Ispitujući pravilnost pobijane presude primenom člana 408. ZPP („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 sa izmenama i dopunama), Vrhovni sud je našao da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio vlasnik i zakonski zastupnik Preduzeća „Perale“ doo, koje je osnivač firme „Perale gradnja“ doo, u odnosu na koja pravna lica je vođen stečajni postupak. Do brisanja iz registra Agencije za privredne registre, „Perale gradnja“ doo se bavila građevinskom delatnošću, te je za potrebe izgradnje stambeno-poslovnog objekta u ... dana 19.10.2007. godine sa „Volksbank“ zaključila ugovor o kreditu u iznosu od 750.000 evra. Na osnovu predate dokumentacije firmi „Perale gradnja“ doo je izdata građevinska dozvola, da bi naknadno bila uočena nesaglasnost priloženog izvoda iz zemljišnih knjiga i stanja važećeg katastra nepokretnosti, koji je na snagu stupio dana 30.10.2006. godine. Privredno društvo „Perale gradnja“ doo se Republičkom geodetskom zavodu – Službi za katastar nepokretnosti obraćao radi vraćanja u pređašnje stanje i usaglašavanja podataka o obliku i površini građevinske parcele na kojoj je odobrena gradnja, ali je po pokretanju stečajnog postupka i odustanku stečajnog upravnika od ponetog predloga, taj upravni postupak obustavljen. „Perale gradnja“ doo je protiv tužene Republike Srbije – Republičkog geodetskog zavoda vodila parnicu za naknadu materijalne štete u iznosu od 51.243.300,00 dinara i nematerijalne štete u iznosu od 12.000.000,00 dinara, koji postupak je okončan odbijanjem tužbenog zahteva, presudom Privrednog suda u Kragujevcu P 22/12 od 05.07.2012. godine, potvrđenom presudom Privrednog apelacionog suda u Kragujevcu Pž 7201/13 od 04.06.2014. godine.

Primenom članova 154. i 155. ZOO, koji regulišu pravni institut naknade štete i članova 170. i 172. ZOO, koji regulišu pitanje odgovornosti pravnog lica za štetu koju njegov zaposleni u radu ili u vezi sa radom pričini trećim licima, dovedednim u vezi sa odredbama Zakona o preduzećima i Zakona o privrednim društvima, prema kojim propisaima je imovina privrednog društva odvojena od imovine osnivača, nižestepeni sudovi su zaključili da tužilac, kao fizičko lice koje u ovom postupku potražuje naknadu stvarne štete u vidu propale imovine svojih firmi i izmakle dobiti u visini njihove neostvarene zarade, nije aktivno legitimisan, zbog čega su tužbeni zahtev kao neosnovan odbili.

Prema stanovištu Vrhovnog suda, pobijana odluka je zasnovana na pravilnoj primeni materijalnog prava.

Članom 44. stav 1. Zakona o privrednim društvima („Službeni glasnik RS“ broj 36/11 sa izmenama i dopunama) propisano je da imovinu društva, u smislu ovog zakona, čime stvari i prava u vlasništvu društva, kao i druga prava društva.

Članom 2. istog zakona propisano je da je privredno društvo pravno lice koje obavlja delatnost u cilju sticanja dobiti, a članom 8. Zakona regulisane su pravne forme društva.

Oba preduzeća čiji je tužilac bio jedini vlasnik i zakonski zastupnik, shodno članu 9. stav 1. tačka 3. Zakona, bila su osnovana kao društvo sa ograničenom odgovornošću i raspolagala su sopstvenom imovinom u visini osnivačkog uloga i dobiti ostvarene obavljanjem delatnosti za koju su registrovana.

Članom 18. stav 2. Zakona regulisani su slučajevi zloupotrebe imovine društva od strane članova društva, što ukazuje na zaseban subjiktivitet privrednog društva i njegove imovine u odnosu na osnivača i ovlašćenja osnivača i zakonskog zastupnika u odnosu na imovinu pravnog lica.

Dakle, kako je pravni subjektivitet osnivača, odnosno vlasnika privrednog društva, odvojen od subjektiviteta privrednog društva, tužilac koji iz stečajnih postupaka provedenih u odnosu na navedene privredne subjekta nije ostvario nikakva prava, u postupku za naknadu štete nastale na imovini pravnog lica ne može ostvariti traženu pravnu zaštitu.

Na pravilnost pobijane odluke ne utiče revizijski navod da za obaveze svoje firme osnivač garantuje svojim ulogom i udelom u pravnom licu, jer je osnivački ulog imovina privrednog subjekta, a udelom u prihodu ostvarenom poslovanjem, kao kapitalu pravnog lica, vlasnik, odnosno osnivač ili član privrednog društva ne može raspolagati protivno članu 18. stav 2. Zakona o privrednim društvima, a eventualno, zakonom dozvoljeno raspolaganje ostvarenom dobiti privrednog društva upravo se i smatra prihodom fizičkog lica, koji shodno članu 85. Zakona o porezu na dohodak građana („Službeni glasnik RS“ broj 24/01 da izmenama i dopunama) podleže oporezivanju.

Na osnovu svega izloženog, primenom člana 414. ZPP, odlučeno je kao u prvom stavu izreke. Zahtev tužene za naknadu troška revizijskog postupka u visini nagrade za sastav odgovora na reviziju odbijen je kao neosnovan primenom člana 154. ZPP, jer se ne radi o potrebnom trošku.

Predsednik veća-sudija

Jelica Bojanić Kerkez,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić