.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 3445/2022
01.03.2023. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Dobrile Strajina, predsednika veća, Gordane Komnenić i Dragane Mirosavljević, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Milan Petrović, advokat iz ..., protiv tuženog AD za upravljanje javnom železničkom infrastrukturom „Infrastruktura železnice Srbije“ Beograd, Organizacione jedinice iz Pančeva, radi isplate naknade za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora, odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1024/22 od 18.05.2022. godine, u sednici održanoj 01.03.2023. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1024/22 od 18.05.2022. godine, stava drugog i trećeg izreke.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Pančevu P1 438/21 od 22.12.2021. godine, stavom prvim izreke, dozvoljeno je objektivno preinačenje tužbe. Stavom drugim izreke, odbijen je, kao neosnovan osnovni tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi da mu za period od 01.03.2018. godine do 25.05.2018. godine na ime neisplaćenih naknada za ishranu u toku rada isplati ukupno 26.736,26 dinara i na ime regresa za korišćenje godišnjeg odmora isplati ukupno 9.512,01 dinar. Stavom trećim izreke, usvojen je eventualni tužbeni zahtev tužioca i obavezan tuženi da tužiocu na ime neisplaćenih naknada za ishranu u toku rada za period od 01.03.2018. godine do 25.05.2018. godine isplati ukupno 13.065,76 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno navedene iznose od dospelosti do isplate. Stavom četvrtim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu na ime regresa za korišćenje godišnjeg odmora za period od 01.03.2018. godine do 25.05.2018. godine isplati ukupno 6.384,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno navedene iznose od dospelosti do isplate. Stavom petim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu naknadi troškove postupka, sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti do isplate.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1024/22 od 18.05.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijena je, kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena prvostepena presuda u stavu prvom izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je prvostepena presuda u stavu trećem izreke, tako što je odbijen, kao neosnovan eventualni tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi da mu na ime neisplaćenih naknada za ishranu u toku rada za period od 01.03.2018. godine do 25.05.2018. godine isplati ukupan iznos od 13.065,76 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno navedene iznose od dospelosti do isplate. Stavom trećim izreke, preinačena je prvostepena presuda u stavu četvrtom izreke, tako što je odbijen, kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi da mu na ime regresa za korišćenje godišnjeg odmora za period od 01.03.2018. godine do 25.05.2018. godine isplati ukupan iznos od 6.384,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti svakog pojedinačnog iznosa do isplate. Stavom četvrtim izreke, ukinuto je rešenje o troškovima postupka sadržano u stavu petom izreke prvostepene presude i predmet u tom delu vraćen prvostepenom sudu na ponovni postupak.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu u preinačujućem delu na osnovu člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br. 72/11 ... 18/20) i utvrdio da je revizija neosnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio zaposlen kod „Železnice Srbije“ a.d. Beograd, čije je restrukturiranje izvršeno u toku 2015. godine sa statusnom promenom izdvajanjem uz osnivanje pa je nastalo novo pravno lice „Inrastruktura železnice Srbije“ Beograd, ovde tuženi. Usled statusne promene došlo je do preuzimanja ugovora o radu od strane novoosnovanog pravnog lica, tako da je tužilac kao zaposleni nastavio da radi i obavlja poslove kod tuženog, kao poslodavca, kod koga je nastavio da obavlja iste poslove na istom radnom mestu i pod istim uslovima kao i kod poslodavca prethodnika. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka utvrđena je visina po oba tražena osnova, u dve varijante i to u skladu sa odredbama Opšteg kolektivnog ugovora („Službeni glasnik RS“, br. 50/08 ... 8/09) i u skladu sa odredbama Kolektivnog ugovora za Javno železničko transportno preduzeće „Beograd“ („Službeni glasnik RS“, br. 37/95, 42/99). U spornom periodu tuženi je na obračun i isplatu troškova za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora primenjivao Kolektivni ugovor od 24.05.2018. godine, koji je stupio na snagu narednog dana od dana objavljivanja u Službenom glasniku „Železnice Srbije“, ali koji se na obračun i isplatu zarade i drugih primanja zaposlenih primenjuje počev od isplate zarade za mart 2018. godine.
Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je primenom člana 104. stav 1, 105. stav 1. i 118. stav 1. tač. 5. i 6. Zakona o radu i člana 57. st. 1. i 2. Kolektivnog ugovora „Železnice Srbije“ AD usvojio eventualni tužbeni zahtev tužioca i obavezao tuženog da tužiocu za period od 01.03.2018. godine do 25.05.2018. godine isplati na ime neisplaćenih naknada za ishranu u toku rada ukupno 13.065,76 dinara, sa kamatom i na ime regresa za korišćenje godišnjeg odmora ukupno 6.384,00 dinara, sa kamatom, sa obrazloženjem da ni jednim dokumentom nije regulisano koji je odnos zarade, naknade troškova za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora u vrednosti jednog radnog časa i da nije moguće utvrditi koji je iznos tužiocu isplaćen na ime naznačenih naknada, niti u procentualnom, niti u nominalnom iznosu, te da tužiocu pripada naknada za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora u spornom periodu u visini koja je bila određena Opštim kolektivnim ugovorom.
Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, pravilnom primenom materijalnog prava pravilno je odlučio drugostepeni sud kada je preinačio prvostepenu odluku i odbio, kao neosnovane zahteve tužioca.
Tužiocu su u spornom periodu naknada za ishranu u toku rada i regres za korišćenje godišnjeg odmora isplaćeni na osnovu Kolektivnog ugovora tuženog od 24.05.2018. godine, koji je predvideo da se njegove odredbe odnose na obračun i isplatu zarade, naknade zarade i drugih primanja zaposlenih, počev od zarade za mart 2018. godine. Kako se pod zaradom smatra kako ishrana u toku rada, tako i regres za korišćenje godišnjeg odmora, to sledi da je tuženi, kao poslodavac ispunio svoju zakonsku obavezu prema tužiocu, kao zaposlenom, pa tužilac neosnovano traži isplatu razlike između tih iznosa i iznosa koji bi mu pripadali na osnovu prethodnog kolektivnog ugovora koji je bio u primeni kod pravnog prethodnika tuženog. Povratno dejstvo Kolektivnog ugovora tuženog od 24.05.2018. godine ne može biti predmet ocene u ovom postupku u smislu člana 197. Ustava Republike Srbije, s obzirom da je opšta normativna kontrola propisa i opštih akata u nadležnosti Ustavnog suda, a tužilac svoj tužbeni zahtev u ovoj parnici nije zasnovao na činjenici da je Ustavni sud, odlukom utvrdio neustavnost odredbe člana 153. tog Kolektivnog ugovora.
Sa napred navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci,primenom člana 414.stav 1. ZPP.
Predsednik veća-sudija
Dobrila Strajina, s.r.
Za tačnost otpravka
Zamenik upravitelja pisarnice
Milanka Ranković
