo“ iz Bojnika, čiji je punomoćnik Vladica Anđelković, advokat iz ..., radi isplate jubilarne nagrade, odlučujući o reviziji tuženog, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 1898/2021 od 04.07.2022. godine, u sednici veća održanoj 15.03.2023. godine, doneo je
P R E S U D U
PREINAČUJE SE presuda Apelacionog suda u Nišu Gž1 1898/2021 od 04.07.2022. godine, tako što se odbija kao neosnovana žalba tužilje i potvrđuje presuda Osnovnog suda u Lebanu P1 111/19 od 13.01.2021. godine, i odbija zahtev tužilje za naknadu troškova parničnog postupka.
OBAVEZUJE SE tužilja da isplati tuženom na ime troškova revizijskog postupka iznos od 38.814,80 dinara, u roku od 8 dana od dana prijema prepisa ove presude.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Lebanu P1 111/19 od 13.01.2021. godine, stavom prvim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje, kojim je tražila da se obaveže tuženi da isplati tužilji na ime jubilarne nagrade za 20 godina neprekidnog rada kod tuženog iznos od 56.574,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 30.05.2016. godine. Stavom drugim izreke, obavezana je tužilja da isplati tuženom na ime troškova parničnog postupka iznos od 36.000,00 dinara, u roku od 8 dana od dana prijema prepisa presude, a ukoliko iste ne plati u ovom roku, obavezana tužilja da plati i zakonsku zateznu kamatu od dana izvršnosti do isplate.
Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž1 1898/2021 od 04.07.2022. godine, stavom prvim izreke, preinačena je presuda Osnovnog suda u Lebanu P 111/2019 od 13.01.2021. godine, tako što je usvojen tužbeni zahtev tužilje i obavezan tuženi da isplati tužilji na ime jubilarne nagrade za 20 godina neprekidnog rada kod tuženog iznos od 56.574,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamtom od 30.05.2016. godine do isplate, u roku od 8 dana od dana prijema prepisa presude. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da isplati tužilji na ime troškova parničnog postupka iznos od 134.052,00 dinara, u roku od 8 dana od dana prijema prepisa presude.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.
Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu odredbe člana 403. stav 2. tačka 2. a u vezi člana 408. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br. 72/11... 18/20) i utvrdio da je revizija tuženog osnovana.
U postupku pred nižestepenim sudovima nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti u smislu člana 408. ZPP.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je bila u radnom odnosu kod tuženog do 31.05.2016. godine, kada je tužilji prestao radni odnos na osnovu sporazuma broj .. od 30.05.2016. godine i rešenja o otkazu ugovora o radu broj .. od 30.05.2016. godine. Članom 5. stav 2. Sporazumom o prestanku radnog odnosa, tuženi se obavezao da tužilji do prestanka radnog odnoga, a najkasnije u roku od 30 dana od dana prestanka radnog odnosa isplati sve neisplaćene zarade, naknade zarade i druga primanja koja je zaposleni ostvario do prestanka radnog odnosa u skladu sa opštim aktima ugovora o radu. Ugovorom o radu između tužilje i tuženog nije predviđeno pravo tužilje na jubilarnu nagradu, već samo da zaposleni ima pravo na naknadu zarade i druga primanja u skladu sa zakonom i kolektivnim ugovorom. Pojedinačnim kolektivnim ugovorom iz 1998. godine bilo je predviđeno pravo na jubilarnu nagradu. Prvostepeni sud je utvrdio da je tužilja 31.12.2014. godine navršila 20 godina neprekidnog rada kod tuženog, a na osnovu veštačenja od strane veštaka ekonomsko- finansijske struke da visina jubilarne nagrade za 20 godina neprekidnog rada iznosi 56.574,00 dinara.
Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je zaključio da je neosnovan tužbeni zahtev tužilje, zato što Pojedinačni kolektivni ugovor kod tuženog poslodavca iz 1998. godine, bez obzira na to što je zaključen na neodređeno vreme, prestao je da važi 23.09.2005. godine i da iako je propisivao pravo na jubilarnu nagradu za 20 godina neprekidnog rada, to u 2014. godini isti ne može prizvoditi pravno dejstvo i ne može tužilja na osnovu njega da stekne pravo na jubilarnu nagradu za navršenih 20 godina neprekidnog rada.
Međutim, drugostepeni sud je zaključio da je osnovan tužbeni zahtev tužilje, zato što se odredba člana 284. stav 2. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ broj 24/05 ... 32/13) koji je bio u primeni od 23.03.2005. godine, odnosi samo na opšte i posebne kolektivne ugovore, a ne i na pojedinačne, te da se ne može prihvatiti stav prvostepenog suda da je važnost Pojedinačnog kolektivnog ugovora kod tuženog iz 1998. godine, prestala 23.09.2005. godine, a da je odredbom člana 177. Zakona o izmenama i dopunama Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ broj 75/14) koji je u primeni od 29.07.2014. godine, ograničeno važenje kolektivnih ugovora, pa samim tim i važnost Pojedinačnog kolektivnog ugovora kod tuženog iz 1998. godine, prestala 29.01.2015. godine. Drugostepeni sud je prigovor zastarelosti tuženog cenio kao neosnovan, s obzirom na to da je Sporazum o prestanku radnog odnosa zaključen 30.05.2016. godine, i da se odredbom člana 5. stav 2. istog tuženi obavezao da će do prestanka radnog odnosa najkasnije u roku od 30 dana od dana prestanka radnog odnosa zaposlenom isplatiti sve neisplaćene zarade, naknade zarade i druga primanja koje zaposleni ostvario do dana prestanka radnog odnosa u skladu sa opštim aktom ugovora o radu, te da na taj način došlo do prekida zastarevanja shodno odredbi člana 387. Zakona o obligacionim odnosima i s obzirom da je tužba podneta 07.11.2018. godine, potraživanje u tom trenutku nije bilo zastarelo, odnosno nije protekao rok zastarelosti od 3 godine iz člana 196. Zakona o radu.
Prema oceni Vrhovnog kasacionog suda, stanovište drugostepenog suda je zasnovano na pogrešnoj primeni materijalnog prava, zbog čega je preinačena drugostepena presuda i odbijena kao neosnovana žalba tužilje i potvrđena prvostepena presuda.
Naime, iako je pojedinačnim kolektivnim ugovorom tuženog iz 1998. godine, članom 67. predviđeno pravo na jubilarnu nagradu, u konkretnoj situaciji isti pojedinačni kolektivni ugovor, iako je zaključen na neodređeno vreme, prestao je da važi zbog neusaglašavanja sa kasnije donetim zakonima koji regulišu radno-pravnu materiju, sa 23.09.2005. godine, kako je pravilno zaključio prvostepeni sud, zbog čega tužilja nema pravo na jubilarnu nagradu.
Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je primenom odredbe člana 416. stav 1. ZPP odlučio kao u stavu prvom izreke.
Polazeći od uspeha u postupku po reviziji i traženih i opredeljenih troškova tuženom na osnovu odredbi člana 153. stav 1. i 154. ZPP pripadaju troškovi revizijskog postupka u ukupnom iznosu od 38.814,80 dinara i to na ime sastava revizije u iznosu od 18.000,00 dinara, prema Tarifi o nagradama i naknadama troškova za rad advokata („Službeni glasnik RS“ broj 121/12 ... 37/21) i na ime sudske takse na reviziju u iznosu od 8.325,92 dinara i sudske takse na presudu po reviziji u iznosu od 12.488,88 dinara, prema Tarifnom broju 1. stav 1. tačka 2. iz Zakona o sudskim taksama („Službeni glasnik RS“ broj 28/94 ... 95/18).
Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je primenom odredbe člana 165. stav 2. ZPP odlučio kao u stavu drugom izreke.
Predsednik veća - sudija
Jelica Bojanić Kerkez, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
